OKUL SERVİS ŞOFÖRLERİ EĞİTİMİ Yeşim AYYILDIZ Psikolojik Danışman

3-6 Yaş Okul Öncesi 7-12 Yaş İlköğretim 12-17 Yaş Orta Öğretim Servis Şoförlerinin Etkileşimde Oldukları Yaş Gruplarının Gelişimsel Özellikleri 3-6 Yaş Okul Öncesi 7-12 Yaş İlköğretim 12-17 Yaş Orta Öğretim

Okul Öncesi (3-6 Yaş) Gelişim Dönemi 3-6 yaşın her döneminde çocuğun öğreneceği fiziksel, sosyal, zihinsel, cinsel, duygusal ve ahlaki görevler vardır. 4-5 yaş zorlu bir dönemdir; inatlaşma, dengesizlik, uyumsuzluk başlar. Çevresindekilere buyurmaya, hükmetmeye bayılır. Aşırılıklara kaçar. Toplumsallaşmaya başlar. Çoğunlukla kendi cinsinden olan 1-2 arkadaş seçer. Ancak oyun sırasında da sürekli kavga eder. Yarım bırakılan şeylere karşı duyarsızdır, oyun oynarken dağıtır. Hareketli ve enerjiktir. Her zaman konuşmak ister. Konuşacak kimse yoksa kendi kendine konuşur.

… 5-6 yaşına gelen çocuklar artık yetişkine çok daha az ihtiyaç duyar hale gelmişlerdir. Sorumluluk verilmesi çocuğun kendine güvenmesi, değerli ve önemli hissetmesi açısından çok önem taşımaktadır. Bu yaş korkuların sıkça görüldüğü bir yaştır.

… Bu dönemde çocukların ilgilerinde de artış olur. Kitaplar, resim, müzik, doğa daha fazla ilgilerini çekmeye başlar ve birçok şeyi keşfetmek için deneyler yapmak isterler. Arkadaşlık çok önemlidir. Sık sık yaşıtlarıyla birlikte olmak ister. Değişik sosyal ortamlara ihtiyaç duyar.

İlköğretim Dönemi Gelişim Özellikleri Sosyal Özellikleri Öğretmenin ve diğer büyüklerin beğenisini her şeyin üzerinde tutarlar. Onlara dikkat etmek gerekir. Bazen bir aferin çocuğun kendi saygınlığını kazanmasına yol açar. Bu dönemde sık sık kızlar ve erkekler kendi gurupları içinde karşı cinsten olan arkadaşlarına itici ve aşağılayıcı sözler söyleyebilirler.

… Duygusal Özellikleri İlgi görmek , eğlenip oynayacak ortamın varlığı çocuğun kısa bir süre içinde gevşeyip rahatlamasına yardım eder.   Ortak kurallar oluşturur, amaçlar etrafında birleşir. Kendi cinsiyetine ilişkin toplumsal rolleri kazanmaya başlar. Üretmeye ve yaptıkları işlerden zevk almaya başlar. Soyut kavramları kazanmaya başlar.

… Başarı isteği duyar. Okul korkusu bu dönemde oluşabilir. Özgüveni zedeleyici davranışlardan uzak durun. Çocuk yüksek sesle konuşabilir, nazik bir şekilde uyarın.

İlköğretim 2. Kademe Dönemi Gelişim Özellikleri Ortaokul çocukları bazen anne ya da babalarının sürekli yargılayıcı ve emrivaki konuştuklarından, kendilerini hiç anlamadıklarından ve konuşmalarını ikide bir kestiklerinden yakınabilirler. Çocuğun benlik algısı değişmeye başlar, kimlik arayışı içine girer. Bir gruba dahil olma ve arkadaşlık ilişkileri çok önemlidir.

… Fiziksel görünümleri konusunda çok hassastırlar. Yoğun bir duygusallık yaşarlar. Toplumsal değerler ön plandadır. Hem toplumsal değerlere önem verir, hem de isyankar olur. Kimlik kazanımında model alırlar.

14 - 17 Yaş Dönemi Gelişim Özellikleri Fiziksel değişimler düzene girmeye başlar. Boy uzaması devam eder. Grup faaliyetlerine katılım artar. Sportif faaliyetler önem kazanır. Bu dönemde kimlik kazanılır ya da kimlik karmaşası devam eder. Karşı cinse ilgi kız çocuklarda duygusal açıdan daha yoğundur.

… Erkekler karşı cinse hem cinsel hem duygusal açıdan ilgi duyar. İletişimleri genelde iyidir. Özenti denilen davranış ortaya çıkar. Bu dönemde ya kurallara uyma ya sıra dışı olma eğilimi görülür. İntihara, suça, kanun dışı olaylara eğilim görülebilir. Bunun sebebi kimlik karmaşasıdır.

Servis Şoförlerinin Etkileşimde Oldukları Engel Grupları Çok ağır düzeyde zihinsel yetersizliği olan birey: Zihinsel yetersizliği yanında başka yetersizlikleri bulunması nedeniyle öz bakım, günlük yaşam ve temel akademik becerileri kazanamaması nedeniyle yaşam boyu bakım ve gözetime ihtiyacı olan birey, Ağır düzeyde zihinsel yetersizliği olan birey: Zihinsel işlevler ile kavramsal, sosyal ve pratik uyum becerilerindeki eksiklikleri nedeniyle öz bakım becerilerinin öğretimi de dahil olmak üzere yaşam boyu süren, yaşamın her alanında tutarlı ve yoğun özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey,

