ÖĞRENME BOZUKLUĞU

TANIM Zekası normal ya da normalin üstünde olan bireylerin, standart testlere göre, yaş, zeka ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda okuma, matematik ve yazılı anlatım düzeyinin beklenenin önemli ölçüde altında olması şeklinde tanımlanır. Bu sorun kişinin okul başarısını ve günlük aktivitelerini etkilemelidir.

GÖRÜLME SIKLIĞI Tanı kriterlerinin farklı ülkelerde farklı ölçütlerle konması sebebiyle sıklık çalışmalarında sonuçlar farklı Görülme sıklığı %5-10 oranındadır. Okuma bozukluğu (%80) E/K:3-4/1 Sol elini kullanan çocuklarda daha sık

ETYOLOJİ GENETİK GEÇİŞ İkiz çalışmalarında %38-%68 Anne –babada varsa çocuklarda risk 5-12 kat artıyor. 6. kromozomla ilgili çalışmalar da mevcuttur.

BEYİNDE YAPISAL VE İŞLEVSEL BOZUKLUK Özellikle temporal bölgede yapısal anomaliler Temporal bölgede işitsel assosiasyon alanı var ve bu alan işitsel uyarımların kavranmasından sorumlu Motor becerilerde sorun cerebellum

Blood Flow Abnormalities 7

ÖĞRENME SÜREÇLERİ GİRİŞ:Bilgilerin duyu organları aracılığı ile beyne girmesi. Bu süreçte simgeleri ters dönmüş (b-d, 6-9 vb.) olarak algılayabilirler. Tüm sözcüğü ters çevirebilirler. Yönleri ve uzaklıkları karıştırabilirler.

İŞLEM: Gelen bilgilerin işlenmesi aşamasıdır. Yeni bilgilerle eski bilgiler arası bağlantı kurulma aşamasıdır. Bilgiler sıraya konulmalı, soyut kavramlar oluşturulması, neden-sonuç ilişkilerinin kurulması sürecinde sorunlar çıkmaktadır.

BELLEK: Anlaşılan bilginin tekrar kullanılmak üzere depolanmasıdır. Daha çok kısa süreli bellekte sorun yaşarlar. Görsel ve işitsel bellek sorunları genellikle birlikte ortaya çıkar.

ÇIKIŞ: Beynin bilgiyi mesaj olarak hücrelere, kaslara, dil yada motor alanlara göndermesi sürecidir. Konu anlatımı, yazarak anlatım, problem çözerken plan oluşturma aşamalarında sorun yaşarlar.

BELİRTİLER Dil gelişiminde gerilik, konuşma da bozukluk. Kavram gelişiminde zayıflık. Öz bakım becerilerinin yerine getirilmesinde yetersizlik. Hafızada güçlük, hatırda tutamama.

Görsel sembolleri karıştırmak Sözcüğü ters çevirmek Okuduğu satırı takip edememek Okuduğunu anlayamama, hatalı ve yavaş okuma, yavaş ve kötü yazma Harflerin sırasını karıştırma Sözlü yönergeleri izlemede güçlük Sözel ve yazılı ifade güçlüğü

BEBEKLİK VE İLK ÇOCUKLUK YILLARI Psiko-seksüel Gelişim Dönemleri 1. Oral dönem 2. Anal dönem 3. Fallik dönem 4. Gizil dönem 5. Ergenlik dönemi

BEBEKLİK VE İLK ÇOCUKLUK YILLARI Psiko-sosyal Gelişim Dönemleri 7.Üretkenlik-durgunluk *Orta yetişkinlik 8.Bütünlük-umutsuzluk *İleri yetişkinlik

Dikkat ve konsantrasyon sorunları El göz koordinasyonu ve motor koordinasyonda bozukluk (sakarlık) Sağ-sol karıştırma Zaman kavramının zayıf olması (dün, bugün vb.) Matematik güçlükleri Haftanın günlerini, ayları sırasıyla saymada güçlük

Okuma bozukluğu olan bireyler bazen başkasının okuduğunu daha iyi anlarlar. Bu çocuklar sadece görsel olarak değil işitsel olarak da benzer sözcükleri karıştırabilirler.

DSM-IV’e göre Öğrenme Bozukluğu çocuğun sorun yaşadığı alanlara göre 4 alt gruba ayrılır. Okuma Bozukluğu Matematik Bozukluğu Yazılı Anlatım Bozukluğu BTA Öğrenme Bozukluğu

Öğrenme Bozukluğu tanısında en sık kullanılan testler; WISC-R Bender-Gestalt

BİRLİKTE GÖRÜLEN BOZUKLUKLAR DEHB KOKGB DB Depresif Bozukluk Anksiyete Bozukluğu

AYIRICI TANI Görme ve işitme sorunları Anemi Hipotroidi Çinko eksikliği Kurşun intoksikasyonu DM, kanser ve kullanılan ilaçlar Nörolojik Bozukluklar

TEDAVİ Özel eğitim ana tedavidir. Çocuğun durumunun iyi değerlendirilmesi ve ihtiyaçlarının belirlenmesi ile bu program belirlenmektedir., Komorbid durumlarda medikal tedavi yapılmaktadır.

PROGNOZ Çoğu birey için bozukluk yaşam boyu sürer. Uygun yaklaşımlarla çoğu çocuk Öğrenme Bozukluğu’nu kompanse edecek yöntemler geliştirmeyi öğrenir. Bozukluk erken tanınır ve uygun tedavi programları uygulanırsa prognoz daha iyidir. Zeka düzeyi ve üst sosyoekonomik durumda prognozu belirleyen etkenlerdir.

AİLELERE ÖNERİLER Çocuğunuzu olduğu gibi kabul edin. Çocuğun günlük yaşamını programlamasına yardımcı olun. Sosyal ortamlara katılmasını sağlayın Çocuğunuzun çabalarını övün Çocuğunuzla konuşun ve kitap okuyun(kelime dağarcığı,hayal gücü)

Çocuğun bağımsız hareket etmesini destekleyin Başarması için baskı yapmayın, destek olun Diğer çocuklarla kıyaslamayın Sembolleri karıştırdığında anlayışlı olun Elde ettiği her başarıyı fark edin

ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER Tahtaya yakın oturtun Acele ettirmeyin (yazı, okuma vb.) Kısa ve anlaşılır komutlar verin Sınavları çocuğun özelliğine göre belirleyin Yazı ve okuma hatalarını çok vurgulamayın

Sembolleri karıştırmasına anlayışlı olun Görevleri küçük parçalar halinde verin Arkadaş ilişkilerini destekleyin Değerli bir birey olduğunu hissettirin

ÇOCUĞA KARŞI TUTUMLARDA 2 TEMEL ÖĞE: 1. SEVGİ 2. DİSİPLİN

SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM…