CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM, ÖĞRENELİM 6. ÜNİTE CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM, ÖĞRENELİM

CANLILAR NASIL SINIFLANDIRILIR Doğada yaşayan canlıları tek tek incelemek zor olduğu için bilim insanları ortak bir sınıflandırma yöntemi belirlemişlerdir. Canlıları sınıflandırırken ortak özelliğe sahip canlıları aynı gruba dahil etmişlerdir. CANLILAR 1-HAYVANLAR 2-BİTKİLER 3-MANTARLAR 4-MİKROSKOPİK CANLILAR

BİTKİ NEDİR? Bulunduğu yere kökleriyle tutunup gelişen , tohum veren ve hayatını tamamladıktan sonra kuruyarak varlığı sona eren , yosun , ot , ağaç vb. canlılardır.

BİTKİLERİ SINIFLANDIRALIM Bitkiler yapısal özelliklerine göre; 1-Çiçekli Bitkiler 2-Çiçeksiz Bitkiler olmak üzere ikiye ayrılır. Bitkiler akarsu,göl,deniz ve karalarda yaşarlar. İnsanların ve hayvanların besin kaynağıdır. Canlıların solunum yaparken aldıkları oksijenin kaynağıdır.

ÇİÇEKSİZ BİTKİLER Bazı bitkilerin çiçekleri yoktur.Çiçeksiz bitkiler göllerde,bataklıklarda,nemli topraklarda,ağaç kabuklarında ve kayaların üzerinde yaşarlar. Kara yosunu, Eğrelti otu, At kuyruğu, Ciğer otu, Kibrit otu çiçeksiz bitkilerdir.

ÇİÇEKLİ BİTKİLER Çiçekli bir bitkiyi; 1-kök 2-gövde 3-yaprak 4-çiçek olmak üzere 4 kısımda inceleyebiliriz.

ÇİÇEĞİN KISIMLARI

HAYVANLARI SINIFLANDIRALIM Hayvanlarda sınıflandırma,vücutlarında omurga bulunup bulunmadığına göre yapılır. Omurga ( iskelet sistemi) 1- Omurgalı Hayvanlar 2- Omurgasız Hayvanlar Omurgalı Hayvanlar 1-Balıklar 2-Kurbağalar 3-Sürüngenler 4-Kuşlar 5-Memeliler

OMURGALI HAYVANLAR Balıklar Kurbağalar Sürüngenler Kuşlar Memeliler

BALIKLAR Vücutları pullarla kaplıdır. Yüzgeçleriyle hareket ederler. Solungaçlarıyla soluk alıp verirler. Yumurtayla çoğalırlar.

KURBAĞALAR Göl ve dere kenarlarında yaşarlar. Hayatlarının bir kısmını suda bir kısmını karada geçirirler. Yumurtayla çoğalırlar. Akciğer ve deri solunumu yaparlar. Böcek ve sineklerle beslenirler.

Vücutları sert pullarla kaplıdır. Yumurtayla çoğalırlar. SÜRÜNGENLER Vücutları sert pullarla kaplıdır. Yumurtayla çoğalırlar. Akciğerleriyle solunum yaparlar. Karada ve suda yaşayanları vardır. Hem et hem otla beslenenleri vardır. Yılan,timsah,kaplumbağa,kertenkele sürüngenler grubuna aittir.

Vücutları tüylerle kaplıdır. Yumurtayla çoğalırlar. KUŞLAR Vücutları tüylerle kaplıdır. Yumurtayla çoğalırlar. Bazıları uçar bazıları uçamaz.beslenme şekillerine göre gagaları farklıdır. Kanatları vardır.

Vücutları kıllarla kaplıdır. Yavrularını sütle beslerler. MEMELİLER Vücutları kıllarla kaplıdır. Yavrularını sütle beslerler. Büyük çoğunluğu karada yaşar. Balina,yunus,fok,köpek balığı denizde yaşayan memelidirler. Yarasa uçan memelidir. Akciğer solunumu yaparlar. Otla,etle ve hem otla hem de etle beslenenleri vardır.

OMURGASIZ HAYVANLAR Kelebekler Sinekler Uğur böcekleri Arılar Karıncalar Örümcekler Yengeç Deniz Anası Ahtapot Toprak solucanı Salyangoz Midye omurgasız hayvanları oluşturur.

