ÖĞRENCİ-MERKEZLİ ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Esen YILMAZ Biyoloji öğretmeni MART, 2014

Giriş Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu 13 Şubat 2013'te aldığı kararla bazı ders içeriklerini sadeleştirmiştir. Buna göre 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda, sadeleştirilen ve güncellenen dersler: Ortaöğretim Fizik Dersi Ortaöğretim Kimya Dersi Ortaöğretim Biyoloji Dersi Ortaöğretim Matematik Dersi

Ön Test Müfredat değişince ölçme ve değerlendirme yöntemlerinde nasıl bir değişikliğe gidilmesi gerekiyordu? Bu süreçte sizin ölçme ve değerlendirme yöntemlerinizde ya da araçlarınızda bir değişiklik oldu mu?

ÖN ANALİZ Aşağıdaki soruları biz sorduk öğrenciler cevapladı Soru: Ormanların faydalarını sayınız. Soru: Risk nedir? Açıklayınız. Soru:Avrupa’da reform hareketini kim başlattı? Soru: İsmet İnönü’nün batı cephesine bakışı nasıl idi? Açıklayınız.

ÖN ANALİZ (devam) Aşağıdaki soruları biz sorduk öğrenciler cevapladı Soru: Demokrasilerde kuvvetler ayrılığı kaça ayrılır? Soru: Ahmet Haşim’in en ünlü eserlerinin toplandığı eserin adı nedir? Soru: Kasa sayımında 100 TL eksik çıkmıştır. Bunu büyük defterde muhasebeleştiriniz. Soru: Bana bu sandalyenin var olmadığını kanıtlayın!

ÖĞRENCİLERİMİZİN İLGİNÇ CEVAPLARI Soru: Ormanların faydalarını sayınız. Cevap: Ormanların faydalarını saymakla bitmez. Soru: Risk nedir? Açıklayınız. Cevap: Bu kağıdı boş vermektir. Soru: Avrupa’da Reform Hareketini kim başlattı? Cevap: Riki Martin. Soru: İsmet İnönü’nün Batı Cephesine bakışı nasıl idi? Açıklayınız. Cevap: 200 metrede dürbünle

İLGİNÇ CEVAPLARA DEVAM… Soru: Demokrasilerde kuvvetler ayrılığı kaça ayrılır? Cevap: Üçe. Kara, deniz, hava kuvvetleri. Soru: Ahmet Haşim’in en ünlü eserlerinin toplandığı eserin adı nedir? Cevap: Best of Ahmet Haşim. Muhasebe sorusu: Kasa sayımında 100 TL eksik çıkmıştır. Bunu büyük defterde muhasebeleştiriniz. Cevap: Tekrar sayın eksik çıkmaması lazım. Soru: Bana bu sandalyenin var olmadığını kanıtlayın! Cevap: Hangi sandalye?

BİRAZ DÜŞÜNELİM… Sizce öğrencilerin bunlara benzer cevaplar vermesinin sebebi nedir? Soruları doğru sorabiliyor muyuz? Öğrencilerin doğru cevapları verememe nedenleri soruyu eksik veya hatalı sormamız olabilir mi?

ARA TEST Ölçme işlemi uygularken kullandığınız sınav teknikleri nelerdir? Sınav soruları hazırlarken sizce en çok neye veya nelere dikkat edilmelidir? Branşınızla ilgili sınavlarda sorduğunuz açık uçlu soruları bizimle paylaşır mısınız?

GELENEKSELCİ MİSİNİZ YOKSA YENİLİKÇİ Mİ? Değerlendirme Yaklaşımı Araçları Geleneksel Araç ve Yöntemler Çoktan seçmeli, Eşleştirmeli, Doğru yanlış, Boşluk doldurma, Yazılı yoklamalar vb Ölçme ve Değerlendirmede Yeni Yaklaşımlar (Alternatif -Authentic) OLUŞTURMACILIK Performans görevleri, Ürün dosyaları, Projeler, Öz değerlendirme vb This matrix crosses SETTING with TYPE Consider pros & cons for each “cell” from quiz to C-TAP: quality, feasibility (time, $) OPT is the criterion-referenced Ohio Proficiency Test, to be replaced by Ohio Graduation Test MAT7 is the norm-referenced Metropolitan Achievement Test, 7th edition as used by some districts TRADITIONAL = CHOICE ALTERNATIVE = ABSTRACT CONSTRUCTION AUTHENTIC = REAL-WORLD CONSTRUCTION C-TAP represents large scale authentic assessment (Rabinowitz, 1995)

öğrenci merkezli ölçme-değerlendirme TEMELDE 2 başlık altında düşünülebilir : SÜREÇ DEĞERLENDİRME: Öğrencinin öğrenme öğretme sürecinde yaptığı projeler, ödevler, sunular vb. çalışmalar ile ders içi etkinlikleri gözlemleyip değerlendirmeye yönelik çalışmalardır. SONUÇ DEĞERLENDİRME: Öğrenme öğretme süreci sonunda öğrencinin elde ettiği kazanımları gözlemleme ve sonuçlar hakkında karara varma sürecidir.

