TYUYÇ T ÜRKİYE Y ÜKSEKÖĞRETİM U LUSAL Y ETERLİLİKLER Ç ERÇEVESİ Yrd. Doç. Dr. Sedat Uçar

Çıkış Noktası ÖĞRETİM GİRDİLERİNE DAYALI GELENEKSEL SİSTEM ÖĞRENİM ÇIKTILARINA DAYALI SİSTEMLER Bırakılıyor Öne çıkıyor

Avrupa’da Yükseköğretimi Yapılandırma Kaynak: Prof. Dr. Mehmet DURMAN

Avrupa’da Yükseköğretimi Yapılandırılması Kaynak: Prof. Dr. Mehmet DURMAN

Tarihçe Lisbon Sözleşmesi (1997): Avrupa Düzeyinde Yeterliklerin Tanınması Türkiye 2004`te imzalamış ve 2007`de yürürlüğe koymuştur Avrupa Konseyi ve Komisyon’un ortak raporları (2004, 2006) Avrupa Yeterlik Çerçevesinin oluşturulması Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin Kararı ( 23 Nisan 2008) Yaşamboyu öğrenim için Avrupa yeterlikler Çerçevesi’nin kabul edilmesi ve uygulanması için üye ülkelere tavsiye edilmesi. Kaynak: Prof. Dr. Mehmet DURMAN

Avrupa Yeterlikler Çerçevesi Yaşam Boyu Öğrenim için Avrupa Yeterlikler Çerçevesi (European Qualifications Framework for Lifelong Learning ) “EQF-LLL”: Avrupa Parlementosu ve Konseyi, 23 Nisan 2008’de kabul edilmiştir. yaklaşımları farklı, amaçları aynıdır Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlikler Çerçevesi (The overarching framework for qualifications of the EHEA) “QF - EHEA”: Bologna Süreci- Bergen Kararı, Mayıs 2005

EQF-LLLQF-EHEA YükseköğretimDüzey 8Üçüncü Düzey (Doktora) Düzey 7İkinci Düzey (Yüksek L.) Düzey 6Birinci Düzey (Lisans) Düzey 5Kısa Düzey (Ön lisans) İlk- ve OrtaöğretimDüzey 4 Düzey 3 Düzey 2 Düzey 1 Yaşam Boyu Öğrenim için Avrupa Yeterlikler Çerçevesi Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlikler Çerçevesi

Öğrenme Çıktıları ve Yetkinlikler Avrupa Yeterlikler Çerçevesi Ulusal Yeterlikler Çerçevesi Sektörel Yeterlikler Program Yeterlikleri Alıntı: Prof. Dr. Mehmet DURMAN AYÇ: Ulusal Yeterlikler Çerçevelerinin ilgi tutulabileceği ve bu sayede farklı ülkelerin yeterliklerini birbirleriyle ilişkilendirilebilece ği şemsiye (üst) çerçevelerdir. UYÇ: Ulusal düzeyde yükseköğretim yeterlikleri arasındaki ilişkiyi açıklayan, ulusal ve uluslararası paydaşlarca tanınan ve ilişkilendirilebilen, yeterliklerin belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemdir.

UYÇ’nin EĞİTİMCİLER için önemi?. Kaynak: Prof. Dr. Mehmet DURMAN Öğrencilerine, öğrenim gördükleri programın ve program içersindeki derslerin amaçlarını ve bunları başarı ile tamamladıklarında kazanacakları yeterlikleri açıklamalarına yardımcı olur, Başka bir eğitim kurumunda alınmış olan derslerin tanınmasını, intibakını ve kredilendirilmesi ni kolaylaştırır, Ders programı değişimini ve içerik geliştirilmesini kolaylaştırır, Derslerin ulusal ve uluslararası düzeyde daha kolay anlaşılmasını ve tanınmasını sağlar, Ölçme ve değerlendirme süreçlerinin öğrenme çıktıları ile ilişkilendirilebil mesini ve bu sayade derslerin başarı ve etkinliğinin geliştirilebilmesi ne yardımcı olur

UYÇ’nin ÖĞRENCİLER için önemi? Kaynak: Prof. Dr. Mehmet DURMAN Öğrencilerin eğitim programlarını ve derslerini bilinçli seçmelerine ve bunları başarı ile tamamladıklarında hangi yeterliklere sahip olacaklarını önceden bilmelerine yardımcı olur, Öğrencilerin öğrenim programları dışındaki aktivitelerinde öğreneceklerinin anlaşılır olmasına yardım eder, Öğrenci hareketliliği için engelleri azaltır ve yaşam boyu öğrenimi teşvik eder, Eğitim-Öğretim düzeyleri arasında yatay ve dikey geçişleri anlaşılabilir hale getirir ve kolaylaştır,

8. Düzey Doktora 7.Düzey Yüksek L. 6. Düzey Lisans 5. Düzey Ön Lisans 4. Düzey3. Düzey2. Düzey1. Düzey

TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ OLUŞTURMA ÇALIŞMALARI Yükseköğretim Yeterlilikler Komisyonu 2006 yılında kurulmuş ve Yüksek Öğretim Kurulu ve Yüksek Öğretim Kurumları temsilcilerinden oluşmaktadır. Yükseköğretim Yeterlilikler Komisyonu başlangıçta ağırlıklı olarak UYÇ’yi yükseköğretimin her düzeyi (önlisans, lisans, yüksek lisans ve doktora) sonunda asgari olarak kazanılması gereken yeterliliklere göre tanımlamıştır. “Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi”nin ilk taslak çalışmasını ilgili paydaşların görüşlerine ve katkılarına sunmuştur tarihinde “Yükseköğretim Yeterlilikler Çalışma Grubu” kurulmuştur. Ulusal Yeterlilikler Komisyonu ve Çalışma Grubu yapmış olduğu çalışmaları Ocak 2009 ayında “Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Ara Raporu” şeklinde hazırlamış YÖK Web sayfası üzerinden sunmuştur.

