OKULLARDA SUÇ VE ŞİDDETİ ÖNLEME İDARECİ ve ÖĞRETMEN EĞİTİMİ

SEMİNER KONULAR ERKEN TANIMA VE UYARI İŞARETLERİ ÖNLEME SUÇ VE ŞİDDETE EĞİLİMLİ ÇOCUKLARA MÜDAHALE GÜVENLİ OKUL

ERKEN TANIMA VE UYARI İŞARETLERİ “Neden şiddetin geldiğini göremiyoruz?”

ERKEN TANIMA VE UYARI İŞARETLERİ Birçok suç ve şiddet olayında erken tanıma ve uyarı işaretleri vardır. Bunlar çoğunlukla davranışsal ve duygusal işaretlerdir. Çocukları bulundukları ortam içinde gözlemlediğimizde davranışlarındaki değişimi fark edebilir ve problem çıkarabilecek çocukların belirtilerini de yakalamak için fırsat elde etmiş oluruz.

ERKEN TANIMA VE UYARI İŞARETLERİ Sosyal olarak içe kapanma. Geri çekilme riskli davranış gösteren çocuklarda önemli ip uçlarından biridir. Aşırı izolasyon ve yalnızlık duyguları. İzolasyon ve yalnızlık duyguları, çocuk ve ergenlerin akranları ile geçinmekte sorun ve anlaşılmama hissi yaşamalarına ve de içerisinde bulunduğu ortama uyum sağlayamamasına yol açar.

ERKEN TANIMA VE UYARI İŞARETLERİ Fevrilik ve düzenli/sürekli olarak vurma, sindirme, zorlayıcı davranışlar gösterme. Genellikle zorbalık yaparak öfkelerini gösterirler. Disiplin öyküsü. Kronik disiplin probleminin olması ciddi bir uyarı işaretidir.

ERKEN TANIMA VE UYARI İŞARETLERİ Aşırı reddedilme duyguları. İzolasyon ve reddedilme çocuklarda sıklıkla gözlemlenen bir duygudur. Şiddet mağduru olmak. Şiddet mağduru olan çocuklar gelecekte kendileri yeniden şiddete maruz kalabileceği gibi başkalarına şiddet uygulayan durumuna gelebilirler. Dalga geçilme ve tacize uğrama duyguları. Alay edilen, taciz edilen kişiler sosyal olarak içe kapanabilirler.

ERKEN TANIMA VE UYARI İŞARETLERİ Şiddeti yazılar ve resimler ile anlatmak. Çocuklar ve ergenler duygularını resimler, hikayeler, şiirler, çizimler ile ifade etmeyi tercih ederler. Kontrol edilemeyen öfke. Herkes öfkelenir, öfke doğal bir duygudur. Ama unutmamak gerekir ki aşırı öfke şiddetin bir numaralı uyarı işaretidir.

ERKEN TANIMA VE UYARI İŞARETLERİ Önce yaşanmış şiddet ve agresif davranış hikayeleri. Agresif/öfkeli davranışlar ve şiddet tekrarlayıcı bir özellik taşır. Farklılıklara toleransın olmaması ve ön yargılı olmak. Ön yargılar ırksal, etniksel, dinsel, dilsel özelliklere ve de cinsiyete, yeteneklere ve fiziksel özelliklere bağlı olarak değişir. Madde ve alkol kullanımı. Madde veya alkol etkisi altındaki çocuk ve ergenler şiddet içerikli davranışlarda bulunabilirler

Erken Uyarı İşaretlerin Anlamada Kullanacağımız İlkeler Zarar Vermeyin: Sen kötü bir öğrencisin diye eleştirilen ve etiketlenen çocuk etki-tepki sonucu olarak olumsuz davranışlar sergilemeye devam eder. Bilgiler gizli tutulmalı çocuklar deşifre edilmemelidir. Şiddet ve saldırganlığı meydana geldiği ortam içinde anlamaya çalışın: Şiddet durumsaldır, bir dışa vurumdur. Sorunlarla başa çıkma becerisi düşük olan bireylerde ortaya çıkar. Etiketlemeden uzak kalın: Okul tarafından yapıştırılan etiketler, çocuklara zarar vermekte ve okul içerisinde adaletsiz bir durum ortaya çıkmaktadır.

Erken Uyarı İşaretlerin Anlamada Kullanacağımız İlkeler Gelişimsel süreçte uyarı işaretlerini görün: Gelişim seviyeleri göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü çocuklar ihtiyaçlarını yaş ilerledikçe farklı şekillerde ifade ederler. Çocukta tipik olarak görülen birden fazla uyarı işaretlerinin farkına varın: Çocuklarda tek bir davranışa odaklanmak başka sorunları görmeyi engeller.

