LARYNX C3-C6 vertebralar seviyesinde bulunur. yetişkin bir ♂ te yaklaşık 5cm, ♀ve çocuklarda bir miktar daha kısa ve yüksek,Yeni doğanda atlas ile C4 vertebra arasındadır. Arkada laryngo pharynx ile komşudur. Cinsiyete göre farklanması pubertede (13-16 yaşlar) başlar. Os hyoideuma ligamentler ve m.thyrohyoideus vasıtası ile tutundundan birlikte hareket ederler.
Acaba kolay sorarmı A-bişey anlamadık B -kaç soru çıkar D E F Boşlukları dürüst olarak doldurunuz
LARYNX’İN KIKIRDAKLARI Cart.Thyroidea: Cart.Cricoidea Cart.Epiglottica Cart.Arytenoidea Cart.Corniculata Cart.Cuneiformis
Cart.Thyroidea Laminalar orta hatta, önde erkekte 90 Kadında 120 derecelik açı ile birleşir. Birleşme yerine angulus thyroidea denir erkeklerde daha belirgindir Angulus thyroidea’nın üst kısmı inc.thyroidea’dır Inc.thyroidea’nın çıkıntılı noktasına prominentia laryngea (adem elması) adı verilir prominentia laryngea
Larynx’in Membran ve Ligamentleri Membrana Thyrohyoidea: Cart.thyroidea üst kenarı ile os hyoideum’un corpusu arasındadır. Orta kısmı lig.thyrohyoidea medianum adını alır. Bu membran üzerinde a.v.laryngea süperior ile n.laryngeus sup.’un dalı olan n.laryngeus internus’un geçtiği açıklıklar bulunur. Ligamentleri; Lig.cricothyroidea, lig.cricotrachealis, lig.hyoepiglottica ve lig.thyroepiglottica’ lardır. Lig.cricothyroidea; Üçgen şeklinde elastik liflerden oluşur. Tepesi cart.thyroideanın alt kenarına, tabanı cart.cricoideanın arcusuna tutunmuştur. Aynı zamanda conus elasticus’un ön kısmını oluşturur.
Conus Elasticus (membrana cricovocalis); Membranın iç yüzü mukoza ile kaplıdır. Ön kenarları kısmen angulus thyroidea içine, kısmende lig.cricothyroidea’ya tutunmuştur. Altta art.cricoidea’nın üst kenarına yapışmıştır. Zarın üst kenarı lig.vocalis’e tutunur. Lig.vocalis; angulus thyroidea ile proc.vocalisler arasında uzanan iki sarı elastik banttan ibarettir. Aynı zamanda conus elasticus’un serbest üst kenarını oluşturur. Membrana Quadrangularis; İç yüzü mucos membranla, yan yüzü m.aryepiglottica ile kaplanmıştır. Bu membran cart.epiglottica’nın yan yüzünden cart.corniculata’ya atlar. Membrana quadrangularis’in üst kenarı plica aryepiglottica’yı oluştururken, alt kenarı lig.vestibulare adını alır.
3. Cavum infraglotticum: plica vocalis’in altında kalır. Larynx’in Kısımları 1.Vestibulum laryngis: Aditus larynx’ten plica vestibularis’e kadardır. Plica vestibularisler arasındaki açıklık “rima vestibuli” dir. Plica vestibularis içinde lig.vestibularis bulunur. önde cart.thyroidea’dan arkada cart.arytenoidea’ya uzanır. 2.Ventriculus Laryngis: P vestibularis ile P vocalis arasındadır. Plica vocalis’ler ile arytenoid kıkırdakların basisleri arasında uzanan tepesi önde, tabanı arkada ikizkenar şeklindeki aralığa “rima glottis” denir. Plica vestibularis ile plica vocalis arasında sinus laryngis bulunur; sinus plica vestibularis ile thyroid kıkırdak arasında yukarı uzanan scculus Iaryngis ile devamlıdır. Saccus laryngis adı verilen hava keseleri sese rezonans kazandırır 3. Cavum infraglotticum: plica vocalis’in altında kalır.
