KÜRESEL E-İŞ VE İŞBİRLİĞİ YONT401 İKİNCİ BÖLÜM KÜRESEL E-İŞ VE İŞBİRLİĞİ Araştırma Görevlisi: PH.D. M. Necati Cizrelioğulları

İş Süreçleri ve Enformasyon Sistemleri İşletmeler faaliyetlerini sürdürebilmek için, üreticiler, müşteriler, çalışanlar, faturalar ve ödemeler ve bunların ürenleri ve hizmetleriyle uğraşırlar... İşletmelerin genel performasını artırmak ve etkili bir şekilde yürütmek için faaliyetlerini enformasyon sistemle düzenlerler... Enformasyon sistemleri işletmeler için bütün enformasyonlarını yönetmeyi, daha sağlıklı kararlar almayı ve iş süreçlerinin uygulanmasını geliştirmeyi mümkün kılar.

İŞ SÜREÇLERİ Süreç olguların ya da olayların,belli bir taslağa uygun ve belli bir sonuca varacak biçimde düzenlenmesi,ard arda sıralanması.Bir şeyin yapılış,üretiliş biçimini oluşturan sürekli işlemler,eylemler dizisi.

İş Süreçleri Yönetimi”, kalite ve verimliliğin artmasını; işlerin tanımlı bir akış içinde ”hızlı, doğru ve kesintisiz” yol almasını sağlar.

FAALİYET ALANI İŞ SÜRECİ Ürünü Oluşturma İmalat ve Üretim Kaliyeti Kontrol Etme Malzeme Faturalarını Hesaplama Satış ve Pzarlama Müşterileri Tanıma Ürün Hakkında Müşteri Farkındalığı sağlama Ürün Satma Muhasebe ve Finansman Kredi sağlayan kurumlara ödeme yapma Mali durum tabloları oluşturma Nakit hesaplarını yönetme İnsan Kaynakları Çalışanları istihdam etme Çalışanların iş performansını değerlendirme Yardım planlarına çalışanları da katma

Enformasyon Sistemlerinin Türleri FARKLI YÖNETİM GRUPLARINDA SİSTEMLER Hareket İşleme Sistemleri (HIS) Alt düzey yöneticilerin basit başlangıç faaliyetlerini ve satış, faturalar, bankadaki mevduatlar, maaş bordrosu, kredi kararları ve fabrikadaki ürünlerin akışı gibi örgütün işlemlerinin kaydını tutan sistemdir.

HIS; satış siparişi girişi, otel rezervasyonları, maaş bordoları, işçi kayıtlarını tutma ve sevkiyat gibi işi yürütmek için gerekli günlük rutin hareketleri kaydeder ve bunları yerine getiren bilgisayarlı bir sistemdir. Günlük soruları cevaplamak ve örgütteki hareketlerin akışını izler. Sayımda kaç para var? Ödemede son durum ne?

HIS’lerin 4 önemli karakteristiği: Hızlı Cevap Güvenilirlik Esnek olmamak Kontrollü İşlemler

Bu adımda işlenmiş veri henüz başlangıçtır Bu adımda işlenmiş veri henüz başlangıçtır. Sonuç bilgisi daha pek çok defa işlenecektir veya karar vericiye faydalı bilgiyi sağlamak için başka verilerle bir araya getirilecektir. Bir kere veri girildiği ve işlendiğinde genellikle bir dosyaya yazılır, bir ekranda gösterilir, yazıcıda bastırılır veya bu üç işlemin hepsi yapılır. Örneğin bir uçaktaki veya bir sinema salonundaki koltuklara kişileri yerleştirmede olduğu gibi.

Karar Desteği İçin İş Zekası Sistemleri Orta düzey yönetimin gözlemede, kontrol etmede, karar vermede ve yönetici faaliyetlerinde yardım için sistemlere ihtiyacı vardır. Burada bu sistemlere yönlendirilen temel soru şudur: İŞLER YOLUNDA MI?

Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS) Yönetim bilişim sistemleri, veri işlemenin kullanılmasının sebep olduğu bilgi aşırılığına çare bulmak için ortaya çıkarıldı. İlk amaçlarından biri, yönetsel kullanım için anlamlı raporlar üretmekti. YBS'nin sunduğu raporlar sayesinde, yöneticiler karar verirken kullanmak mecburiyetinde oldukları bilgileri bulabilmek için saatlerce bilgisayar çıktısı kağıt destelerini araştırmak zorunda kalmadılar. Bu süreç, yönetim bilişim sistemlerinin gelişimine neden oldu.

Yönetim Bilişim Sistemi-YBS, bir örgütteki işlemleri, yönetimi ve karar verme işlevlerini desteklemek için bilgi sağlamak amacıyla oluşturulmuş tümleşik kullanıcı-makine sistemidir. Haftalık, aylık ve yıllık sonuçlarla ilgili olarak yöneticilere hizmet eder. YBS RAPORLARI; bir hazır yemek zinciri tarafından kullanılan marulun toplam miktarını listeleyebilir ya da özel ürünlerin toplam yıllık satış rakamlarını planlanmış hedeflerle karşılaştırabilir.