Süreç değerlendirme amacıyla hangi araçları ya da yöntemleri kullanıyorsunuz? Sonuç değerlendirme amacıyla hangi araçları ya da yöntemleri kullanıyorsunuz?

Birkaç Hatırlatma: ÖLÇME ARACI HAZIRLARKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Sorunun cevabı kesin olmalıdır. Soru cümlesi tek ve temel bir fikir olmalıdır. Soru olabildiğince açık ifade edilmiş olmalıdır. Her soru için bırakılan boşluk aynı uzunlukta olmalıdır. Sorulardan bazıları başka sorulara ipucu olmamalıdır. Soru cümlesinde gereksiz açıklamalara yer verilmemelidir.

Her soru , ölçülmesi planlanan bir beceriyi yoklamalıdır. Bir testteki bütün maddelerin seçenekleri aynı olmalıdır. Cevapları kişilere göre değişecek sorulardan kaçınılmalıdır. Soru cümleleri öğrencinin tanıdığı bir kaynaktan aynen alınmamalıdır. Sorunun ifadesinde, sorunun cevabının bulunmasında işe yarayacak ipuçları verilmemelidir.

Eşleştirme için iyi bir yönerge yazılmalıdır. Açık uçlu soruların değerlendirilmesinde derecelendirme ölçekleri kullanılmalıdır. Soruların başında cevaplama işlemine ilişkin hususları açıklayan bir bölüm olmalıdır. Eşleştirmeli sorularda cevap listesi, bir kelime listesi ise alfabetik; rakam , sayı , tarihten oluşuyorsa büyüklük sırasına göre düzenlenmelidir.

DOĞRU-YANLIŞ SORULARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER KESİN İFADELER KULLANILMALIDIR. (ÇOĞU ZAMAN, BAZEN, BİRKAÇ V.B. BELİRSİZ İFADELERDEN KAÇINILMALIDIR.) Kusurlu Örnek: Bazı ruh hastalıkları kalıtsaldır. (D/Y) Üstün zekalı çocuklar genellikle okulda başarılıdır. (D/Y)

Kusurlu Örnek: Düzeltilmiş Örnek: OLUMSUZ ÖNERMELERDEN OLUŞAN, ÇİFT OLUMSUZ İFADE İÇEREN MADDELER KULLANILMAMALIDIR. Kusurlu Örnek: D-Y testlerinde şans başarısı bulunmaz değildir. (D/Y) Düzeltilmiş Örnek: D-Y testlerinde şans başarısı bulunur. (D/Y)

D-Y türü sorularda cümle olumsuz ifade ile bitmez Çünkü hem yanlış hem de olumsuz ifadeler bir araya geldiğinde cümleyi anlama güçleşmektedir. D Y ( ) ( ) 1.Konu başlıkları hedef olarak kullanılmamalıdır.

Bir ifade ile sadece bir yargı ölçülür Bir ifade ile sadece bir yargı ölçülür. Bir cümle birden fazla bilgiyi ölçmez. Üstelik yarısı doğru yarısı yanlış olamaz. D Y ( ) ( ) 2.Eşleştirmeli sorular, bilgi ve sentez düzeyindeki bilgileri ölçer. Eşleştirmeli sorular bilgi düzeyini ölçer. Sentez düzeyini ise ölçemez.

Tuzak cümleler ya da kelimeler kullanılmamalıdır. D Y ( ) ( ) 4.Tam Öğrenme Kuramı’nı Blom geliştirmiştir. Bloom yerine Blom yazmak bilgiyi değil dikkati ölçer.

ÇOKTAN SEÇMELİ HATALI SORULAR Seçeneklerdeki harfler “a” ,”b”, “c”, “d”, “e” gibi küçük yazılamaz. Aşağıdakilerden hangisi Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun yapıtlarından birisidir? a)Kiralık Konak b)İntibah c)Acımak d)Çalıkuşu

Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde sıfat-fiil, ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır? A)Sona kalan, dona kalır. C)Veren eli herkes öper. B)Varını veren utanmamış. D)Tekkeyi bekleyen çorbayı içer Seçenekler A) C) B) D) Şeklinde değil A) B) C) D) Şeklinde olmalıdır.

Aşağıdaki cümlelerde geçen numaralı kelimelerden hangisi anlatım bozukluğuna neden olmuştur? Havada birçok kağıtlar uçuşuyordu. 1 2 3 4 A)3 B)1 C)4 D)2 Seçeneklerde sayı ya da tarihler küçükten büyüğe ya da büyükten küçüğe sıra ile yazılmalıdır. A)1 B)2 C)3 D)4 A)4 B)3 C)2 D)1

Seçeneklerin uzunluğu birbirine yakın olmalıdır. Biri uzun olduğunda ipucu olabilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamca olumludur? A)Bu konuyu tam olarak öğrenememişsin. B)Ödevimi yapmamış olmam, bu konuyu doğru bilmediğim anlamına gelmez. C)Bugün gelmeyecekmiş. D)İş teklifine hayır dedim.

