MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ KÜTLE HACİM
Kütle Nedir? Kütle: madde miktarı demektir. Örnek: Pazardan veya marketten yiyeceklerimizi alırken söylediğimiz ifade “Bana bir kilogram elma,iki kilogram peynir verir misiniz?” şeklindedir. Maddelerin miktarı yani kütlesi terazi ile ölçerek bulunur.
Kütle ölçü birimi kilogram (kg) ve gram (g) dir. Bir maddenin 8 kg olduğunu söylediğimizde Bu maddenin miktarının 8 kg olduğunu belirtmiş oluyoruz. 1 kg
Aynı büyüklükte olan maddelerin kütleleri farklı olabilir Aynı büyüklükte olan maddelerin kütleleri farklı olabilir. Örnek :Aynı büyüklükte bir demir parçası ile bir tahta parçasını tarttığımızda ikisinin kütlesinin farklı olduğunu görürüz. 5 kg 9 kg
SIVILARIN KÜTLESİ NASIL ÖLÇÜLÜR ? Sıvıların Kütlesinin Ölçümünde şu yol izlenir. Önce boş kabın kütlesi tartılır.Bu tartımın sonunda elde ettiğimiz değere dara denir. Kütlesi ölçülecek sıvı bu kabın içerisine konulur ve tartılır. Bu tartımın sonunda elde ettiğimiz değere brüt ağırlık denir. Boş kabın kütlesi yani dara brüt ağırlıktan çıkarıldığında kalan miktar sıvının kütlesidir.
GAZLARIN KÜTLESİ NASIL ÖLÇÜLÜR ? Gaz maddeler uçucu oldukları ve küçük gözeneklerden çıkabildiği için kütlelerinin ölçümü sıvılara göre daha zordur. Buna rağmen gazların kütlesi de sıvıların kütlesinin ölçüldüğü gibi ölçülür. 500 g
Hacim Nedir? Maddelerin uzayda kapladığı yere hacim denir. Katı ve sıvıların hacimleri vardır. Gaz maddeleri ise hacimleri değişkendir. Gaz maddeler bulundukları ortamı tamamen doldurabildikleri gibi basınç uygulandığı zaman da hacimleri küçüle bilir.
Katılarda Hacim Ölçüleri düzgün olan katı maddelerin hacmini ölçerken; Yükseklik ölçüsü x genişlik ölçüsü x Uzunluk ölçüsü =hacim dir. Ölçülebilir katıların hacimleri metreküp (m)olarak ifade edilir. Örnek olarak aşağıdaki kutunun hacmini ölçelim. 30cm Yükseklik = 50 cm Genişlik = 30 cm Uzunluk = 40 cm ise 50 cm 40 cm 3 50 x 40 x 30 = 60000 cm olur
Sıvılarda Hacim Sıvı maddelerin hacmi dereceli silindir ile veya litre ile ölçülür. Hacmini ölçmek istediğimiz sıvıyı dereceli silindire ya da ölçü kabına doldururuz. Sıvının seviyesinin karşılık geldiği çizgi ya da rakama bakarak hacmini belirleriz. Süt, zeytin yağ, benzin gibi sıvı maddeler litre ile ölçülür. 3 50cm
Gazların Hacmi Gaz maddelerin belirli bir hacimleri olmadığından hacimleri ölçülmez.
DÜZGÜN OLMAYAN KATI MADDELERİN HACMİNİN ÖLÇÜLMESİ Düzgün olmayan bir cismin hacmini ölçmek için sıvılardan yararlanılır. Önce dereceli silindire belli bir miktar su konulur. Daha sonra hacmini ölçeceğimiz cisim dereceli kaptaki suyun içine atılır. Taşan su miktarı cismin hacmini verir.