ZAMİRLER
Zamir Cümlede gerektikçe adların yerini tutan, onlara elçilik yapan sözcüklere zamir denir. Cümle içinde zamirin karşıladığı isim ya da söz öbeği bilinmiyorsa cümle belirsiz bir anlam taşır
Zamir Türleri Şahıs Zamirleri Dönüşlülük Zamiri İşaret Zamirleri Belgisiz Zamirler Soru Zamirleri Ek Halindeki Zamirler(İlgi Zamiri, İyelik Zamiri)
1.Şahıs Zamirleri Kişi adlarının yerine kullanılan zamirlere kişi zamiri denir. Dilimizde altı şahıs olduğuna göre altı tane şahıs zamiri var demektir. ÖRNEK: Ben biliyorum Sen biliyorsun O biliyor Biz biliyoruz Siz biliyorsunuz Onlar biliyorlar
2.Dönüşlülük Zamiri Bu zamir “kendi” sözcüğüdür. Şahıs isimlerinin yerine geçebileceği gibi hayvan isimlerinin ya da cansız varlıkların isimlerinin yerine de geçebilir. Çoğu zaman ek alarak kullanılır. ÖRNEK: Yol aldım sevdalarda kendimi bulmak için Beni çağırmadınız kalkıp ben kendim geldim Şu dünyada ne yaparsak kendimize yaparız
3. İşaret Zamirleri Varlıkların adlarının yerini işaret eden zamirlere işaret zamiri denir. İşaret zamirleri şunlardır: Bu, şu, o; bunlar, şunlar, onlar; öteki, beriki, şöyle; böyleleri, öylesi. ÖRNEK: O, bu yörenin en meşhur yemeğidir. Duvardaki yazıları bu yazdı Bunlar her sabah aynı otobüse binerler Ötekini bilmiyorum ama, beriki işinin farkında değil
4.Soru Zamirleri Adların yerini soru yoluyla tutan zamirlere soru zamiri denir. Soru zamirleri şunlardır: ne, kim, nereye, kime, hangisi, kaçı. ÖRNEK: Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın? Şu dünyada insan kime güvenebilir ki? Elindeki makası nereye koyduğunu bilmiyor. Bunca zamandır ne konuştunuz?
5.Belgisiz Zamirler Hangi adların yerlerini tuttukları açıkça belli olmayan zamirlere belgisiz zamir denir. Bazıları şunlardır: kimse, herkes, birkaçı, kimisi, kimileri, öbürü, hepsi… ÖRNEK: Bazıları futbol, bazıları basket oynar Kimseye haber vermeden evden ayrıldı Bu ailede herkes kendi dünyasında yaşıyor Meclisin aldığı karara birçoğu tepki gösterdi
Ek Halindeki Zamirler İlgi Zamiri(-ki): Bir adın yerini tutacak şekilde kullanılan –ki ekine ilgi zamiri denir. ÖRNEK: Senin ki canda bizim ki patlıcan mı? Tencerenin dibi kara seni ki benden kara İyelik Zamiri: Ek halinde olup üzerine geldiği varlığın hangi şahsa ait olduğunu bildirir. ÖRNEK: Sana gül getirdim gönlümün bahçesinden Yüzün bir kır çiçeği gibi söner.
UĞUR KAHRAMAN 1090320062 ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TÜRKÇE ÖĞR.(İ.Ö.)