KÜLTÜR ORTAMLARININ EMBRİYO GELİŞİMİNE ETKİSİ Doç. Dr. Lale Delilbaşı Ankara Güven Hastanesi Embriyoloji Laboratuvarı Direktörü
Hücresel Stres VİABİLİTE KAYBI Gelişimin yavaşlaması veya durması Sitoplazmik fragmantasyon Anormal genom ve gen transkripsiyonu Enerji metabolizmasının bozulması VİABİLİTE KAYBI
Kültür Ortamlarının Bileşimi Temel inorganik iyonlar Karbohidratlar Aminoasitler Vitaminler
Simple Balanced Salt Solution (Basit tuz solüsyonları, enerji kaynakları) Modifiye Earle’s, modifiye Whittingham T6, CZB ve KSOM HTF, P1,G1 Kompleks Mediumlar (İnorganik tuzlar, enerji kaynakları, aminoasitler, vitaminler, kofaktörler) Ham’s F10, Menezo’s B2, B3, MEM, G2 Hypoxanthine......2 hücre bloğu (Loutradis et al, Biol Reprod 1987) Nikotinamide.......embriyotoksik (Tsai&Gardner, Fertil Steril, 1994) Vitamin B12.......blastosel inhibisyonu (Kane MT, Jexp Zool, 1988) Non-esansiyel aminoasitler......blastosist gelişimi (Lane&Gardner, J.Reprod Fertil, 1997)
IVF Mediumları SOF medium (Tervit et al, J Reprod Fertil, 1972) HTF medium (Quinn et al, Fertil Steril, 1985) G1 ve G2 (Gardner&Lane, Hum Reprod Update, 1997)
İnorganik İyonlar OZMOTİK BASINCI DENGELERLER Potasyum Klorid Kalsiyum Magnezyum Fosfat OZMOTİK BASINCI DENGELERLER
Karbohidratlar Pirüvat Laktat (D ve L izomerleri) Glukoz Membranlarda enzimatik aktivitenin geç gelişmesi ATP/ADP oranının yüksek olması Glukoz içermeyen mediumlar (HTF) (Quinn P, J Assist Reprod Genet, 1995, Quinn et al, Fertil Steril, 1995, Mahadevan et al, Hum Reprod, 1997)
Pirüvat (mmol/l) (mmol/l) Laktat Glukoz 0.32 10.50 0.50 0.10 5.87 3.15 FALLOP TÜPLERİ UTERUS (Gardner et al, ART and Human Blastocysts, 2001)
Aminoasitler Biyosentetik aktivasyon Enerji kaynağı Enerji metabolizması düzenleyicisi Ozmolit İntrasellüler pH tamponu Antioksidan Şelatör
Aminoasitler Non-esansiyel aminoasitler Esansiyel aminoasitler Erken dönem hücresel aktiviteyi destekler Blastosel formasyonunda etkilidir Esansiyel aminoasitler Blastosist formasyonu, ICM’de hücresel artış, blastosist viabilitesinde artış (Gardner&Lane, Hum Reprod Update, 1997)
Amonyum Aminoasitlerin 37 C parçalanmasıyla Embriyoların aminoasitleri metabolize etmesiyle Embriyoların kendileri tarafından salgılanır (Gardner&Lane, Biol Reprod, 1993, Nakazawa et al, J Reprod Fertil, 1997, Houghton et al, Hum Reprod 2002)
Tek tek veya gruplar halinde embriyolar Medium: Metabolit havuzunun değiştirilmesi, evreye özel faktörlerin eklenmesi Tek tek veya gruplar halinde embriyolar Amonyum gibi toksinlerin uzaklaştırılması
Erken Dönem Preimplante Embriyolar Düşük biyosentetik aktivite Düşük O2 tüketimi Pirüvat Non-esansiyel aminoasitler İndividual hücreler Tek tip hücre
Kompaktlaşma Sonrası Embriyolar Yüksek biyosentetik aktivite Yüksek O2 tüketimi Glukoz Non-esansiyel ve esansiyel aminoasitler Embriyonik genom Transport epiteli ICM ve trofoektodermal hücreler
? IVF Mediumları İnorganik iyonlar Karbohidratlar Aminoasitler Vitaminler (Behr et al, Hum Reprod, 1999, McKiernan et al, Hum Reprod, 2000) EDTA (Gardner&Lane, Hum Reprod, 1998) Hormonlar (Wu J-T, Biol Reprod, 1987) Büyüme faktörleri (Sjoblom et al, Hum Reprod 1999, Kim et al, Fertil Steril, 2001) Antioksidanlar (Gardiner et al, Biol Reprod, 1998) ?
Ardışık veya Tek Medium ? Erken preimplante embriyolar için tuba uterina Geç preimplante embriyolar için uterus salgılarını taklit ederler (Gardner DK, Theriogenology, 1998) Embriyolar içinde bulundukları ortamdan gereksinimlerini ihtiyaçlarına göre alırlar (Biggers JD, RBM Online, 2002)
Blastosist Glukoz Pirüvat Aminoasitler Diğer şekerler Oksijen Laktat Amonyum Enzimler Hormonlar Blastosist 0.5 µl medium Diğer faktörler
Oksidatif Stres Antioksidanlar (lipoat)
7.4 7.3 7.2 7.4 İnternal pH (pHi) Medium pH 7.4 OOSİT ZİGOT ERKEN EMBRİYO BLASTOSİST Dale et al, Hum Reprod, 1998, Phillips et al, Hum Reprod, 2000
%CO2 pH %4.6 7.5 %5.8 7.4 %7.3 7.3 %9.3 7.2
IVF Mediumlarının Kullanılması Transport Raf ömrü, saklanması Hazırlanması İnkübatörde kalma süresi Gametlerin inseminasyon öncesi inkübasyon süresi İnkübatör özellikleri
IVF Mediumlarının Kullanılması Yağ Çoklu embriyo kültürü Medium miktarı
Mediumların Performansı ? Embriyo kalitesi Blastosist gelişim hızı ve morfolojisi İmplantasyon oranı Gebelik ? ? ?