Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü

İLETİŞİM, İNSAN İLİŞKİLERİ VE İSTİŞARE KÜLTÜRÜ

İLETİŞİM VE İNSAN İLİŞKİLERİ

İLETİŞİM NEDİR? Hangi yolla olursa olsun insanların duygu ve düşüncelerini birbiri ile paylaşmasıdır.

İnsanın davranışı, konuşması, susması, oturuş biçimi, el-kol-ayak hareketleri ve yüz ifadesi ile çevresine mesaj iletmesi bir iletişimdir.

İlk çağlardaki ateş, duman, ıslık çalma, bağırma gibi mesajlardan günümüzün elektronik haberleşme tekniklerine kadar sürekli değişen iletişim araçları olmuştur.

İletişimde temel amaç karşılıklı birbirini anlamaktır.

İletişim; Toplumun temelini oluşturan bir sistem Bir kurum yönetiminin düzenli çalışmasını sağlayan bir araç Kişisel davranışları etkileyen bir teknik Sosyal ilişkiler bakımından zorunlu bir bilim Sosyal uyum için gerekli bir sanattır.

Niçin İletişim Kurarız ? Varlığını ispatlamak Haberleşmek Paylaşmak Etkilemek ve yönlendirmek Mesaj iletmek

İnsanın kendisiyle iletişimi Kişiler arası iletişim İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ; İnsanın kendisiyle iletişimi Kişiler arası iletişim Sözlü Sözsüz (Beden dili) Kurum içi iletişim Kitle iletişim

İnsanın kendisiyle iletişimi; (Tefekkür ve muhasebe) Kişinin kendisi ile kurduğu iletişimdir. Bir insanın düşünmesi, duygulanması, kişisel ihtiyaçlarının farkına varması, iç gözlem yapması gibi… Aslında tüm iletişim bunlara bağlıdır

Yüz-yüze olarak, kişiler arasında; sözlü veya sözsüz iletişim halidir. Kişiler arası iletişim; Yüz-yüze olarak, kişiler arasında; sözlü veya sözsüz iletişim halidir.

Kurum içi iletişim; Kurumun belirli bir amacını gerçekleştirmek için; çalışanlar arasında iş bölümü ve koordine yaparak oluşturduğu yapıdır.

Kitle İletişim; Gazete, dergi, televizyon, telefon, bilgisayar ve uydu gibi araçlarla geniş kitleler arası iletişimdir.

İLETİŞİMDE TESİR YÜZDESİ %60 Beden dili %30 Ses tonu %10 Sözcükler

BEDEN DİLİ (Hal Dili) Sözsüz iletişim; İlk izlenim, büyük ölçüde beden dilinin etkisiyle ilk 30 saniyede oluşmakta ve Kolay kolay değişmemektedir.

Beden dilinin unsurları Duruş Yüz ifadesi, gülümseme Göz teması Oturmak için seçilen yer ve oturma biçimi Başın kullanımı El-kol vücut hareketleri Giyim Bakım Mesafe

Gönlü ve sözü bir olmayan insanın, yüz dili bile olsa, o yine dilsiz sayılır. (Mevlana)

Yüz ifadeleri Gülümseme Göz teması İletişimde temel hazinedir. İyi değerlendirilmeli.

Oturmak için seçilen yer ve oturma biçimi; Baş köşe Kapı dibi Karşıya oturma Koltukta arkaya yaslanıp rahat oturma-yayılma Koltuk veya sandalyeye ilişir gibi oturma Otururken ayak ayak üstüne atma.

Başın yukarı doğru durması; üstünlük.

Başın aşağıya doğru olması; uysallık

Boyun eğme, konuşan kişiye doğru yönelme; ilgi, anlaşma

İletişim anında yönünü çevirme; anlaşmazlık

Başın yana eğilmesi; nazlanma, kur.

Eller cepte, eller arkada; rahatlık, özgüven Eller önde bağlı; itaat El tutuşu Eller cepte, eller arkada; rahatlık, özgüven Eller önde bağlı; itaat Kollar önde kavuşturularak bağlanmışsa; savunma hali.

Öne doğru eğilen vücut biçimi; ısrarcılık, konuya yoğun dikkat ve ilgi.

Kalkık omuzlar, göğüs dışarıda, çene önde; saldırganlık, gerginlik

Omuzlar aşağıda, geriye doğru yaslanma; rahatlık konuya ilgisizlik.

İLETİŞİMDE FİZİKİ MESAFE 45cm den daha yakında durmak insanı rahatsız eder. İş ortamlarında-toplantıda bu mesafe 45-120 cm dir. Yabancılarda 120-360 cm dir.

YÖNELİŞ Daima, sizinle konuşan insana dönük olun. İkiden fazla insanla ayakta sohbet halindeyseniz, sizin için önemli olanların dışındakilere merkezi kapatmayınız. Mümkün olduğu kadar çok kişiye açık olun.