Karar Destek Sistemleri (KDS) Yöneticiler, çeşitli tipte hazırlanan raporların da karar vermeyle ilgili sorunlarına tam çözüm oluşturmadığını gördüler. Bilgiye zamanında erişim eksikliği ve YBS kullanan bir kararın etkinliğini sınamada yöneticinin yetersizliği, "Karar Destek Sistemleri-KDS" adıyla yeni sistemlerin gelişmesine neden oldu.

Bu bilişim sisteminin amacı, yöneticinin sorunlara cevaplar bulmasını ve nicel ya da grafik modellerle daha iyi kararlar vermesini sağlamaktır. Karar vericiyi yapısal olmayan sorunları çözmesi için veri ve analiz modelleriyle doğrudan doğruya etkileşim içinde yüzleştirerek yardımcı olan bilgisayar temelli sistemlerdir. Aralık ayında satışları ikiye katlasaydık, üretim planlarına etkisi ne olurdu? Eğer bir fabrikanın planı altı ay ertelenseydi, yatırımlarda işletmeye dönüşü ne olurdu?

KDS, çok farklı işlevler için kullanılır KDS, çok farklı işlevler için kullanılır. Örneğin, mali işlerin planlanması gibi. Sistem bir PC'deki "elektronik hesap çizelgesi" kadar kolay veya büyük bir sistemde özel olarak tasarlanmış bir yazılım kadar güçlüdür. KDS, ilave işlemler gücü, depolama kapasitesi ve gelişmiş grafikler nedeniyle daha çok ana bilgisayar yapısındaki bilgisayarlar için gerçekleştirilse de, birçok PC'de KDS paket programları vardır. Lotus 1-2-3 veya Excel gibi programlar da yöneticiye karar vermede yardımcıdır.

ÜST YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMİ (ÜDS) Üst yöneticiler, örgütün bütününü kapsayan küresel bakış açısına sahip olmalıdır. Üst yöneticiler, zamanları kısıtlı olduğundan zaman kaybı oluşturmadan bilgi sağlayabilmeli ve onların bilişim sistemleri kullanımı çok kolay sistemler olmalıdır.

Üst yönetim Bilişim Sistemi-ÜBS, üst yöneticiye rekabette etkili olacak yönde karar vermesinde yardımcı olan bir 'sunum sistemi' dir. ÜBS'de kişisel bilgisayarın ekranındaki çıkış çoğu zaman grafik şeklinde veya grafik ve tabloların birleşimi şeklindedir. ÜBS'nin başarısı, yöneticinin tarzına ve gereksinimlerine göre çıkışları tanımlama derecesiyle ölçülür. Sistem bilgiyi, yöneticinin problemle ilgili düşünce tarzında sunmazsa, yönetici ÜBS ile rahat çalışamayacak ve muhtemelen onu kullanmayacaktır.

KURUMU BAĞLAYAN SİSTEMLER Kurumsal Uygulamalar (ERP) Bir uygulamanın çözüm faaliyet alanlarını bağlayan, işletme çapında iş süreçlerini yürütmeye odaklanan ve yönetimin bütün seviyelerini içeren sistemler bütünü kurumsal uygulamaları gerçekleştirir. İş süreçlerini daha yakından koordine ederek ve süreçteki grupları birleştirerek işletmelerin daha esnek ve üretici olmasına yardım eder.

ERP kavramına üç farklı şekilde bakılabilir: 1. Bilgisayar yazılımı şeklinde alınıp satılabilen ticâri bir maldır. 2. Bir kurumun tüm süreç ve verilerini tek bir geniş kapsamlı ve bütünleşik yapı altında toplayan bir gelişim amacıdır. 3. iş süreçlerine çözümler sunan bir altyapının anahtar öğesidir

Dört temel kurumsal uygulama vardır: Kurumsal Sistemler Tedarik Zinciri Yönetimi Sistemleri Müşteri İlişkileri Yönetim Sistemleri Bilgi yönetim sistemleri

Kurumsal Sistemler: İşletmeler, imalat ve üretim, finansman ve muhasebe, satış ve pazarlama ve insan kaynaklarındaki iş süreçlerini tek bir yazılımda birleştirmek için kurumsal kaynak planlama (KKP ) sistemleri olarak bilinen kurumsal sistemleri kullanırlar.

Tedarik Zinciri Nedir? Hammadde temini yapan, onları ara mal ve nihai ürünlere çeviren, nihai ürünleri müşterilere dağıtan, üretici ve dağıtıcıların oluşturduğu bir ağdır.