… Orta düzeyde zihinsel yetersizliği olan birey: Zihinsel işlevler ile kavramsal, sosyal ve pratik uyum becerilerindeki sınırlılık nedeniyle temel akademik, günlük yaşam ve iş becerilerinin kazanılmasında özel eğitim ile destek eğitim hizmetlerine yoğun şekilde ihtiyaç duyan birey, Hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan birey: Zihinsel işlevler ile kavramsal, sosyal ve pratik uyum becerilerinde hafif düzeydeki yetersizliği nedeniyle özel eğitim ile destek eğitim hizmetlerine sınırlı düzeyde ihtiyaç duyan birey,

… Görme yetersizliği olan birey: Görme gücünün kısmen ya da tamamen kaybından dolayı özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey, İşitme yetersizliği olan birey: İşitme duyarlılığının kısmen veya tamamen kaybından dolayı konuşmayı edinmede, dili kullanma ve iletişimde yaşadığı güçlükler nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey, Ortopedik yetersizliği olan birey: Hastalıklar, kazalar ve genetik problemlere bağlı olarak kas, iskelet ve eklemlerin işlevlerini yerine getirememesi sonucunda meydana gelen hareket ile ilgili yetersizlikler nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey,

… Otistik birey: Sosyal etkileşim, sözel ve sözel olmayan iletişim, ilgi ve etkinliklerdeki sınırlılığı erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ve bu özellikleri nedeniyle özel eğitim ile destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey, Dil ve konuşma güçlüğü olan birey: Dili kullanma, konuşmayı edinme ve iletişimdeki güçlük nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey, Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan birey: Yaşına ve gelişim seviyesine uygun olmayan dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtilerini en az iki ortamda ve altı ay süreyle gösteren, bu özellikleri yedi yaşından önce ortaya çıkan, özel eğitim ile destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey,

… Duygusal ve davranış bozukluğu olan birey: Yaşına uygun olmayan sosyal ve kültürel normlardan farklı duygusal tepki ve davranışlar göstermesi nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey, Özel öğrenme güçlüğü olan birey: Dili yazılı ya da sözlü anlamak ve kullanabilmek için gerekli olan bilgi alma süreçlerinin birinde veya birkaçında ortaya çıkan ve dinleme, konuşma, okuma, yazma, heceleme, dikkat yoğunlaştırma ya da matematiksel işlemleri yapma güçlüğü nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey,

… Süreğen hastalığı olan birey: Sürekli ya da uzun süreli bakım ve tedavi gerektiren hastalığı nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey, Üstün yetenekli birey: Zekâ, yaratıcılık, sanat, spor, liderlik kapasitesi veya özel akademik alanlarda akranlarına göre yüksek düzeyde performans gösteren bireyi ifade eder.

Engellilerle etkileşim sağduyu ve hassasiyet gerektirir Engellilerle etkileşim sağduyu ve hassasiyet gerektirir. Bu nedenle birkaç önemli nokta üzerinde durulmalıdır; Önce kişiyi daha sonra engelini düşünün. Dilin hassas kullanımı “önce insan” düşüncesini güçlendirmeye yardımcı olabilmektedir. “Sakat insanlar” iması yerine “Engelliler” kullanımı bu tutumu desteklemeye yardımcı olabilir. Tüm engellileri çok azı hakkında bildiklerinizle genellemeyin. Kişilerin söylediklerini dinleyin. Onların ne istedikleri ya da onlar için en iyinin ne olduğunu bildiğinizi farz etmeyin. Engelliler, kendileri için bir şeyler düşünmek konusunda hiç kimseden daha az yetenekli değillerdir. Onların ihtiyaçlarını aktarmak konusunda bazı zorluklar olabilir ancak ne istediklerine karar veremeyeceklerine dair olan varsayımlar da kırıcıdır.

… Kendiniz olun, doğal olun ve coşkunuzu bastırmayın. Gereksiz yere endişeli ve korumacı olmayın. Bir engel, aynı zamanda zorunlu olarak bir hastalık değildir. Engellilere, sanki onlar hastaymış gibi davranmayın. Kişilere onların yaşlarına uygun şekilde davranın. Engellilere, onlar ne çocuklarmış gibi konuşmak ne de onların çocuk olduklarını ima etmek doğru değildir.

İyi Bir Servis Şoförü Olmak… Karşımızdaki insanlar üzerinde bıraktığımız ilk izlenim için 10-15 saniye yeterlidir. Ama bu ilk izlenim kötüyse, onu silmeye bazen bir ömür bile yetmez.

… İnsanın dış görünümünün birinci unsuru temiz ve bakımlı olmaktır. Beden kokularına çözüm bulunmalıdır. Deodorant ve diğer kokular aşırı kullanılmamalıdır. Saç bakımı, sakal tıraşı ve cilt bakımı düzenli yapılmalıdır. Giyim tarzımız hem özel, hem toplumsal hayatımızda hem de çalışma yaşamında kendimizi ifade ettiğimiz en önemli araçlardan biridir ; aynı zamanda çevremizdeki insanlara karşı ne kadar saygılı olduğumuzun da en önemli göstergelerindendir.

… Giyim kuşam kadar yüz ifadesi de dış görünümde önemlidir. Hoş ve ayarında bir gülümseyiş, sizin daha sıcak algılanmanızı, daha kolay iletişim kurulabilecek geçimli bir insan olduğunuzu belirtir.

İstenmeyen Davranışlar Bağırarak Konuşmak Küfür Etmek Çocuk ve Gençlerin Yanında Sigara İçmek Tespih Sallamak Çok Gürültülü Müzik Dinlemek Çocuk ve Gençlerle Manasız Tartışma ve Sohbete Girmek Okul Ortamını Karalayıcı ve Küçük Düşürücü Sözler Sarf Etmek Çocuk ve Gençleri Azarlamak

KIRIKKALE REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ … Yeşim AYYILDIZ Psikolojik Danışman KIRIKKALE REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ OCAK 2015