DIŞ GÖRÜNÜM, GİYİM-BAKIM Dış görünüşte giyim-kuşama dikkat edilmeli Başta yüz olmak üzere bakımlı olunmalı Ağız kokusuna dikkat edilmeli ‘‘ İnsanlar kılık kıyafetleri ilk ağırlanır, bilgileri ile uğurlanır. ’’

SÖZLÜ İLETİŞİM (KONUŞMA-DİNLEME) Etkili Konuşma; Kiminle konuştuğunu ve konuşmanın amacını bilmeli. Anlaşılır bir dil kullanmalı. Zarif bir dil kullanmalı. Göz teması kurmalı.

Beden dili kullanır. Özgüvenlidir. Karşı tarafa güven verir. Karşı tarafa konuşma fırsatı verir. Empati yapar.

Etkili Dinleme Dikkatli ve ilgilidir. Sabırlı ve saygılıdır. Vücut dilini kullanır. Konuşanın sözünü kesmez. Açıkça sorar. Yargılamaz, duvar örmez. Empati yapar.

Kötü Dinleyici Görünüşte dinler. (Kendi cevabını hazırlar) Seçerek dinler. Saplanmıştır, önyargılıdır. Savunmadadır, duvar örer. Tuzak kurarak dinler. Yüzeysel dinler. Cevap yetiştirir. Yargılayıcıdır.

ETKİLİ BİR İLETİŞİMİN ÖNCELİKLERİ Özgüven Saygı ve nezaket Sevgi dili Sempati Empatik davranma İnandırıcılık-güven verme Tutarlılık Erdemlilik Kendisiyle barışıklılık

İYİ BİR İLETİŞİM İÇİN Farklılıkları hoş gör Benzerlikleri ön plana çıkar Eleştirme ve suçlama İlk saniye ve isme dikkat Sıkı tokalaş Gülümse Göz teması kur Kibar olunmalı Mütevazı olunmalı

Üst Yönetimle İlişkiler KURUMSAL İLETİŞİM Üst Yönetimle İlişkiler Görevi vaktinde ve tam yaparak, varlığını ispat etmeli. Selâmı ve muhabbeti artırmalı ama, ayağa dolaşmamalı. Hürmet Göstermeli. Hiyerarşinin istediği hürmeti göstermek lazımdır. Sevmeyebilirsiniz, fakat nefrete hakkınız yok.

Üst yönetimin ham olanları da vardır ve kendilerini ispat etmek isteyebilirler. Böyleleriyle çatışmaya girmek yerine sabır göstermeli. Kendini önemli görenlere “önemlisin” demenin çok da mahsuru olmayabilir

Üst Yönetimle İlişkiler Üstümüzün sorumluluk alanının bizden daha geniş olduğunu kabul edip, bizi de temsil ettiği gerçeğini hatırda tutmak lazım. Yapılan Hizmeti Sunmalı. Davet ederek yapılanları kaynağında göstermek, zanları yıkar, okul yöneticisinin kredisini yükseltirken; üst yönetimde sempati oluşturur.

Üst Yönetimle İlişkiler Üste Karşı Saygı Gösterme. Üste Anlaşılır ve Öz İfade Etmeli. Dosdoğru Olmakla Kaba Olmak Karıştırılmamalı. Üstle Tartışmadan Kaçınmalı. Sözle Anlatılamıyorsa Yazıya Müracaat Edilmeli.

Personelle İlişkiler Personel özelliklerini bilmeli. Herkesin ayrı fıtratta yaratıldığı gerçeğinden hareketle, kimin ne kadar ağırlık kaldıracağı bilinmeli. Bir okulda çalışan öğretmenlerin tamamının akademik eğitim aldığı bilinip; fazla nasihat, -meli, -malı ekleriyle biten konuşma üslubuna girilmemeli.

Aceleci ve olay anında nihai değerlendirme yapılmamalı. Personelden ne istendiği açık, net, sınırları çizilmiş (efradını cami, ağyarına mani) olmalı.

Personelle İlişkiler Personel Motivasyonunu gerçekleştirmeli. Personele Önce Sevgi Gösterilmeli. Disiplin, Nezaket ve Şefkatle Yoğrulup Sunulmalı. Çekiştirme ve Dedikoduya Girilmemeli. Personelin Uzmanlığından İstifade Edilmeli. Personelin Kabiliyetlerini Göstermesine Fırsat Verilmeli.

Öğrenciyle İlişkiler Öğrencinin yöneticiye ulaşma kanalı açık tutulmalı. Güzel örnekleri önce sergilemeli; sonra istemeli. Kabiliyetlerin önü açılmalı ve destek verilmeli. Ferdi rehberliğe destek vermeli. Öğrenci yönetime katılmalı.

