Hayatı,Edebi Kişiliği ve Eserleri SABAHATTİN ALİ Hayatı,Edebi Kişiliği ve Eserleri

HAYATI

25 Şubat 1907’de Edirne Vilayeti'nin Gümülcine Sancağı'na bağlı Eğridere kazasında doğmuştur. İlköğrenimini İstanbul, Çanakkale ve Edremit'in çeşitli okullarında tamamlamıştır. 1926’da İstanbul Öğretmen Okulu’ndan mezun olmuştur.

Bir yıl kadar Yozgat'ta ilkokul öğretmenliği yapmıştır. MEB’in açtığı sınavı kazanarak Almanya’ya gitmiştir. Yurda döndükten sonra Sabahattin Ali,Orhaneli’nde ilkokul öğretmenliğine atanmıştır.

Konya’dayken Atatürk’ü yeren bir şiir yazdığı iddiasıyla tutuklanmıştır. Bir yıla mahkum olmuştur. Konya ve Sinop cezaevlerinde yatmıştır. Daha sonra af yasasıyla özgürlüğüne kavuşmuştur.

Varlık dergisinde “Benim Aşkım" adlı şiirini yayımlayarak Atatürk'e bağlılığını göstermeye çalışmıştır. 16 Mayıs 1935 günü Aliye Hanım ile evlenmiştir. 1936’da askere alınmıştır. 1937’de yedek subay olarak askerliğini tamamlamıştır.

‘’İçimizdeki Şeytan’’ romanı milliyetçi kesimde büyük tepki toplamıştır. Nihal Atsız hakkında yazdığı hakaret dolu bir yazıya karşılık dava açılmıştır. 1944 yılında davayı kazanmasına rağmen tepkilerden kurtulamamıştır. Olaylı duruşmalar sonunda bakanlıkça görevinden alınmıştır. İstanbul'a giderek gazetecilik yapmaya başlamıştır.

Aziz Nesin ve Rıfat Ilgaz’la Marko Paşa , Malum Paşa, Merhum Paşa, Öküz Paşa gibi siyasal mizah dergilerini çıkarmıştır. Ancak, bu gazeteler tek parti iktidarının baskılarıyla karşılaşmıştır. Dergiler kapatılmıştır. Yazılar ve yazarları hakkında soruşturma açılmıştır. Sabahattin Ali yazılarından dolayı üç ay hapis yatmıştır.

Bir başka dava nedeni ile 1948'de Paşakapısı cezaevinde üç ay yatmıştır. Çıktıktan sonra zor günler geçirmeye başlamış, işsiz kalıp, yazacak yer bulamamıştır. Yurt dışına gidebilmek için pasaport almak istemiş, alamamıştır. Yasal yollardan yurt dışına çıkma olanağı da bulamayınca Bulgaristan'a kaçmaya karar vermiştir. Para karşılığı anlaştığı kaçakçı tarafından jandarma karakolunda katledilmiştir.

EDEBİ KİŞİLİĞİ

Sabahattin Ali yazı yaşamına şiirle başlamıştır. Halk şiirinden etkilenmiştir. Hece ölçüsüyle yazdığı şiirleri Çağlayan Dergisi’nde yayımlamıştır. Servet-i Fünun, Güneş, Hayat, Meşale gibi dergilerde yazmıştır. İlk öyküsü "Bir Orman Hikayesi" Resimli Ay 'da yayımlanmıştır.

"Kanal", "Kırlangıçlar", "Arap Hayri", "Pazarcı", "Kağnı" gibi öyküleriyle dikkati çekmiştir. Anadolu insanına yaklaşımıyla edebiyata yeni bir boyut kazandırmıştır. Ezilen insanların acılarını, sömürülmelerini dile getirmiştir. Aydınlar ve kentlilerin Anadolu insanına karşı takındıkları küçümseyici tavrı eleştirmiştir.

Kuyucaklı Yusuf romanı, gerçekçi Türk romanının en özgün örneklerinden biridir. Halk şiirinden esinlenerek yazılmış şiirlerini içeren Dağlar ve Rüzgâr adlı kitabı yazın çevrelerinde ilgi uyandırmıştır. Yaşar Nabi, Hakimiyeti Milliye'de satırlar yazmıştır.

Bu satırlar : Sabahattin Ali tecrübeli muvaffak neticeler vermiş. Ve bize, şiirleri doğrudan doğruya bir halk şairi elinden çıkmamış olduklarını hissettirmekle beraber, o tanıdığımız ve sevdiğimiz samimi edayı tattırabiliyor.

ESERLERİ

ŞİİRLERİ Hapishane Şarkısı Leylim Ley Çocuklar Gibi Kız Kaçıran Kara Yazı Melankoli

Eskisi Gibi Dağlar Göklerde Kartal Gibiydim Aldırma Gönül

ÖYKÜLERİ Değirmen Kağnı Hanende Melek Ses Kağnı-Ses Yeni Dünya Sırça Köşk Kamyon

OYUN Esirler

ROMANLARI Kuyucaklı Yusuf İçimizdeki Şeytan Kürk Mantolu Madonna

ÇEVİRİLERİ Tarihte Garip Vakalar, Max Memmerich Antigone,Sofokles Minna Von Barnhelm, Lessing Üç Romantik Hikaye, H. Von Kleist - A.V. Chamisso - E.T.A. Hoffmann Fontamara,İgnazio Silona Yüzbaşının Kızı, A.S. Puşkin

Sabahattin Ali 1907-1948