TARLADAN MARKETE

Tedarik Zinciri Yönetimi Hammadde temininden üretime ve dağıtımla son müşteriye kadar bir malın ulaşabilmesi için bir değer zincirinde yer alan tedarikçi, üretici, dağıtıcı, perakendeci ve müşteriler arasında malzeme/ürün, para ve bilginin yönetimidir. Zincirdeki her firma hem tedarikçi hem de müşteridir (talep edendir). Bir firma birden çok tedarik zincirinin parçası olabilir.

Malzeme akışı Tedarikçi Üretici Toptancı Perakendeci Müşteri Bilgi akışı

Tedarik Zinciri Yönetimine Neden İhtiyaç Duyulur? Operasyonların iyileştirilmesi Sadece organizasyon içi aktivitelerin iyileştirilmesi artık yeterli değil Dış kaynak kullanım seviyelerinin artması Organizasyon içinde üretmek yerine ürün ve hizmetleri başka firmalardan satın almak Taşıma maliyetlerinin artması Rekabet baskıları - Ürün sayısındaki artış, kısalan ürün ömür döngüleri, ürün kişiselleştirilmesi talebinin artması.

Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), firmaların müşteri temas noktalarının doğru yönetimi ve kontrolünü sağlayan sistemdir. KoçSistem CRM uygulamaları konusunda gerek geliştirdiği çözümler gerekse stratejik işbirlikleriyle ihtiyacınıza en uygun çözümleri üretir.

Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) Uygulamaları'nın Avantajları Nelerdir? Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) uygulamaları ile müşterilerinizin markanıza olan bağlılığını, müşteri memnuniyetini ve şirketinizin karlılığını artırırsınız. Kapsamlı analizlerle doğru müşterileri hedefleyerek düşük maliyetlerle müşteri sayınızı artırır, çapraz satışlarla pazar payınızı yükseltirsiniz. Müşterilerinize eriştiğiniz her alanda, topladığınız verileri bilgiye dönüştürüp; fırsatları ve ihtiyaçları daha hızlı bir şekilde ortaya çıkarırsınız.

Bilgi Yönetimi Sistemleri (BYS) Bilgi ve uzmanlığı ele geçirmek ve uygulamak için örgütlere daha iyi yönetim süreçleri sağlar. Yönetim kararları ve iş süreçlerini geliştirmek için ne zaman ve nerede ihtiyaç duyulursa duyulsun bunları mevcut hale getirir. Ayrıca dış bilgi kaynaklara bağlar.

BİLGİ YÖNETİMİ SİSTEMİ MESAJ (Bilgi) VERİCİ KANAL ALICI Bilgi üreticileri -Şirket çalışanları -Müşteriler -Tedarikçiler Bilgi kullanıcıları -Şirket çalışanları -Müşteriler -Tedarikçiler Bilgi Varlıkları (Entelektüel Sermaye) -Örgüt arşivleri -Veri tabanları -Diğer bilgi varlıkları -Çalışanların zihinleri/bellekleri Bilgi ve İletişim Teknolojileri -Bilgi ağları -İnternet -İntranet -Ekstranet -Bilgi iletişim sistemleri Örgüt Kültürü -Yönetsel politikalar -İlkeler -Normlar -Gelenekler -Tutum ve davranışlar -Değerler ve inanışlar -Güven Bilgi personeli -Bilgi yöneticileri -İletişimciler -Bilgi teknolojisi ile uğraşanlar -Web tasarımcıları -Grafik tasarımcıları -Belge yöneticileri -İçerik yöneticileri -Kütüphaneciler Bilgi merkezi -Örgütün tamamı

İŞBİRLİĞİ VE EKİP ÇALIŞMASI SİSTEMLERİ İş birliği: açık,kesin ve ortak amaçları başarmak için başkasıyla birlikte çalışmaktadır. Başarılacak bir göreve ya da işe odaklanır ve her zaman bir işletme ya da başka bir örgütte ve kurumlar arasında yer alır.

İş Bölümünü Faktörleri: İşin doğasını değiştirme Profesyonel işin artması İşletmenin değişen örgütlenmesi İşletmenin kapsamı değiştirmesi Yeniliğe vurgu İş ve çalışma kültürünün değişmesi

İşbirliği ve Ekip Çalışması için Araçlar ve Teknolojiler Elektronik Posta ve Anında Mesajlaşma Sosyal Ağ Wikiler Sanal Dünyalar İnternet Tabanlı İşbirliği Çevreleri

İşbirlikçi yazılım araçlarının 15 kategorisi E-posta ve anında mesajlaşma Beyaz tahta İşbirlikçi yazma Ağ (WEB) sunumu İşbirlikçi inceleme/düzenleme İş zamanlama Etkinlik zamanlama Belge Paylaşımı (wikiler dahil) Dosya paylaşımı Zihin haritalama Ekran paylaşımı Geniş kitleli web seminerleri Sesli Konferans İşbirlikçi tarama Video Konferans