Seçenekler birbirine karışık şekilde yazılmamalıdır Seçenekler birbirine karışık şekilde yazılmamalıdır. Öğrencinin dikkatini dağıtmayacak şekilde bir düzen içinde yazılmalıdır. ”Ayağını yorganına göre uzatmak” atasözünün anlamı aşağıdaki cümlelerin hangisinde doğru olarak kullanılmıştır? A)Yatak küçük, ayağını yorganına göre uzat. B)Bu pantolon çok pahalı, ayağımı yorganıma göre uzatmalıyım. C)Bu yorgan sana küçük, onu kardeşine ver de ayağını yorganına göre uzatsın. D)Zavallı, iki büklüm yatıyor, büzüşmese de ayağını yorganına göre uzatsa.

Seçeneklerde eşanlamlı ifadeler olmamalıdır. Eğitim ve öğretimde bilginin ölçülmesi hangi ölçme türüne girer? A)Dolaysız B)Mutlak C)Dolaylı D)Doğrudan Dolaysız ile doğrudan eşanlamlıdır. Bu durumda seçenek sayısı 4 değil 2’dir.

Soru kökünde cevap için ipucu olabilecek kelimeler olmamalıdır. Kendisinden elde edilen ölçümlerin , birbirine oranlanabildiği ölçek türü aşağıdakilerden hangisidir? A)Eşit aralıklı B)Eşit oranlı C)Sınıflama D)Sıralama

EŞLEŞTİRMELİ HATALI HAZIRLANMIŞ SORU ÖRNEKLERİ Soru ve cevap maddeleri birbirine eşit olmaz. Soru maddeleri değil cevap maddeleri fazla olmalıdır. Cevap maddeleri soru maddelerinden en az üç tane fazla olmalıdır. Cevap maddelerindeki harfler, büyük harf olmalıdır. Çünkü öğrenci parantez içine yazarken küçük harfler birbirine karışabilir. Uzun ifadeler, soru maddeleri kısmına kısa ifadeler cevap maddeleri kısmına yazılmalıdır. Soru ve cevap maddeleri aynı sayfada yan yana yazılmalıdır.

Soru Maddeleri Cevap Maddeleri ( )1.Huzur A) Halide Edip Adıvar ( )2.Yüksek Ökçeler B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu ( )3.Ateşten Gömlek C) Reşat Nuri Güntekin ( )4.Kiralık Konak D) Faruk Nafiz Çamlıbel ( )5.Para E) Yahya Kemal Beyatlı ( )6.Han Duvarları F) Ahmet Hamdi Tanpınar ( )7.Rubailer ( )8.Çalıkuşu

Tarihler sıralı olmalıdır. YÖNERGE: Aşağıdaki A sütununda Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ile ilgili bazı önemli olaylar, B sütununda ise bu olayların geçtiği yıllar verilmiştir. Bir olayın hangi yılda geçtiğini kararlaştırdıktan sonra, o yılın önündeki harfi ilgili olayın solundaki boşluğa yazınız. B sütunundaki bir tarih, bir kez ya da birkaç kez kullanılabileceği gibi hiç kullanılmayabilir de. A Sütunu B Sütunu ( ) 1. Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın toplanması A)1923 ( ) 2. Ankara’nın başkent olması B)1918 ( ) 3. İlk kez, tek dereceli seçimlerin yapılması C)1932 ( ) 4. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılması D)1920 ( ) 5. Lozan Antlaşması’nın imzalanması E)1936 ( ) 6. Cumhuriyetin ilanı F)1919 ( ) 7. Sevr Antlaşması’nın imzalanması G)1950 H)1925 I)1950 J)1938

DOLDURMALI SORULAR HATALI HAZIRLANMIŞ SORU ÖRNEKLERİ Boşluk cümlenin başında olmaz. Çünkü sorunun anlaşılması güçleşir. 1. …………….. kavrama düzeyinde bir davranıştır.

Cümle “dır”, “dir”, “dur”, “tır” gibi ipucu verecek ekler ile bitmez. Öğrencinin, kendisinin keşfederek öğrenmesini sağlayan strateji……......dir. Cümle ile ne istendiği net olmalıdır. Bu sorunun iki cevabı vardır. Atatürk,………………………de doğdu.

Bir cümlede birden fazla boşluk olmaz. .……..emir belirten cümle veya………sonuna………işareti …………dır.

Bir soru diğerinin cevabı olmamalıdır. 1.Kramozof Kardeşler……………tarafından yazılmıştır. 2.Kramozof Kardeşler’in yazarı Dostoyevski hangi ulustandır?..........................

TEŞEKKÜR EDERİZ…