4.ÜNİTE: SES Ses titreşim sonucu meydana gelen bir enerji olup, maddesel ortamda dalgalar halinde yayılır. Bir ses dalgasında taneciklerin sık olduğu yerler tepe, seyrek olduğu yerler çukurdur. www.egitimcininadresi.com

Ses dalgasının belli bir genliği ve frekansı vardır. GENLİK: Bir dalga tepesi ile çukuru arasındaki mesafenin yarısına genlik denir. SES ŞİDDETİ: Ses dalgalarında genliğin büyüklüğüne şiddet ya da gürlük denir. Genlik ne kadar büyükse, ses o kadar şiddetlidir. Çok şiddetli seslerin enerjisi de çoktur. SES DÜZEYİ: Ses şiddetinin bir ölçüsüdür. Birimi (dB) desibeldir. Desibelmetre ile ölçülür. İnsan kulağı O desibel sesi duyabilir. Konuşma ses düzeyi 30-60 dB arasıdır. 60 desibel sınırını geçen sesler insanı rahatsız eden seslerdir. 120 dB insan kulağında hasar meydana getirebilir. Ör: Uçak ve bomba sesleri… www.egitimcininadresi.com

FREKANS: Birim zamanda bir noktadan geçen ses dalgası (titreşim) sayısıdır. Birimi hertzdir. İnsan kulağı ancak frekansı 20-20.000 arasındaki sesleri duyabilir. Frekansı 20.000 in üzerindeki seslere ultrason denir. İnsan kulağı ultrasonik sesleri duyamaz. Ancak bazı hayvanlar duyabilir. Ör:Köpekler 35.000 Hz, Yunuslar ise 150.000 Hz. ultrasonu duyarlar. İNCE SES: Frekansı yüksek sesler ince (yüksek=tiz)) seslerdir. Ör: Bal arısının çıkardığı ses . Frekansı düşük sesler ise kalın( =pes) seslerdir. Ör:Gök gürültüsünün sesi. Genelde büyük müzik aletlerinin sesi kalın, küçük müzik aletlerinin sesi incedir. www.egitimcininadresi.com

SESİN YAYILMA HIZI 1-Katılarda fazla, sıvılarda az, gazlarda ise en azdır. Ör: Demirde 5130 m/s, suda:1463m/s havada:344 m/s.dir. 2-Sıcaklık arttıkça sesin yayınla hızı da artar. Ör: Yazın ses kışa göre daha hızlı yayılır. 3-Sesin yayılma hızı maddenin cinsine de bağlıdır. Ör: Demirde: 5130 m/s, Altında: 1743 m/s. UYARI: Çeşitli sesler birbirinden genlikleri ve frekansları sayesinde ayırt edilir. www.egitimcininadresi.com

MÜZİK ALETLERİNDE SES: Üflemeli müzik aletlerinde enstrüman içindeki hava sütununun boyu Vurmalı müzik aletlerinde enstrüman derisinin kalınlığı (=kesiti), gerginliği ve yüzey alanı Telli müzik aletlerinde tellerin kalınlığı, gerginliği ve boyu çıkan sesleri değiştirir. www.egitimcininadresi.com