Öğrenciyle İlişkiler Öğrenciye Anlatılmalı Ama Ardından Hemen Örnek Sergilenmeli. Kötülüklerle Arasına Engel Konulmalı. Şahsi Görüşmelere Öncelik Verilmeli. Aile Ziyaretlerine Önem Verilmeli. Öğrenci uygulamanın İçine Çekilmeli.

Veli ve Sosyal Çevre İle İlişkiler Velinin kurumu tanıması sağlanmalı. Veliye Okul İhtiyaç ve projelerini Anlatmalı Kurum komşularıyla tanışmalı. Kurulan İlişkiler Eğitime Desteğe Dönüştürülmeli.

Veli Ev Ziyareti Yapılmalı. Veliye Bilgilendirme ve Eğitim faaliyetleri yapılmalı. Kurumun alanı içindeki esnaf, sektör, STK larla Diyaloglar kurulmalı.

İletişimde açıklık, dürüstlük, güvenilirlik, mütevazılık esastır. “Ya olduğun gibi görün Ya göründüğün gibi ol” Mevlana

“Kibir bele bağlanan taş gibidir. Onunla ne yüzülür ne de uçulur…” Hacı Bayram-ı Veli

“Yunus Emre der hoca İstersen var bin hacca Hepsinden daha eyice Bir gönle girmektir.” Yunus Emre

İSTİŞARE KÜLTÜRÜ İstişare; bir konu ile ilgili görüş alışverişinde bulunmak, ortak akıl üretmektir. “Şura”, “Müşavere” kelimeleri ile eş anlamlıdır.

Danışan dağları aşar, danışmayan düz yolda şaşar.” “Siz kendinizden emin bile olsanız işlerinizi kurul ve komisyonlarda yapınız.” Hz. Muhammed(S.A.V.) Danışan dağları aşar, danışmayan düz yolda şaşar.” Türk Atasözü

KİMLERLE İSTİŞARE YAPILIR? Konu hakkında bilgi sahibi tüm taraflarla istişare yapılabilir.

Üst yöneticiler Yöneticiler Öğretmenler Veliler Öğrenciler Sivil toplum kuruluşları

İSTİŞARE NASIL YAPILIR? Toplantı Şura Beyin fırtınası Konferans Münazara Yazılı… Gibi yöntemler kullanılır. Periyodik olarak yapılmalıdır.

Kurumların sağlıklı bir işleyiş mekanizmasına ulaşması ve faaliyetlerini kaliteli, dengeli ve hakkaniyetli sürdürülebilir olması için istişare kültürü vazgeçilmezdir.

Kendisini ifadede zorlanan, Düşünce ve fikirleri sorulmayan personel görüş alış - verişinin işletildiği ortamlarda kararlara katılma imkanı bulur. İstişare çatışma ve çekişme değildir.

İstişare, kararlara katılma sürecidir. Önyargı oluşmaz. İş yükü paylaşılır. Memnuniyet artar. Çıkan kararlara uyulmalıdır.

İşlerini kurul ve komisyonlarda yapan, yani istişareyi kültürüne yerleştiren okulda; sevgi ve saygının temel değer olarak paylaşıldığı adil bir ortam vardır.

“Ben bilirim, benden daha akıllısı yok” fikri gelişmeyi kilitler.

Başarı öyküsünün sırrı, “Akıl akıldan üstündür.”

“Bir olalım, iri olalım, diri olalım” Hacı Bektaş-ı Veli

“Dilde birlik, fikirde birlik, işte birlik…” İsmail GASPIRALI

Teşekkürler

Mesleki Becerilerin Geliştirilmesi Projesi (MESGEP) Merkez Okul Görevleri: 1- Kurulacak olan PYK’na ve PİK’na karşı sorumlu olmak. 2- Projeye dahil olan illerdeki okulların ve bulunduğu ilde hangi kursların verileceğini belirlemek için ihtiyaç belirleme çalışması yapmak. İhtiyaç belirleme çalışması doğrultusunda verilecek kursları tespit etmek ve mesleki yeterlikleri dikkate alarak kurs programlarını hazırlamak ve hazırlatmak. 3- İl Merkez Okullarına yukarıdaki çalışmaları yapmalarında rehberlik etmek, izlemek. 4- Eğitimlerin gerçekleşmesine rehberlik etmek ve izlemek. İl Merkez Okulları Görevleri: Seçilecek her pilot ildeki proje sorumlusu olacak Merkez Okulları MTEGM belirleyecektir. 1- PİK’ na ve Merkez Okula karşı sorumlu olmak. 2- Merkez Okulun yönlendirmeleri doğrultusunda gerekli çalışmaları yapmak.

TEŞEKKÜRLER