TÜRK HAVA KURUMU ÜNİVERSİTESİ E TİCARET  Sadık YAVAŞ  Mehmet Yavuz KEKLİKOĞLU

İçerik  Tanımlama  Türleri  Tarihi  Araçları  Kıyaslama  İşletme etkileri  KOBİ etkileri  Yeni sahalar  Tüketici etkileri  Bilgi güvenliği  Ödeme sistemleri

 Telekomünikasyon ağları üzerinden değer değişimi amaçlayan aktivitelerin yapılması (EITO)  İnternet ağları üzerinden kuruluşları ve bireyleri ilgilendiren her türlü ticari etkinliğe ait olan işlemin yapılması (OECD)  Ödeme işlemlerinin internet üzerinden yapıldığı alış ve satış işlemi (ECOM)

 E-business: firmanın kontrolü altındaki bilişim sistemleri ile, firma içi iş ve işlemlerin dijital ortamlarda yürütülmesi,  E-commerce: firma sınırları dışındaki alış, satış gibi değer değişimlerinin dijital ortamlarda yürütülmesi. Kaynak: Loudon, & Traver

 Radyo (1924) ve Televizyon (1949) reklamları  EFT  EDI (1987)  www (1994) Kaynak: Loudon, & Traver

TÜRK HAVA KURUMU ÜNİVERSİTESİ B2B gelişimi B2C gelişimi Kaynak: Loudon, & Traver Gelişim

Geleneksel TicaretElektronik Ticaret Satın Almayı Yapan Firma Bilgi Edinme YöntemleriGörüşmeler, dergiler, kataloglar, reklamlarWeb sayfaları Talep Belirtme YöntemiYazılı formElektronik posta Talep OnayıYazılı formElektronik posta Fiyat AraştırmasıKataloglar, görüşmelerWeb sayfaları Sipariş VermeYazılı form, faksElektronik posta, EDI Tedarikçi Firma Stok KontrolüYazılı form, faks, telefonOnline Veritabanı, EDI Sevkıyat HazırlığıYazılı form, fax, telefonElektronik Veritabanı, EDI İrsaliye KesimiYazılı formOnline Veritabanı, EDI Fatura KesimiYazılı formElektronik Posta, EDI Siparişi Yapan Firma Teslimat OnayıYazılı formElektronik Posta, EDI Ödeme ProgramıYazılı formOnline Veritabanı, EDI ÖdemeBanka Havalesi, Posta, Tahsildarİnternet bankacılığı, EDI, EFT Kaynak: Elibol & Kesici

 Telefon, Faks ve Televizyon  İntranet  Extranet  İnternet

 Kredi kartı, e-kredi kartı  EFT  E-çek  Smart kart  ATM  İntranet  Extranet  İnternet

 Finanssal ürün ve hizmetlerin elektronik iletişim araçları ile sağlanması  Bankacılık  Finanssal yatırımcılık  Forex (günlük işlem hacmi USD 4 trl)

 Tek doğru sınıflama… yok  Sektör bazında ayrım  Teknoloji bazında ayrım  Model bazında ayrım  Aynı firma içinde birkaçı bir arada

İlişki temelinde ayrım  Business-to-Consumer (B2C)  Business-to-Business (B2B)  Consumer-to-Consumer (C2C)  ? (G2G)-(B2G)-(G2C) Teknoloji temelinde ayrım  Peer-to-Peer (P2P)  Mobile commerce (M-commerce) Nitelik temelinde ayrım  Doğrudan e-ticaret  Dolaylı e-ticaret

Kaynak: Kalaycı :2004

B2C Portal E-tailer İçerik sağlayıcı İşlem yapıcı Pazar yaratıcı Servis sağlayıcı Topluluk sağlayıcı B2B E-bayi E-tedarik Aracılık Sektörel konsorsiyum Sektörel özel ağlar

 Güçlü arama araçları ve entegre içerik ve hizmetler  Genel veya özelleştirilmiş(vortal)  Geleneksel perakendeci online versiyonu  Çeşitleri:  Virtual merchants  Bricks-and-cricks  Catalog merchants  Manufacturer-direct

 Ses, görüntü, yazılım gibi içerik sunar.  Genellikle üyelik, reklam geliri veya bedellidir.  Kullanıcılarına bedelli işlemler sunar  Örneğin:  Finansal hizmetler  Seyahat hizmetleri  İş bulma hizmetleri

 Bir nevi online hizmet alımı.  Genellikle üyelik veya kullanım ücretli  Ortak ilgi alanlıları toplayan siteler  Arkadaşlık siteleri gibi  Alıcı ve satıcıları buluşturan siteler  Sahibinden.com gibi

 B2B servis sağlayıcı  Özellikli servis sunumu  Toptan alıcı ve satıcıları buluşturan siteler

 Belirli sektöre hitap eden siteler.  İlişkili işler yürüten firmalar arasında bilgi akışı sağlamak için tesis edilen ağlar  Bir nevi online toptancı.

7/24 Küresel erişim Muhtemel düşük fiyat Dijital ürün hemen teslim Bilgi çeşit ve yoğunluğu Fiziki ürün geç teslim Gümrük, vergileme Gizlilik, güvenlik Fiziki ürün deneme sınırlılığı

Küresel erişim CRM vd. sistemlerle entegrasyon Geribildirim imkanları Artan rekabet Kıyas imkanı, kârlılık düşüşü İçsel, dışsal bilgi yüklemesi

Kayıtlı ekonomi Ucuz kontrol imkanları Vergi artışı (satıcı ülke) İthalat vergi kaybı (alıcı ülke) Finanssal ürün vergi kaybı

 Uluslararasılaşma imkanı  Geri bildirime hızlı adaptasyon  E-Tedarik  E-pazaryeri  E-CRM  Önemli noktalar  Kurumsal hazırlık  Girişimci mantalitesi  Rekabetçilik  Güven

 Zaman ve mekanı aşan ticaret  Entegrasyon ve küreselleşme  Gümrükleme ve vergi  Tüm dünyaya erişim  Yeni meslekler  Etkinlik ve rekabetçilik

 Maliyetler bağlamında:  İşlem maliyetlerinde düşme  Artan rekabetçilik, artan verimlilik  Girdi, üretim ve dağıtım maliyetinde düşme  Fiyatlar bağlamında:  Aracılık azalışı  Kolay araştırma imkanı  Daha sık fiyat değişimi

Kaynak: Nêmcovâ & Dvorâk

Kaynak: Borits & No

 Bilgi sunum gereği & negatif riskleri  E-güvenlik:insanların kendilerine dair kişisel bilgilerin toplanması/kullanımı/transferinde kontrol hakları

 Bilmiyoruz, ancak…  Teknolojik gelişim tüm ticari aktiviteler için dominant unsur,  Klasik Fortune 500 şirketleri, ÇUŞ’lar, belirleyici,  Aşırı girişin sonucu sektörde eliminasyon,  Artan düzenleme ihtiyacı/ilgisi,  E-ticaret fiyatları, klasik fiyatlara erişerek, yatırımcısına normal kârlar getirebilir,

 Pahalı teknoloji, kompleks yazılımlar,  Klasik alışveriş ve dükkanın kültürel, sosyo- psikolojik konumu,  İnternet ve PC erişiminde küresel dengesizlikler,  Doygunluk ve tavan etkisi.

TÜRK HAVA KURUMU ÜNİVERSİTESİ Bizleri Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederiz. 46