m.cricothyroideus LARYNX KASLARI M.CRICOTHYROİDEUS 0: Cartilago cricoidea’nın ön ve yan yüzü İ: Üst lifler cartilago thyroidea’nın laminasının alt kenarına, alt lifler thyroidin cornu inferioru F: Cartilago thyroidea’yı öne çekerek angulus thyroidea ile proc.vocalis arasındaki uzaklığı arttırır; plica vocalis’i gerer. Böylece lig.vocalis gerilerek ses incelir. S: N.laryngeus externus m.cricothyroideus
M.CRICOARYTENOİDEA POSTERİOR (m.posticus) 0: Cartilago cricoideanın laminasının arka yüzü İ: Cartilago arytenoidea’nın proc.muscularis’i F:Rima glottis’i açan tek kastır. Güçlü inspirasyon ve öksürükte en çok çalışır. S:N.laryngeus reccurens M.CRICOARYTENOİDEUS LATERALİS 0: Cart. cricoidea’nın arcusunun üst kenarı ve lig.cricothyroidea F:Rima glottisi kapatır S: N.laryngeus reccurens M.cricoarytenoidea post.
M.ARYTENOIDEUS OBLİGUUS 0: Cartilago arytenoidea’nın proc muscularis’i İ:Karşı taraf cart. arytenoideanın tepesi. Bir kısım lifler plica aryepiglottica içerisinde arytenoidin apexinden epiglottis’e uzanır, bu lifler m.aryepiglottica adını alır. M.aryepiglottica; epiglottis’i arkaya yatırarak aditus laryngis’i kapatır. F:her iki kas birlikte aditus laryngisin sfinkteri olarak fonksiyon görürler. Arytenoid kıkırdakları birbirine ve epiglottis’e yaklaştırırlar S: N.laryngeus reccurens
M.ARYTENOIDEUS TRANSVERSUS 0: Cart. arytenoidea’nın arka ve lateral yüzü İ: Karşı taraf cart. arytenoidea’nın arka ve lateral yüzü F:Rima glottisin arka yüzünü kapatır S: N.laryngeus reccurens M.THYROARYTENOİDEUS Membrana quadrangularis içinde bulunur. 0: Angulus thyroideus’un iç yüzü İ: Cart. arytenoidea’nın anterolateral yüzüne tııtunarak sonlanır. Bazı lifleri Proc. vocalise tututnur. bu liflere m.vocalis adı verilir. F: Cartilago thyroidea’yı arytenoid kıkırdağa doğru çekerek lig.vocalis’in boyunu kısaltır. Böylece lig.vocalis gevşer ve ses kalınlaşır.
LARYNX’İN SFİNKTER FONSİYONU 2 sfınkter vardır;1 -Aditus laryngisteki sfinkter yutmada fonsiyoneldir Lokma dil ve palatum durum arasında arkaya doğru itilirken larynx dil köküne doğnı çekilir. M.arytenoideus obliguus ve m.aryepiglottica’nın kasılması ile aditus laryngeus daralır. Epiglottis, dil kökü tarafından arkaya doğru itilir ve larynx girişi kapanır. Lokma epiglottis üzerinden sıvı gıdalar ise aditus laryngeus’un yan tarafında bulunan fossa priformislerden geçerek oesophagus’a geçer. 2-Öksürme ve hapşırmada rima glottis bir sfinkter gibi çalışır. Derin nefes aldıktan sonra plica vocalisler adduction yapar ve expirator kaslar kasılır. Thorax içi basınç artar, plica vocalis’ler aniden abduction yapar. Sıkışmış havanın serbest kalması ile hapşırma gerçekleşir ve solunum yolundaki yabancı partiküller pharynx’e atılır.
Duyu-Motor Innervasyonu. A.ler.NL ►Plica vocalis üzerinde kalan larynx mukozasının deri duyusunu; (n.laryngealis superior’un dalı olan) n.laryngeus interna, ►plica vocalis’in altında kalan larynx mucosasının deri duyusunu ise laryngeus reccurens alır. Motor M.cricothyroidea, n.laryngealis externa tarafindan innerve olurken diğer intirinsik kasların siniri n.laryngeus reccurent’tir. -A.laryngea superior, a.thyroidea superior’un dalıdır. -A.laryngea inferior, a.thyroidea inferior’un dalıdır. N.laryngeus süperiorlar ile yandaş seyrederek larynx alt yarısını besler. NL; Plica vocalis’in üstünde kalan larynx kısmının lenf drenajı nody lymphatica cervicalis profundus’un üst kısmına, plica vocalis’in altında kalan larynx kısmının lenf drenajı ise nody lymphatica cervicalis profundus’un alt kısmına drene olur.