ISI VE SICAKLIK
ISI: Bir buz kalıbını güneş ışınlarının geldiği yere koyduğumuzda eridiği, yazın elektrik tellerinin sarktığı, yeterince ısı alan suyun kaynadığı, kışın ise bazı yerlerde suların donduğu görülür. Yani kısaca ısı bazı kimyasal ve fiziksel olayların gerçekleşmesine neden olur.
SICAKLIK: Bir maddenin belli bir ölçüye göre, soğukluğunu veya ılıklığını gösteren nicelik, sıcaklık olarak bilinir.
TERMOMETRE Sıcaklık ölçmek için kullanılan araçlara termometre denir. Maddelerin boyutlarında meydana gelen değişim, sıcaklıktaki değişim olarak kabul edilebilir. Termometreler bu esasa göre düzenlenmişlerdir.
ISI ALIŞVERİŞİ Elimize bir parça buz aldığımızda elimiz bir süre sonra üşür. buz erirken elimizden ısı alır.elimiz ise ısı kaybettiği için soğur.
Dondurmayı dilimizi dokundurduğumuz zaman dilimiz dondurmaya ısı verir Dondurmayı dilimizi dokundurduğumuz zaman dilimiz dondurmaya ısı verir.Dondurma da bu ısıyı alarak erir.Yani dondurma ile dilimiz arasında bir ısı alışverişi olur.
Bir fincana çay koyduğumuzda bir süre sonra fincan ısınır , çay ise soğur.
ISI VE SICAKLIK FARKI ISI SICAKLIK Isı enerji çeşididir. Isı kalorimetre ile ölçülür. Isı birimi calori veya Joule'dür . Isı madde miktarına bağlıdır Sıcaklık enerji değildir. Termometre ile ölçülür. Sıcaklık birimi ise sadece Derece'dir. Madde miktarına bağlı değildir.
Sıcaklıkları farklı olan maddeler bir araya konulduğunda aralarında enerji alış verişi olur. Alınan ya da verilen enerji ısı enerjisi denir.
Cisimlerin moleküllerinde saklı bulunan kinetik enerjinin toplamına ısı denir. Bunu bir örnekle açıklığa kavuşturalım . Örnek: Bir kazan su kaynatalım. Bu kazanın içindeki sudan bir tas alalım. Kazandaki suyla tastaki suyun sıcaklıkları aynıdır. Gelgelim ısıları farklıdır. Çünkü kazandaki suda tastaki suya oranla daha fazla kinetik enerji saklıdır.
Bir mum alevi, bir çaydanlıktaki sudan daha sıcaktır Bir mum alevi, bir çaydanlıktaki sudan daha sıcaktır. Ama çaydanlıktaki suda daha fazla ısı vardır. Yani ısı cisimlerin kütleleriyle orantılıdır.
Bilindiği gibi cisimler sıcakken soğuyabilirler, soğukken de ısınabilirler. Hatta zamanla cisimler aynı sıcaklığa bile gelebilirler. Bunu gözlemlerimizden fark edebiliyoruz.
Isı cisimlerin erimesini , hatta buharlaşmasını sağlar Isı cisimlerin erimesini , hatta buharlaşmasını sağlar. Isı vasıtasıyla bir demiri eritip, daha sonra da buharlaştırabiliriz. Isının bu özelliklerinden yararlanarak mekanik ve kimyasal enerjiler elde edebiliriz.
ISINMADA KULLANILAN YAKITLAR 1-katı Yakıtlar A)Odun B)Maden Kömürleri (Linyit, Kok Kömürü Gibi) 2- Sıvı Yakıtlar A)fuel Oil B)Gazyağı 3- Gaz Yakıtlar A)Doğalgaz B)Hava gazı
YAKITLARIN OLUŞUMU Kömürün oluşumu: Kömür bataklıklarda uygun nem ve sıcaklığn oluşması, ortamın asit miktarının artması, gerekli organik maddelerin ortamda bulunmasıyla bozulmuş, çürüyen bitkilerin su altına inmesi ve bataklığın zamanla üstünün örtülmesi gibi olaylar sonucu oluşur.
Odunun oluşumu: Odun ağaçların gövdelerini ve dallarını meydana getiren sert bir maddedir.Kesilen ağaçlar toplanır ve yakıt yapımında kullanılır. Evlerde sobalarda ısınma amacıyla yakılır.
Fuel Oil Ve Gaz Yağının Oluşması: Ham petrolün kuyulardan çıkarılması ve rafinerilerde tasfiye edilmesi sırasında ham petrolden ayrıştırılarak elde edilen yakıt türüdür. burada yer altında bulunan yakıt görülmektedir.
Bu yakıtlar rafineri merkezlerinde işlenerek gaz yağı ve fuel oil gibi ısınma amacıyla hizmete sunulur.
Doğal gazın oluşumu: organik maddelerin yeryüzünün alt katmanlarında milyonlarca yıl süren doğal dönüşümü sonucunda oluşur.