TYUYÇ’nin Oluşturma Süreci ve Takvimi Ulusal Yeterlilikler Komisyonu ve Çalışma Grubu – Yapılması gereken çalışmalar 11 aşamada toplanmıştır ve takvimi belirlenmiştir.

Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Oluşturma Aşamaları ve Aşamaların Öngörülen Tamamlanma Tarihleri TYUYÇ Oluşturma AşamalarıTamamlama Tarihi 1 Süreci başlatmak için karar alınmasıNisan Çalışma takviminin oluşturulması Sürecin organizasyonu Çerçevenin tasarımıKasım Paydaşlardan görüş alınmasıOcak Çerçevenin onaylanmasıMayıs İdari organizasyonHaziran Çerçevenin yükseköğretim programları düzeyinde uygulanması Pilot UygulamaAralık 2010 Tüm Kurumlarda UygulamaAralık Yeterliliklerin TYUYÇ’ne dahil edilmesi Çerçevenin Avrupa Yeterlilik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi TYUYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması2009

Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Oluşturma Aşamaları ve Aşamaların Öngörülen Tamamlanma Tarihleri TYUYÇ Oluşturma AşamalarıTamamlama Tarihi 1 Süreci başlatmak için karar alınmasıNisan Çalışma takviminin oluşturulması Sürecin organizasyonu Çerçevenin tasarımıKasım Paydaşlardan görüş alınmasıOcak Çerçevenin onaylanmasıMayıs İdari organizasyonHaziran Çerçevenin yükseköğretim programları düzeyinde uygulanması Pilot UygulamaAralık 2010 Tüm Kurumlarda UygulamaAralık Yeterliliklerin TYUYÇ’ne dahil edilmesi Çerçevenin Avrupa Yeterlilik Çerçeveleri ile uyumluluğunun belgelendirilmesi TYUYÇ Web sitesinin oluşturulması ve yayınlanması2009 Tamamlanmış çalışmalar

TYUYÇ’nde yer alacak düzeyler TYUYÇ’nin mevcut hali ile – önlisans, – lisans, – yüksek lisans, – doktora düzeylerini kapsayacak şekilde 4 (dört) düzey ile tanımlanması uygun görülmüştür.

Her bir TYUYÇ düzeyi için eğitim-öğretim yeterlilik profilleri YÜKSEKÖĞRETİM DÜZEYLERİ VERİLEN DERECELER/YETERLİLİKLER Doktora QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL : 8. Düzey DoktoraTıpta UzmanlıkSanatta Yeterlilik Yükseklisans QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL : 7. Düzey Tezli Yüksek LisansTezsiz Yüksek Lisans Lisans QF-EHEA: 1.Düzey EQF-LLL : 6. Düzey Lisans (Fakülte Programları) Lisans (Yüksekokul ve Konservatuar Programları) Önlisans QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL : 5. Düzey Önlisans (Fakülte Lisans Programları İçerisinde) Önlisans (MYO programları)

TYUYÇ’nin düzeyleri itibariyle farklı yeterliliklere sahip 3 (üç) ayrı yükseköğretim yeterlilikler çerçevesinden oluşması uygun görülmüştür

Akademik ağırlıklı Mesleki eğitim ağırlıklı Sanat eğitimi Mesleki Eğitim Yeterlilikler Çerçevesi çalışmaları için Milli Eğitim Bakanlığı ve Mesleki Yeterlilikler Kurumu’ndan ilgili temsilcilerinde içinde bulunacağı “Yükseköğretim Mesleki Eğitim Yeterlilikler Çalışma Grubu”nun oluşturulması Sanat Eğitimi Yeterlilikler Çerçevesi çalışmaları için Güzel Sanatlar Fakültesi ile Konservatuvar temsilcilerin içinde bulunacağı “Yükseköğretim Sanat Eğitim Yeterlilikler Çalışma Grubu”nun oluşturulması Çalışmalar uygulamaya başlama aşamasına gelmiştir.

QF-EHEA ve EQF-LLL Düzey Tanımlayıcıları QF-EHEA DÜZEY TANIMLAYICILARI Bilgi ve Kavrama Bilgiyi ve Kavrananları Uygulama Karar Verme İletişim Becerileri Öğrenme Becerileri EQF-LLL DÜZEY TANIMLAYICILARI BilgiBeceriler YETKİNLİKLER 1. Bağımsız çalışabilme ve sorumluluk 2. Öğrenme yetkinliği 3.İletişim ve sosyal yetkinlikler 4.Alana özgü ve mesleki yetkinlikler TYUYÇ düzeylerinin tanımlanmasında kullanılacak olan düzey tanımlayıcılarının, EQF-LLL’in düzey tanımlayıcıları olması kararlaştırılmıştır TYUYÇ düzeylerinin tanımlanmasında kullanılacak olan düzey tanımlayıcılarının, EQF-LLL’in düzey tanımlayıcıları olması kararlaştırılmıştır Yaşam Boyu Öğrenim için Avrupa Yeterlikler Çerçevesi Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlikler Çerçevesi

Yrd. Doç. Dr. Sedat Uçar Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi