AYÇİÇEĞİ

Sistematiği Takım : Campanulatae Familya: Compositae (Asteraceae) Cins : Helianthus Tür : Helianthus annus (2n:34)

Orjini

2012 YILI DÜNYA RAKAMLARI Ekim Alanı (ha) Üretim (ton) Verim (kg/ha) Russian Federation 6158500 7992714 12978 Ukraine 5081700 8387100 16505 Argentina 1823412 3340520 18320 Romania 1064750 1398203 13132 China, mainland 950000 2369000 24937 Bulgaria 780755 1387780 17775 Spain 761200 619000 8132 United Republic of Tanzania 752000 1125000 14960 United States of America 745030 1263570 16960 India 720000 581000 8069

2012 YILI DÜNYA RAKAMLARI GRAFİK

TÜRKİYE AYÇİÇEĞİ RAKAMLARI Yıl Ekilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) 2000 5.420.000 800.000 148 2005 4.900.000 865.000 177 2010 5.514.000 1.170.000 212 2012 5.046.160 1.200.000 238 2013 5.202.600 1.380.000 265

2013 Yılı ilk 10 il (Yağlık ) Ekilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) Tekirdağ 925.469 211.671 229 Edirne 775.385 175.857 227 Konya 671.695 262.930 391 Kırklareli 593.194 146.682 247 Adana 345.087 100.677 292 Çorum 204.466 46.974 230 Tokat 177.694 47.096 265 Aksaray 150.398 53.381 357 Çanakkale 131.839 32.554 Balıkesir 129.721 27.837 215

2013 Yılı ilk 10 il (Çerezlik ) Ekilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) Ankara 217.900 22.200 102 Denizli 154.069 37.263 242 Kırıkkale 113.923 10.350 91 Kayseri 67.300 14.196 211 Kahramanmaraş 55.840 14.173 254 Kırşehir 52.550 4.477 85 Yozgat 36.332 4.057 112 Afyon 29.357 3.748 128 Bursa 29.022 7.189 248 Eskişehir 25.053 5.417 216

Kullanımı öncelikle bir yağ bitkisidir. İçerdiği yüksek doymamış yağ asitleri nedeniyle değerli bir besindir. yağı alındıktan sonra ger kalan küspesi önemli bir hayvan yemidir. Soyadan sonra en değerli küspedir. yağında bulunan linoleik sayesinde yağlı boya sanayiinde önemli yer tutar.

kağıt, plastik, sabun, kozmetik ürün yapımında da kullanılır. çerez olarak tüketilir. sapları yakacak olarak kullanılır. bir çapa bitkisidir.

Kotiledon yaprak Kotiledon yaprak

Kök kazık köklüdür. Kökler, 150-270 cm derine, 60-150 cm yanlara yayılır

Sap Bitki boyu 50 cm’den 5 m’ye kadar çıkabilir. Tarımı yapılan ayçiçeklerinin kısa boylu olması tercih edilir.

Bitki tek saplı olduğu gibi dallanan çeşitleri de vardır Bitki tek saplı olduğu gibi dallanan çeşitleri de vardır. Dallanma istenmez

Yaprak Yapraklar genelde 3 ana damarlı olup, yaprak sapı 10-30 cm uzunluğa sahiptir. Yaprakların yüzeyi hafif tüylüdür. Yapraklar sapa almaşıklı dizilmiştir. Yaprak sayısı bitkinin boyuna ve boğum sayısına göre 10-30 arasında değişir.

Çiçek Sapın ve her dalın sonunda bir tabla bulunur. Çiçekler tabla içerisinde oluşur. Tabla şekli genelde yuvarlaktır. Tabla çapı 10-60 cm arasında değişir.

Tablada 2 tip çiçek vardır: Fertil çiçekler (Esas çiçekler) Steril çiçekler (Yalancı çiçekler) Steril çiçek Fertil çiçek

Genelde tablanın ortasındaki merkezi çiçekler açmaz ve tohum oluşturmaz. Bir tablada yaklaşık 800-2000 arasında fertil çiçek bulunur.

Steril çiçekler Tablanın en dış kısmında yer alır ve dil şeklinde, büyük sarı ya da turuncu renkli çiçeklerdir. Sayıları 50-100 arasında değişir.

Bu çiçeklerin erkek organları olmadığı gibi, dişicik borusu ve tepecik de gelişmemiştir. Gösterişli renklerinden dolayı, arı ve böcekleri çekerek tozlanma ve döllenmenin gerçekleşmesini sağlarlar.

Tablanın en dış kısmında birbiri üzerine dizilmiş olan sivri, yeşil renkte brakte yaprakları bulunur.

Tohum