BİR SOSYAL KURUM OLARAK Prof.Dr. Mustafa ERGÜN Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi BİR SOSYAL KURUM OLARAK EĞİTİM

Eylem-tekrar-alışkanlık-adet-norm-kurum İnsanlar önce ihtiyaçlarını karşılamak üzere bir eylemde bulunurlar, eylemler tekrarlanır, tekrarlanan eylemler alışkanlığa dönüşür, alışkanlıklar zamanla adet halini alır. Adetler kurallaştırılır (norm), nihayet normlar kurumlaşırlar. Eylem-tekrar-alışkanlık-adet-norm-kurum

SOSYAL KURUM: Birbirleriyle sosyal ilişki ve etkileşim halinde bir arada bulunan insanların, toplum içinde nasıl davranmaları gerektiğini ve bu davranışların kurallarını belirleyen, kişilere belli şekillerde davranışlarda bulunması için zorlayıcı etkide bulunan, aralarında birlik ve bütünlük olan, uyumlu ve örgütlü bütünlerdir. Aile, eğitim, din, hukuk,ekonomi, yönetim, devlet kurumları.

Kurumların özellikleri: 1-Kurumlar belli bir amacı gerçekleştirmeye yöneliktirler. 2-Söz konusu ihtiyacın gerçekleştiriliş biçimi oldukça süreklilik kazanmıştır. 3-Kurumlar gerek alt kurumlarıyla gerekse diğerleriyle yapılanmış, örgütlenmiş ve eşgüdümlenmiştir. 4-Her kurum diğerleriyle yakından ilişkili olmasına rağmen kendi alanında biricik bir yapıdır. 5-Kurumlar zorunlu olarak değer yüklüdürler. Çünkü kültürün normatif kodlarını ihtiva ederler. 6-Sosyal davranışlar sosyal süreçlerin aracılığı ile kurum haline gelirler.

Kurumların İşlevleri 1-Kurumlar, kişilerin sosyal davranışlarını kolaylaştırırlar. Toplumun düşünce ve eylem tarzları birey topluma girmeden önce büyük ölçüde düzenlenmiş ve planlanmıştır. 2-Kurumlar toplam kültürün istikrarlılığı ve eşgüdümü için birer ajan olarak da hizmet ederler. Süreklilik, sağlamlık, dayanıklılık insan davranışlarını istikrarlı ve uyumlu hale getiren kurumlar sayesinde sağlanır. 3-Kurumlar, toplumun sistemli ve ideal düzeyde beklentilerini içerirler. Kurumlar, sadece belli bir ideal davranışları işaretlemekle kalmazlar, sapmayı ve sosyal bir baskı ile bunların telafisine de imkan sağlarlar. 4-Kurumlar gruplarda yüksek düzeyde bir bütünleşmeye; işbirliği ve dayanışmaya yol açar. 5-Kurumlar fertte, sayesinde kendi özel yetenek ve isteklerini geliştirebileceği, önceden var olan roller temin ederler

Sosyal Kurumlara örnekler: Aile, Hukuk, Din, Devlet, Ekonomi, Siyaset, Spor, Basın-yayın, Eğlence… EĞİTİM, tüm tarih boyunca her toplumda en önemli sosyal kurumlardan biri olmuştur.

Okulun toplumsal görevleri Sosyalleştirme, sosyal bütünleşme Toplumda yeni yetişen kimseler, genellikle okulda gösterdikleri başarılara göre çeşitli sosyal statüler içinde çeşitli sosyal roller üstlenerek topluma katılmaktadırlar. Okul sisteminin en başta gelen görevlerinden birisi, içinde yer aldığı toplumun yenileşmesini ve devamlılığını sağlamaktır. Okulun en önemli görevlerinden biri, "üretim görevi” de denilebilecek, eğitime ve kalifiye eleman yetiştirme görevidir. Sosyal hayatta insanlar arasındaki eşitliği sağlamada okula çok büyük sorumluluklar düşmektedir. Okula başlangıçta, çocuklar arasında birçok "start eşitsizlikleri" vardır. Okul, bu eşitsizlikleri daha da artırıcı yönde değil kapatıcı yönde çalışmalı; okul öğretiminde geri kalanlar veya başarısız öğrenciler çeşitli tedbirlerle desteklenmelidir.

Eğitim kurumunun ögeleri: Okul Öğretmen Öğrenci Ders kitabı Ders programı Diploma Bakanlık…

Eğitimin kurumsallaşmasının tarihi: Okulun ortaya çıkışı Sümerlerde Antik Yunan’da (Akademia, Lyceum) Müslüman medreseleri ve külliyeleri Batı üniversiteleri Okul öncesi eğitim kurumları

Eğitimin kurumsallaşmasının tarihi: Öğretmenin ortaya çıkışı: Antik Yunan’da sofistler İslam muallim ve müderrisleri Hristiyan dekan ve doçentleri Batı’da ve bizde “modern” öğretmen okullarının kuruluşu Gezici öğretmenler, eğitmenler…

Eğitimin kurumsallaşmasının tarihi: Ders kitabının ve programının ortaya çıkışı: Dini kitapların okutulması Dini kitapların “ders kitabı” formatına dönüşmesi Medreselerin ders programı Üniversitelerin ders programı Ders anlatma yöntem ve tekniklerinin ortaya çıkışı

Eğitimin kurumsallaşmasının tarihi: “Öğrenci”nin ortaya çıkışı: “Talebe” kavramının gelişmesi Yaş olarak talebenin sınırlanması “Sınıf” kavramının ortaya çıkışı Yatılı-burslu sistemin ortaya çıkışı “Diploma”nın ortaya çıkışı: Belli bir eğitimi alanlara bazı haklar verilmesi “İcazetname” biçimleri Bugünkü diplomalar

Eğitim Bakanlığı’nın ortaya çıkışı Eğitimin kurumsallaşmasının tarihi: Eğitim Bakanlığı’nın ortaya çıkışı Devletin bürokratik olarak yeniden dizaynı Bakanlıkları kuruluşu Eğitim Bakanlığının kültür, turizm gibi ögelerden ayrılması Eğitim Bakanlığının “milli” olması