İYİ BİR KOMPOZİSYONUN ÖZELLİKLERİ :

1. KAĞIT DÜZENLİ KULLANILMALIDIR

A-KAĞIDIN ÜSTLERİNDEN VE KENARLARINDAN BOŞLUK BIRAKILMALI.

B-SATIRLAR DÜZGÜN OLMALI.

2. YAZIM VE NOKTALAMA KURALLARINA UYULMALIDIR.

EN ÇOK YAPILAN YAZIM HATALARI ŞUNLARDIR:

BÜYÜK HARFİN KULLANIMI, SORU EKİ “Mİ” NİN YAZIMI, BAĞLAÇ OLAN “DE” NİN YAZIMI, BAĞLAÇ OLAN “Kİ”NİN YAZIMI KESME İŞARETİNİN KULLANIMI, ÖZEL İSİMLERİN YAZIMI,

3. YAZI GÜZEL OLMALIDIR.

4. ANLATIM BOZUKLUĞU YAPILMAMALIDIR.

TERKRARLAR OLMAMALIDIR.

5.KOMPOZİSYONA MUTLAKA BİR BAŞLIK VERİLMELİDİR.

BAŞLIK, KISA VE ÖZ OLMALIDIR. YANİ YAZIDA ANLATILANLARI ÖZETLEMELİDİR.

6.PLANLI BİR ŞEKİLDE(GİRİŞ, GELİŞME, SONUÇ)YAZILMALIDIR.

7.ANLATIMI RENKLERNDİRİCİ YÖNTEMLER KULLANILMALIDIR.

ANLATIMI RENKLENDİRİCİ YÖNTEMLERDEN BAZILARI:

1.ÖYKÜLEME: Köyün birinde bir yaşlı adam varmış. Çok fakirmiş ama Kral bile onu kıskanırmış... Öyle dillere destan bir beyaz atı varmış ki, Kral bu at için ihtiyara nerdeyse hazinesinin tamamını teklif etmiş ama adam satmaya yanaşmamış…

2.BETİMLEME: (TASVİR) Arkada soğuk bir sonbahar göğü çizili; ötelerde, sıradağlar üstünde kaçan bulutları kovalayan rüzgar. Önde, kurumuş pelinlerle kaplı bozkır, son yağmurlarla ıslanmış, kararmış yol; iki yanında kırık çalılar. Çamurlu yolda iki yolcunun ayak izleri durmakta. Yol uzaklarda silinip giderken izler de belirsizleşiyor.

3.TARTIŞMA:

Aslında, günümüz itibarı ile asıl irdelenmesi gereken toplumdur bu noktada... Bizler, toplum olarak acaba ne kadar iyi örnek olabiliyoruz çocuklara? Onların saf zihinlerinin güzelliklerle donanmasına yardımcı olabiliyor muyuz ? Hayır, bizler toplum olarak, ne yazı ki saf zihinlerin güzelliklerle donatılması bir yana, bu zihinlerin bulanması için adeta çırpınıyoruz. Öyle değil mi? Okulda, öğretmen çırpınıyor barışı sevgiyi aşılamak için; fakat bizler, en ufak meselelerde kavga etmek için bahane arıyoruz. Hele televizyonlara ne demeli bu konuda? Lütfen yayınlanan filmleri, dizileri, haberleri, eğlence programlarını dikkatle izleyiniz. O zaman göreceksiniz kavganın, öfkenin, ahlaksızlığın nasıl reklamının yapıldığını...Öğretmen ne kadar çırpınsa da boştur artık...O ne kadar uzak durun dese de kavgadan, dövüşten, sigaradan alkolden,uyuşturucudan nafiledir; zira ekranlar tutsak etmiştir onları, temiz dimağlar, en ünlü sanatçıları, kavga ederken, sigara içerken, alkol kullanırken görür bu ekranlarda... Farkında değildir en sevdiği dizide, hep vurmanın, kırmanın, acının, öfkenin reklamının yapıldığının. Farkında olmadan temiz ruhu, bu kötü hasletlerle dolar ne yazık ki....

