Genital sistem Patolojisi
Embriyoloji Cinsiyet farklanması kompleks süreç. Cinsiyet ikiye ayrılmada anahtar; Testis belirleyici faktör genini taşıyan Y kromozomudur.
Cinsiyet fertilizasyon sırasında belirgin. 7. Haftaya kadar gonadlar erkek veya dişi özelliği yok.
Gonadlar Orta hattın her iki yanında Dorsal mezenter ve mezonefroz arasında longitudinal kabartı. 6. hft’ya kadar germ hücreleri yok. Primordiyal germ hücreleri yolk kesesinin allantoise yakın endoderm hücreleri arasında 5.hft gonadlara ulaşır 6. hft’da gonadlara girer.
Genital kabarıklığa ulaşmazsa gonadlar gelişmez. Primordiyal germ hücreleri gelmeden çölomik epitel prolifere olur. Epitel altında mezenşim içine girer Primitif cinsiyet kordonları denir. Erkek ve dişide kordonlar epitele bağlıdır.
Over Gelişimi Y kromozomu olmayan XX cinsiyet kromozomuna sahip dişide primitif cinsiyet kordonları düzensiz hücre kümelerine ayrılır. Medullayı oluşturur.
Yüzey epitel çoğalmaya devam eder. Mezenşim içine girer Kortikal kordonlar denilen 2. nesil kordonları yapar. 4.ayda bunlar primitif germ hücrelerini çevreleyen hücre gruplarına ayrılır Germ hücreleri oogoniaya döner. Epitel hücresi germ hücrelerini çevreler foliküler hücreleri m.g.
XX ise medüller kordon geriler XY ise medüller kordon testis kordonlarına döner.
Genital kanallar Erkek ve dişide 2 çift genital kanal vardır. 1. Paramezonefrik kanal 2. Mezonefrik kanal
Paramezonefrik kanal mezonefrik kanalın lateralinde seyreder. MK’I çaprazlar ve gelişmeye devam eder. MK’I çaprazladığı yerde uterus kanalını oluşturur. Çaprazlamadığı yerde ise tubaları oluşturur.
Genital kanal gelişimi hormonların etkisi altında. Testisten MIS veya antimulleryan hormon paramezonefrik kanalın regresyonu sağlar. Dişi fetusta MIS yok. Paramezonefrik kanal gerilemez.
Dişide paramezonefrik kanal uterus ve tüpleri oluşturur. PM kanalın kaynaşan kısmından korpus ve serviks olur. Myometriyum ve permetriyum bunları sarar.
PM kanalın solid ucu urogenital sinüse ulaştıktan sonra 2 çıkıntı oluşur. Çıkıntı sinovajinal bulbustur ve vajinal plağı oluşturur. Mezonefrik kanal epooforon ve paraooforon içinde kaybolur.
Puberte ile primordiyal folikül olgunlaşır.(1’i olgunlaşır) Olgunlaşan primer oosit büyürken çevresindeki yassı hücreler kübik hal alır. Primer folikül denir. Sekonder folikül ve graf folikülü
Primer folikülü çevresinde teka folikülü ile stromal hücrelerden ayrılır Teka folikülü içte salgı yapan teka interna dışta bağ dokudan oluşan teka eksterna şeklinde 2’ye ayrılır. Teka interna östrojenin kaynağıdır. Over stromasıyla kaynaşan fibröz nitelikte 2 bağ dokusu var.
Ovulasyondan sonra graf folikülü duvarındaki hücreler damarlarla polihedral şekle döner. Luteinize hormonla sarı pigment birikir. Korpus luteumdan progesteron salgılanır. Zamanla dejenere olur, Korpus albikans gelişir. Olgunlaşmayan folikül dejenere olur korpus atretikum olur.