“Takımınızı destekleyebilirsiniz, ama karşı takıma hakaret etmeye hakkınız yoktur.”
Fair-Play, sporda kurallara uymaktan da öte belli bir davranış tarzını sergileyen bir terimdir.
Rakibe saygı ve ona fizyolojik ve psikolojik açıdan zarar vermeme özentisidir. Rakip, bir düşman olarak değil, oyunun bir parçası olarak görülür ve yoğun mücadelede bile rakibin onuruna saygı duyulur.
Fair-Play, oyunda hileye ve şiddete başvurmamak anlamına da gelmektedir.
Fair-Play’in başlıca kuralları şöyledir: Oyun kurallarına uymak Rakibi oyunun bir parçası olarak görmek Oyun koşullarında şans eşitliğini kollamak Kazanınca zaferi kötüye kullanmamak, yenilince sonuca ve kazanana saygı göstermek Kazananı tebrik etmek
Fair Play’in kullanım kökeni 15. yüzyıla kadar uzanır Fair Play’in kullanım kökeni 15. yüzyıla kadar uzanır. Şövalyelerin yarışmalarda centilmenlik dışı davranışları için "Foul Play" tabiri kullanılmıştır. Fair Play bunun tam aksidir. 16. yüzyılda ünlü yazar William Shakespare Eserlerinde Fair Play tabirini kullanmıştır.
Spor diline Fair Play 18. yüzyılda İngilterede girmiş iyi oyun anlamında kullanılmış,uluslararası bir deyim olmuştur. 20. yüzyılın sonuna doğru Fair Play’i bir toplumsal eğitim sloganı olarak kullanan kuruluşlar ortaya çıkmıştır.
Türkiye’de Fair-Play Türkiyede Fair Play Ödülleri Türkiye Milli Olimpiyat Komitesinin bünyesinde bulunan Türkiye Fair Play Konseyi tarafından verilmektedir. Bu Ödüller her yıl Mayıs ayı içinde Olimpiyatevinde yapılan bir törenle verilir. Türkiye Fair Play Ödülleri Toplumsal ve Sportif olarak iki dalda verilir.
Her iki daldada Ödüller( Davranış,Kariyer ve İletişim)bölümlerine ayrılır. Bölümlerde:Büyük Ödül, Şeref Diploması ve Kutlama mektubu olarak anılan, Ödüller bulunur. Kazananlara ödülün derecesine göre bir heykel veya plaket ve birde diploma verilir.
FAIR-PLAY ÖRNEKLERİ 1965 ‘de ABDde yapılan Salon Atletizm Müsabakalarında uzun atlamada İngiliz Şampiyonu Mary Rand yerdeki çizgileri karıştırınca üçüncü hakkında elenir. Willie White ise onun haksızlığa uğradığını söylerek hakem heyetine bir şans daha verilmesi talebinde bulunur.Dördüncü atlayışında Rand daha iyi bir derece yaparak yarışmayı kazanır. Burada White, rakibinin cezalandırılması sonucu galip gelmeyi reddetmiştir.White 1965 Fair Play ödülünü aldı.
1964 Innsburg Kış Olimpiyatlarında Bobsleigh çiftler yarışmasında en iyi dereceyi İtalyan Monti yapar. Sıra İngiliz Tony Nash ve eşine geldiğinde, kızağının bir parçasının kırık olduğu görülür. Monti, kendi kızağından o parçayı söker ve yarışacak olan Nashe verir.Ve Nash, Mnotinin verdiği parça ile tamir ettiği kızağında olimpiyat şampiyonu olur. Monti ise yarışmadan şampiyonluğu geri çevirmiştir.
1967 yılında Fransa Atletizm Şampiyonasında 200 metre yarışında Sylvie Telliez altın madalyayı Cabrielle Mayere bıraktı. çünkü, o yarışının bitimine çok az kala düşmüştü. 23 Agustos 1967da Zdenka Zarubnicka paraşütle atlama yarışında paraşütü açılmayan rakibine yardımda bulundu ve onun hayatını kurtardı. İtalya Su Kayağı yarışında Cianni Lonzi rakibinin hayatını boğulmak üzereyken kurtardı. İsveçli oto yarışcısı Beat Fehr Casserta diğer yarışmacıların hayatını kurtarmak isterken kendi hayatını kaybetti.
KAYNAKÇA http://www.frmtr.com/fair-play-kulubu-odasi/3234645-fair- play-ornekleri.html www.fairplayturkiye.com Burak GENÇ Hande YILMAZ