İNSAN ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ HÜCRE HÜCRE ORGANELLERİ DNA ÖĞRETİM GÖREVLİSİ SEVDA YÜKSEL

SİSTEMLER VE GÖREVLERİ ANA GÖREV SİSTEM GÖREV Koruma, destekleme ve hareket Hareket sistemi, İskelet sistemi, Kas sistemi Hayati öneme sahip organları korumak Vücuda destek sağlamak ve şeklinin ortaya çıkmasına sebep olmak Ca ile P deposu Kan yapımı aktif hareketi sağlamak Kontrol, iletişim ve koordinasyon Sinir sistemi Duyu sistemi Endokrin sistem Vücut aktivitesinin düzenlenmesi İç ve dış uyaranların değerlendirilmesi Genel ve özel duyuların alınması Hücre ve organların çalışmalarının düzenlenmesi Metabolizmanın düzenlenmesi

ANA GÖREV SİSTEM GÖREV Taşıma ve süreklilik, homeostazis Dolaşım sistemi Solunum sistemi Sindirim sistemi Boşaltım sistemi Hücrelere besin ve oksijen götürülmesi Hücrelerden CO2 ve atıkların atılması Asit-baz dengesinin sağlanmasına yardım Ses oluşturma Besinler ve suyun emilmesi Atıkların uzaklaştırılması Metabolik atıkların ve fazla suyun uzaklaştırılması Üreme ve gelişme Üreme sistemi Üreme hormon ve hücrelerinin yapımı Üreme olayının gerçekleştirilmesi Büyüme ve gelişmeye yardım

HÜCRE BUGÜNKÜ ANLANDA HÜCRE TEORİSİ; İLK DEFA 1665 YILINDA ROBERT HOOK, MANTAR DOKUSUNU İNCELEMİŞ GÖZLEMLEDİGİ YAPILARDA KÜÇÜK BOŞLUKLAR GÖRMÜŞ VE GÖRDÜĞÜ BU BOŞLUKLARA İÇİ BOŞ ODACIKLAR ANLAMINA GELEN HÜCRE DEMİŞTİR.ANCAK HÜCRE BİLİMİNİN BAŞLANGICI MATTHİAS SCHLEİDEN VE THEODOR SCWANN TARAFINDAN ORTAYA KONAN HÜCRE TEORİSİNE DAYANMAKTADIR. BU TEORİ, TÜM CANLILARIN HÜCRELERDEN MEYDANA GELDİĞİNİ VE CANLI YAPISINA KATILAN HER HÜCRENİN BAĞIMSIZ OLMALARINA KARŞIN BİRLİKTE ÇALIŞTIKLARINI İFADE EDER. BUGÜNKÜ ANLANDA HÜCRE TEORİSİ; * BÜTÜN CANLILAR BİR VEYA BİRÇOK HÜCREDEN MEYDANA GELİR. * HÜCRELER CANLININ EN KÜÇÜK YAPISAL VE FONKSiYONEL BİRİMİDİR. * HÜCRELER KENDİLERİNDEN ÖNCEKİ HÜCRELERİN BÖLÜNMESİ İLE MEYDANA GELİRLER. * CANLILARIN KALITIM MADDELERİ HÜCRELERDE BULUNUR.

ÇEŞİTLİ HÜCRE ŞEKİLLERİ

ŞEKİL 1

ŞEKİL 2

ŞEKİL 3

AŞAĞIDAKİ RESİMLER HAYVAN VE BİTKİ HÜCRELERİNE AİTTİR AŞAĞIDAKİ RESİMLER HAYVAN VE BİTKİ HÜCRELERİNE AİTTİR. HAYVAN HÜCRESİ BİTKİ HÜCRESİ

BİTKİ VE HAYVAN HÜCRELERİ ARASINDAKİ FARKLAR   BİTKİ HÜCRESİ MANTAR HÜCRESİ HAYVAN HÜCRESİ Hücre çeperi Selüloz Genellikle kitin Yoktur Merkezi vakuol (koful) var yok Plastid Tipik depo karbonhidratı nişasta Glikojen Sentrozom Yok Var

HÜCRENİN KISIMLARI: HÜCRE ÜÇ KISIMDAN MEYDANA GELMİŞTİR. I. HÜCRE ÇEKİRDEGİ (NUCLEUS) II.SİTOPLAZMA (CYTOPLASM) III.HÜCRE ZARI (CELL MEMRANE) *EGER BU ÜÇ KISIMDAN BİRİ OLMAZSA HÜCRENİN CANLILIĞI SON BULUR. (ÖLÜR)

HÜCRE ÇEKİRDEĞİ ÇEKİRDEK; HÜCREYİ YÖNETİR, GENETİK ŞİFREYİ TAŞIR VE HÜCRE BÖLÜNMESİNİ SAĞLAR. I.ÇEKİRDEK ZARI (NUCLEAR MEMBRANE ): HÜCRE ZARINA BENZER, ESNEKTİR VE YARIGEÇİRGEN DİR. II.ÇEKİRDEK SİTOPLAZMASI( NUCLEOPLASM): İÇERİSİNDE ORGANİK VE İNORGANİK MADDELER BULUNDURAN ÇEKİRDEK ÖZ SUYU VEYA SIVISIDIR. III.ÇEKİRDEKÇİK (NUCLEOLUS): ÇEKİRDEK ÖZ SUYU İÇERİSİNDE BULUNUR. KOYU RENKLİ BÖLGEDİR. IV. KROMATİN İPLİKÇİK VE AGI (CHROMATİNE): ÇEKİRDEK BÖLÜNMESİ SIRASINDA YOĞUNLAŞIR VE KALINLAŞIR.