4.BENZETME:

5.KİŞİLEŞTİRME: Hasan mutluluktan uçuyordu. Kuşlar hep bir ağızdan şarkı söylüyorlardı.

6.KARŞILAŞTIRMA:

7.TANIK GÖSTERME: Cumhuriyet dönemi şairlerimizden Y. Kemal :” Türkçe, ağzımda anamın ak sütü gibidir” diyerek ne de güzel ifade etmiştir Türkçemize olan sevgisini.

8.ÖRNEKLENDİRME:

BAZI KOMPOZİSYON ETKİNLİKLERİ

1. ATASÖZÜ VEYA VECİZE YORUMLATMA

“TEK TAŞLA DUVAR OLMAZ” SÖZÜNÜ KOMPOZİSYON KURALLARINA GÖRE AÇIKLAYINIZ.

2.OTOBİYOGRAFİ YAZDIRMA

3.OKUNAN BİR KİTABIN ÖZETLENMESİ

4.ANI YAZDIRMA

5.İZLENEN BİR FİLMİN, ROMANIN VEYA ÖYKÜNÜN ÖZETLETİLMESİ,

6.BETİMLEME ÇALIŞMALARI

OLAY BETİMLEMESİ, MEKAN BETİMLEMESİ, İNSAN BETİMLEMESİ, HAYVAN BETİMLEMESİ, EŞYA BETİMLEMESİ,

7.VERİLEN KELİMELERDEN HİKAYE YAZDIRMA

“gece, yağmur, sessiz, hasta, toplantı,yemek” kelimelerini de kullanarak bir hikaye yazınız.

8.BİR BÖLÜMÜ VERİLEN HİKAYEYİ TAMAMLAMA ÇALIŞMASI

BİR BAŞARI HİKAYESİ Heyecanlıydı. Bir o kadar da huzurlu. Biraz sonra üzerine titrediği, üç yıldır beyninin ve yüreğinin içindekileri harmanlayıp, bir süt gibi içirdiği öğrencisi, İrespublika Olimpiyatları'nda kazandığı birincilik ödülünü almak için sahneye çağrılacaktı… Başlangıcı verilen bu hikayeyi tamamlayınız.

9.RESİMDEN FOTOĞRAF YAZDIRMA

Yukarıdaki resimden hareketle bir hikâye yazınız.

10.VERİLEN ŞİİRİN ÖYKÜLEŞTİRİLMESİ:

VERİLEN ŞİİRDEN HAREKETLE BİR HİKAYE YAZINIZ. Anne Sevgisi Kelebek Bir annenin iki yavrusu varmış, Oh! Ne süslü kelebek; En küçüğü beş yaşında kadarmış. Üstü mavi, al benek! Bir gün anne küçüğünü severken, Aman, tutsam şunu ben, Çocuk demiş; Hemen uçup gitmeden!.. -Güzel anne, seni ben Böcek kaçar, o koşar, Ne kadar çok sevdiğimi bilmezsin, Göğe avuç, el açar: Belki beni sen o kadar sevmezsin… Fırlat kasket, mendil bez; -Neden oğlum? Ne tükenmez bir heves! -Çünkü yavrun ikidir; Sonra tutar böceği! Senin gönlün iki aşk ile çarpar, Bakar solmuş beneği! Benim yalnız bir sevgili annem var!.. Çocuk ağlar: nafile! Giden gelir mi ele İbrahim Alâaddin (Gövsa) VERİLEN ŞİİRDEN HAREKETLE BİR HİKAYE YAZINIZ.

11.EMPATİ YAPTIRIP KOMPOZİSYON YAZDIRMA:

“BİR BABA OLSAYDINIZ…” “BİR ŞAİR OLSAYDINIZ…” “BİR VALİ OLSAYDINIZ…” “BİR ÖĞRETMEN OLSAYDINIZ…” vb

12.DENEME TARZI YAZILAR YAZDIRMA:

SİZCE GERÇEK MUTLULUĞA NASIL ULAŞILABİLİR?

TÜRKÇE ZÜMRESİ