TRABZON İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ AR-GE BİRİMİ Meslek Seçimi ve Kariyer Planlaması

MESLEK NEDİR? TANIM-1 (Türk Dil Kurumu) Kişinin geçimini sağlamak üzere yaptığı iş. TANIM-2 (Devlet Planlama Teşkilatı) Belli bir eğitimi gerektiren,ilgi , yetenek ve beceri isteyen , kişinin hayatı boyu yapacağı sürekli iş.

Bir Araştırma Ve Çarpıcı Sonuçları İstanbul Üniversitesi Psikoloji bölümü öğretim görevlisi Prof.Dr.Nursel Talman’ın yapmış olduğu araştırma sonuçları meslek seçimi ve doğru tercihin önemini çarpıcı bir şekilde ortaya koymaktadır.

Araştırma Sonuçları… Meslek sahibi olanların yalnızca %18’i halen yapmakta olduğu işe ilgi duyuyor. %82’lik bölümü ise yaptığı iş dışındaki alanlara eğilimli. Kendi yaptığı işe ilgi duyanların %56’sını erkekler,%44’ünü kadınlar oluşturuyor.

Araştırma Sonuçları… Kendi meslek alanlarına ilgi duyanların yaptıkları işlere bakıldığında ilk sırayı %24 ile muhasebe – finans ve hesap işleri alanı yer alıyor. Onları %20 ile el sanatları,tasarım ile ticaret ve pazarlama izliyor. İşinden memnun olmayanlarda ilk sırayı ise %26’lık oranla teknik işlerle uğraşanlar yer alıyor.

Araştırma Sonuçları… Yaş gruplarına göre incelendiğinde kendi meslek alanlarına ilgi duyanların çoğunluğunun 21-30 yaşları arasında olduğu görülüyor. İşinden memnun olmayanların %70’lik kısmını üniversite ve yüksek lisans mezunları teşkil ediyor

2013 ÖSS’den çarpıcı bir sonuç… Bireylerin meslek seçiminde yanlış davrandıklarının bir göstergesi de üniversitede okuyan veya mezun olan birçok öğrencinin tekrar sınava girmesi ve farklı bölümü tercih etmek istemesidir. Bir önceki yıl sınavı kazanıp üniversiteli olan adayların 2013 ÖSS’de %21’i başka bir bölümden mezun ya da halen okuyan öğrencilerden oluşmaktadır. Bu değerler bize ülkemizde gençlerin çoğunun istedikleri mesleğe sahip olamadıklarını göstermekle beraber tercihlerini doğru yapmadıklarının bir delilidir.

MESLEK SEÇİMİNİN ÖNEMİ Meslek seçimi,kişinin hayatı boyunca yapacağı en önemli seçimlerden biri olup ve tüm yaşamını etkileyen seçimlerden biridir. Kişi mesleğini seçmekle yaşayacağı çevreyi de seçer,bir anlamda ekonomik durumunu ve ilişkide bulunacağı insanları da seçmiş olmaktadır.

Ancak unutulmamalıdır ki meslek seçimi kişinin kendi sorumluluğudur. Sorumluluk kime ait? Sorumluluk kavramı alınan kararların olumlu ya da olumsuz sonuçlarına katlanma olarak tanımlanabilir. Bu anlamda meslek seçimi kişinin kendi sorumluluğundadır. Bu sorumluluğu kimseye yüklemeden ailenin,öğretmenlerin ve uzmanların görüş ve önerileri dikkate alınabilir. Ancak unutulmamalıdır ki meslek seçimi kişinin kendi sorumluluğudur.

Mesleki Tercihte Dikkat Edilecek Noktalar… Seçilecek meslek ilgi ve yeteneklerinize uygun mu? Mesleğe yönelik eğitim nerede ve nasıl veriliyor? Meslekte ilerleme olanakları var mı ve neye bağlı? Mesleğin olumlu ve olumsuz yönleri nelerdir? Meslekte iş bulma olanakları kolay mı? Mesleğin getireceği kazanç durumu nasıl? Mesleğin toplum içerisindeki yeri ve saygınlığı nedir? Yukarıdaki sorulara vereceğimiz yanıtlar bizi doğru meslek seçimine yöneltecektir…

Gözde meslekler… Son zamanlarda arz ve talebe göre yıldızı parlayan meslekler,gazetelerin,dergilerin sayfalarında ilgi çeken konular arasında sıkça yer almaktadır. ÖSS tercihinde,mezun olunduğunda çalışılacak mesleklerin durumunu da bilmek önem taşıyor. “Üniversite olsun da hangi bölüm olursa olsun” düşüncesi çoktan önemini yitirmiş durumda. Üniversitelerimiz 550 meslek dalında 2 ile 7 yıl arasında eğitim verirken,adaylar için hangi meslekte ne kadar ihtiyaç olacağı da büyük önem taşıyor. Nitekim,Devlet Planlama Teşkilatı(DPT) 2005 yılında mesleklerin doygunluk oranını hesaplayarak adaylara,meslek seçiminde önemli bir veri sunmuştur.Şimdi bu mesleki doygunluk tablosunu inceleyelim…

Devlet Planlama Teşkilatı’nın resmi raporundan alınmıştır… MESLEK ARZ İHTİYAÇ MESLEK ARZ İHTİYAÇ Hekim 89.000 121.700 İlköğretim Öğrt. 394.800 413.000 Diş Hekimi 16.000 28.300 Ortaöğretim Öğrt.210.100 180.000 Eczacı 21.300 26.200 İşletmeci 125.000 120.000 Veteriner 14.300 15.000 Hukuk 85.000 67.000 Hemşire 77.100 212.800 İlahiyat 12.182 2.894 Mimar 33.100 32.400 Gazeteci 14.700 2.182 İnşaat Müh. 50.200 45.900 Radyo-Tv 18.000 4.000 Makine Müh. 52.100 56.300 Psikolog 14.000 22.000 Endüstri Müh. 17.600 18.800 Okul Öncesi 17.000 35.000 Elektrik-Elekt. 39.700 43.000 Y.Dil(ing.) 14.000 75.000 Bilgisayar Müh. 12.600 16.600 Öğretim Görv. 7.300 17.800 Çevre Müh. 9.100 9.500 SiyasalBilgiler 11.700 6.800 Ziraat Müh. 73.049 49.100 Orman Müh. 13.700 1.700

Sonuç… Bireyin hayatta mutlu olması bir anlamda kendi özelliklerine uygun, doyum sağlayabileceği meslek seçmesine bağlıdır.