HÜCRE ZARI (CELL MEMBRANE ) YARI GEÇİRGEN BİR YAPIYA SAHİP OLUP, PROTEİN ,ŞEKER VE YAĞLARDAN MEYDANA GELİR. HÜCREYİ KORUYAN VE BULUNDUĞU ORTAMDAN AYIRAN ESNEK YAPIDIR.

Hücre sitoplazmasının etrafını çevreleyen örtüye hücre zarı denir.Hücre zarı tüm canlı hücrelerinde bulunur. Zarı iki sıra yağ tabakası ile bu tabakaların içine ve dışına yerleşmiş Protein molekülleri şekillendirir.Şeker molekülleri zarın dış kısmı üzerinde bazı protein ve yağ moleküllerine boynuz şeklinde bağlanmıştır.Özellikleri; Canlıdır ve üzerinde bazı enzimler bulunur. İnce,esnek ve saydamdır. Üzerinde porlar bulunur. Dışarıdan içeriye yararlı maddeleri geçirirken,içerden dışarıya da zararlı maddeleri geçirir.

STOPLAZMA VE HÜCRE ORGANELLERİ (CELL ORGANEİS) Sitoplazma; tüm hayatsal olayların yapıldığı hücre kısmıdır. Hücre zarı ile çekirdek arasını dolduran canlı sıvı kısımdır. Yapısında % 65-95 oranında su bulundurur. İçinde organeller bulundurur. ORGANELLER; sitoplazma içerisinde bulunan, her biri ayrı hücre faaliyetini yerine getiren parçacıklardır.

ORGANELLER; Golgi cisimciği Ribozom Mitokondri Endoplazmik retikulum Lizozom

GOLGİ CİSİMCİĞİ (AYGITI) (GOLGİAPPARATUS) Besinlerden salgı maddelerini üretip zarla paketleyerek salgılar.Bu salgılara ter,tükrük,enzim,ko ku maddesi,bal özü,mukus ve yağ sentezi örnek verilebilir.

RİBOZOM (RİBOSOME) PROTEİN SENTEZİNİN YAPILDIĞI VE YAPICI OLAN PROTEİN MOLEKÜLLERİNİN ÜRETİLDİĞİ YERDİR, YAPISINDA RNA’LAR VARDIR.

Şekilde bir protein sentez aşamasının gerçek halini görmektesiniz

MİTOKONDRİ (MİTOCHONDRİON) HÜCRENİN ENERJİ (ATP) MERKEZİDİR., Hücre solunumunda görev yaparlar. Protein,yağ ve şekerlerin oksijenle yakılmasını gerçekleştirir. Hücre için gerekli olan enerjiyi üretir ve depolar. Enerji üretimi fazla olan karaciğer,kas ve beyin hücrelerinde mitokondri sayısı normalden fazladır.

MİTOKONDRİNİN FARKLI GÖRÜNÜMLERİ

Şekilde bir bitki hücresine ait olan bu mitokondride, organelin membranına yerleşmiş olan proteinleri ve oksidasyonda rol alan enzimleri görmektesiniz.  Bu enzimler belirli molekülleri yapılarına alıp okside edebilir veyahut bu moleküllerden H (+) iyonu koparabilirler.Koparılan elektron ve protonlar mitokondri matriksi içerisinde dolanarak kimyasal basamaklara girerler.Şeklin sağ tarafında mitokondri matriksinden bir proton sitoplazmaya verilmekte, aynı zamanda ADP (Adenin di fosfat) ' ye bir fosfat daha bağlanarak ATP (Adenin tri fosfat) meydana getirilmektedir.  Tabii burada gösterilen ATP üretimi, sentezin son basamağıdır.Gerçekte bir ATP üretmek için mitokondri içinde çeşit çeşit reaksiyonlar meydana gelir.

ENDOPLAZMİK RETİKULUM ( ENDOPLAZMİC RETİCULUM) hücre içerisinde veya hücre zarı ile çekirdek arasında madde taşınmasını sağlar. ribozom bulunduranlara granüllü endoplasmik retikulum ( rough e. r ), ribozom bulundurmayanlara ise granülsüz endoplasmik retikulum (smooth e. r ) denir. Hücre içinde madde iletimini ve bazı maddelerin depolanmasını sağlar.

LİZOZOM: Hücredeki büyük yapılı besinlerin sindirilmesini sağlar (hücre içi sindirimi). Hücredeki yıpranmış ve yaşlanmış olan organelleri yok eder. Lizozomun zar yapısı bozulursa,hücre kendi kendini sindirir,bu olaya otoliz denir.

DNA Bütün yaşayan canlılarda genetik direktifler DNA moleküllerinde depolanmıştır. Aynı kimyasal kodla yazılmış olan bu direktifler kimyasal yapı taşlarından oluşur ve organizmanın mevcut bilgilerini sonraki nesillere aktarmada ve üremede işlev görürler. Böylece her hücre uzun DNA polimer zincirlerindeki 4 set monomerden (nukleotidlerden) yapılmıştır.

Her hücrede DNA tarafından verilen direktifler transkribe edilerek RNA’ya dönüştürürler. Daha sonra RNA moleküllerince taşınan mesajlar bir diğer kimyasal form olan proteinlere translate edilir.

Organ sistemlerinin toplam vücut ağırlığına oranları Kas sistemi %44 İskelet sistemi %20 Deri sistemi %16 Kardiovasküler sistem %9 Sindirim sistemi %6 Sinir sistemi %2 Solunum sistemi %1,7 Boşaltım sistemi %0,7 Lenfatik sistem %0,3 Üreme sistemi %0,15 Endokrin sistem %0,15

TEŞEKKÜRLER