AKRAN ZORBALIĞI

Zorbalık, bir veya birden çok öğrencinin, kendilerinden daha güçsüz öğrencileri, kasıtlı ve sürekli olarak rahatsız etmesiyle sonuçlanan ve kurbanın kendisini koruyamayacak durumda olduğu bir saldırganlık türüdür.

Zorbalık, tarafları üzerinde olumsuz etkileri olan ve önemli izler bırakabilen bir davranış biçimidir.

Bir eylemin zorbalık olarak tanımlanabilmesi için üç temel ölçütün olması gerekmektedir: Kasıtlı olarak zarar verme amacı güden saldırgan davranışlar olması, Süreklilik özelliği taşıması, bir başka deyişle zorbanın bu tür eylemleri bir kez değil devamlı olarak yapması, Zorba ve kurban arasında fiziksel ya da psikolojik güç dengesizliğinin olması; zorbaca eyleme uğrayan kurbanın, zorbaya karşı kendisini çaresiz ve savunamayacak durumda hissetmesi gerekir.

Psikolojik ve Duygusal Zorbalık ZORBALIK TÜRLERİ Psikolojik ve Duygusal Zorbalık Kişi hakkında bir dedikodu yayma, bir kişiyi konuşmalardan, faaliyetlerden, oyunlardan dışlama, gruba katmama utandırma, hakkında söylenti yayma, küçük düşürme vb. davranış türlerini içerir.

Sözel Zorbalık ZORBALIK TÜRLERİ İsim takma, tehdit etme, gözdağı verme, sataşma, alay etme, hakaret, küfür, vb. davranış türlerini içerir.

ZORBALIK TÜRLERİ Fiziksel Zorbalık İtme, tekme atma, tokat atma vurma, dürtme, tükürme, mala zarar verme, hırsızlık, saç/kulak çekme, bedene kaba şaka yapma, tehlikeli aletle saldırı vb. davranış türlerini içerir.

ZORBALARIN ÖZELLİKLERİ Zorbalar, saldırganlık eylemlerini alışkanlık haline getiren kişilerdir.

ZORBALARIN ÖZELLİKLERİ Kavgacı davranışları vardır. Suça karışırlar (hırsızlık, silah taşıma, vandalizm) Akademik olarak olumsuz davranışlar (kopya çekme, okuldan kaçma) sergilerler. Düşük akademik başarıları vardır. Şiddet ve şiddet araçlarına karşı olumlu tutumlar beslerler.

ZORBALARIN ÖZELLİKLERİ Zorba arkadaşları vardır. Okul uyumları zayıftır (ev ödevlerini yapma, okul kurallarına uyma vb. konularda). Otoriter ebeveynlere sahiptirler. Daha az sorumluluk sahibi ve daha az destekleyici ebeveynlere sahiptirler. Diğerlerinin haklarına ve duygularına karşı saygısız ve düşüncesizce davranırlar

ZORBALARIN ÖZELLİKLERİ Yetişkinlikte suç işleme ve yüksek yalnızlık düzeyine sahip olma olasılıkları yüksektir. Yıkıcı, öfkeli ve tepkiseldirler Otokontrolleri zayıftır ve engellenmeye karşı toleransları düşüktür. Alkol, uyuşturucu, sigara gibi yaşlarına uygun olmayan alışkanlıklara sahip olma riskleri fazladır.

KURBANLARIN ÖZELLİKLERİ Kurbanlar, zorbaların saldırgan davranışlarına maruz kalanlar, bir diğer ifadeyle “mağdur” olanlardır.

KURBANLARIN ÖZELLİKLERİ Kaygılıdırlar. Özgüvenleri eksiktir. Diğer öğrencilerin saldırısına uğradıklarında özellikle küçük sınıf düzeylerinde genellikle ağlama ve geri çekilme şeklinde tepkiler verirler. Kendilerini başarısız, aptal, utangaç olarak algılarlar ve çekici olmadıklarını düşünürler.

KURBANLARIN ÖZELLİKLERİ Okulda genellikle yalnızdırlar. Zamanlarının çoğunu yalnız geçirirler. Arkadaş edinmede büyük güçlükler yaşarlar. Şiddete ve şiddet araçlarına yönelik olumsuz tutumlara sahiptirler. Eğer kurban erkekse, fiziksel olarak diğer erkek çocuklardan daha zayıf ve cılız bir görünüme sahiptir. Diğer öğrencilere oranla daha duyarlı ve alıngandır.

KURBANLARIN ÖZELLİKLERİ İstismar sorunları yaşarlar. Fiziksel sağlık problemleri (uyku problemleri, altını ıslatma, baş ağrıları, mide ağrıları, yorgunluk gibi) yaşarlar. Okulla bağları zayıftır (okulda iyi ve mutlu olma, okulu ciddiye alma gibi istekleri). Okul devamsızlıkları fazladır. Kendilerine zorbalık eden öğrencilerle karşı karşıya kaldıklarında genellikle kendilerini savunmaz ya da karşılık vermezler.

ZORBALIĞA KARŞI NE YAPILMALI Zorbalığa maruz kalındığında kesinlikle sessiz kalmamalı ve güvenilen birine (anne, baba, öğretmen, okul idaresi vb.) anlatmalıdır. Kesinlikle sır olarak saklanmamalıdır. Konuşma zor geliyor ise yazarak yakın hissedilen kişiler haberdar edilmelidir.

ZORBALIĞA KARŞI NE YAPILMALI Kurtuluşun zorbalık yapan gruba katılmak olduğunu düşünerek, onlar gibi giyinmeye, konuşmaya, davranmaya çalışılmamalıdır. Tek başına kalmamaya çalışılmalı, bahçede, tuvalette yakın arkadaşlar ile birlikte olunmalıdır.

ZORBALIĞA KARŞI NE YAPILMALI Her ne sebeple olursa olsun zorbaca davranışın normal olmadığı ve engellenmesi gerektiği ve zorbaca davranan kişinin kesinlikle haklı olmadığı bilinmelidir. Onun isteğine göre kendini değiştirmeye çalışılmamalıdır. Zorbalık yapan bir kişi kesinlikle izlenmemelidir. Hemen en yakın kişiye haber verilmelidir.

KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER KARATAY REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