Mantarlar bitkilerle karıştırılır. Mantarlar bitki değildir. Yaprakları ve çiçekleri yoktur. Kendi besinlerini üretemezler diğer canlıların artıklarından ya da ölmüş canlı artıklarından sağlarlar.

olmak üzere üç grupta incelenir. MANTAR ÇEŞİTLERİ Şapkalı Mantarlar Küf Mantarları Maya Mantarları olmak üzere üç grupta incelenir. Bir de hastalık yapan mantarlar vardır

Bazılarını besin maddesi olarak kullandığımız mantarlardır. ŞAPKALI MANTARLAR Bazılarını besin maddesi olarak kullandığımız mantarlardır. Bu mantarların insanlar tarafından üretilenlerine kültür mantarı denir. Şapkalı mantarların bazıları zehirlidir.

Bu tabakayı oluşturan küf mantarlarıdır. KÜF MANTARLARI Bir süre açıkta bırakılan ekmek,peynir veya meyve gibi besinlerin üzerinde yeşil renkte bir tabaka oluşur. Bu tabakayı oluşturan küf mantarlarıdır. Penisilin isimli antibiyotik ilk kez peynir küfünden elde edilmiştir.

MAYA MANTARLARI Bu mantarları mikroskop kullanarak gözlemleyebiliriz. Hamurun kabarması,sütün peynire dönüşmesi maya mantarları sayesinde gerçekleşir. Ayak ve el parmak aralarındaki kaşıntının ,bebeklerin ağzında görülen pamukçuk hastalığının sebebi bazı mantar türleridir.

MİKROSKOBİK CANLILAR Çevremizde yaşayan gözle görülemeyecek kadar küçük canlılar, mikroskop yardımı ile görülebilir. Mikroskopla görülebilen canlılara mikroskobik canlılar adı verilir. • Mikroskobik canlılar; toprakta, havada, suda, toprak altında, insan ve çeşitli canlıların vücutlarında yaşayabilir. • Hem zararlı hem de faydalı mikroskobik canlılar vardır. • Mikroskobik canlılar, besinlerimizin bozulmasına neden olabilir ve çeşitli hastalıklara yol açabilir. • Sütün mayalanıp yoğurda ya da peynire dönüşmesini, üzümden sirke oluşmasını sağlayan mikroskobik canlılardır. • Toprakta yaşayan bazı mikroskobik canlılar hayvan ve bitki artıklarının çürümesini sağlar.

YAŞADIĞIMIZ ÇEVRE DOĞADAKİ CANLILAR FARKLI ORTAMLARDA YAŞARLAR. CANLILARIN KENDİ ÖZELLİKLERİNE GÖRE DOĞAL YAŞAMA ALANLARI VARDIR. CANLILARIN YAŞAMASI İÇİN BELLİ SICAKLIK GEREKİR.

CANLILARIN BESLENME ŞEKİLLERİ Canlılar farklı şekillerde beslenirler. Kuşlar tohumlarla,meyvelerle, böceklerle ya da diğer küçük hayvanlarla, Koyun,keçi,geyik,zürafa otla Aslan,kaplan,kurt,kartal gibi hayvanlar etle Ayı,kurbağa,kaplumbağa,bazı balık ve kuş türleri hem et hem de otla beslenirler. Bitkiler besin ihtiyacını fotosentez yaparak karşılar. Bitkiler başka bir canlıyı besin kaynağı olarak tüketmez.

BESİN ZİNCİRİ Canlılar arsındaki beslenme ilişkileri bir zincirin halkalarına benzetilebilir. Her halkasında bir canlının yer aldığı,biri diğerinin besini olan bu zincire besin zinciri adı verilir. Besin zincirinin ilk basamağında bitkiler bulunur. İkinci basamakta otla beslenen canlılar gelir. Otla besleneni etle beslenen canlılar yer alır.

Hazırlayanlar: Gülfem Elmas Karkın 5/B 61

Yararlanılan kaynaklar : Eğitimhane Sadık Canikli İlköğretim Kalbi Fen Ve Teknoloji Ders kitabı