ÖNLEME Okul Yönetiminin Rolü: Güçlü bir okul kültürü, kabullenme, başarı ve ait olma duygularının hakim olduğu pozitif bir iklim oluşturulması, Okul yönetimi disiplin kurallarını adil ve istikrarlı bir biçimde uygulamalıdır. Her çocuk önce ailesinden seçtiği kişileri, daha sonra okul ortamına girdiğinde etkilendiği öğretmenini ya da arkadaşlarını model olarak alır. İdareci ve öğretmenler öğrencilere olumlu model olmalıdır. Bugün okul bahçesinde oynayacak top, konuşacak insan bulamayan öğrencinin enerjisi yarın silahlarla ve bıçaklarla su yüzüne çıkacaktır. Dolayısıyla okul sadece ders içi etkinlikler değil ders dışı etkinliklere de imkan sağlamalıdır…. Mersin Rehberlik ve Araştırma Merkezi

Çocuklarda ve gençlerde Olumlu Kimlik Gelişimine Yardımcı Olmak Akademik başarı, gelir ve diğer ön koşullar olmaksızın çocuklara okul ve toplumsal faaliyetlere katılma fırsatları, Aileler ve öğretmenler için olumlu davranışların oluşturulması ve onaylanmasına yönelik, Farklı becerileri ve kariyer seçeneklerini keşfetme ve bireysel güç ve yetenekleri inşa etme fırsatları sağlanabilir, Gençleri anlamlı ve denemeye değer kariyer seçenekleri hazırlamaya yönelik gençlik gelişim eğitim programları düzenlenebilir, Olumlu rol modelleri oluşturmaya ve gençleri cesaretlendirmeye desteklemeye yönelik programlar düzenlenebilir,

Kendine Yeterliliği Geliştirme Okulda gençlerin karar alma aşamalarına dahil olmaları, Stres yaratan etkenlere maruz kalan çocuklara ve gençlere, güvenli ve destekleyici ortamlar yaratılabilir, Aileleri ve çocukları etkili başa çıkma becerileri geliştirme konusunda eğitilebilir, “Ben senin farkındayım”, “seni anlıyorum”, “seni önemsiyorum.” mesajları ergenler için önemlidir. Anlaşılmadığını önemsenmediğini düşünen gençler bu amaç uğruna olumsuz ve risk içerikli davranışlara yönelebilirler.

Özdenetim Becerileri Kazanmak Öfke kontrolü ve bilişsel kontrol becerilerinin kazanılması ile ilgili dolaysız talimatlar Saldırgan davranışları kışkırtmak yerine dizginlemeye yönelik aile eğitim programları Öğrencilere olumsuz davranış yerine olumlu davranışı becerileri kazandırma. Çeşitli çözüm yolları gösterme, bulmalarını sağlama, sınıf içi Beyin Fırtınası çalışmaları( Fikirlerin değerli olduğunu fark ettirebilme)

Sosyal İlişki Becerilerini Geliştirmede yardımcı olmak Güvenli ve yapılandırılmış oyun fırsatları (topluma açık oyun alanları) Okul sonrası eğlencesi ve sosyal gelişim programları. Çatışma çözme ve akran ilişkileri Model alma ve iletişim becerileri verilmeli Gençleri toplum hizmetlerinde yönlendirme

Okulda birbirlerine fiziksel şiddet uygulayan öğrencilere nasıl yaklaşırsınız?

Örnek Yaklaşımlar… Olayı kontrol altına alabilmeniz için öncelikle siz soğukkanlı olmalısınız, Öğrencilere kendinizi tanıtın, resmi kimliğinizi ifade edin, Kavga eden öğrencileri güvenli bir ortama alın, Sakinleştirin, Çatışma sürecindeki davranışları ile ilgili geri bildirim verin, Güven mesajı verin, Öğrencileri sıra ile koşulsuz dinleyin, Size gelebilecek anlık tepkilere hazırlıklı olun,

Örnek Yaklaşımlar… Objektif davranın,(öğrencinin okuldaki, başarı düzeyi vb. özelliklerinden bağımsız) Soruna duyarsız kalmayın, Konuşarak birbirlerini anlamalarına ve problemlerini çözmelerine fırsat tanıyın ya da ortam sağlayın, Yaratıcılığınızı kullanın, Çok spesifik bir durum varsa okul rehberlik servisine bildirin,

ŞİDDET DAVRANIŞINA MÜDAHALEDE TEMEL STRATEJİLER Şiddet davranışlarının analizini yapın. Çocuğun şiddet davranışı sergilemesine yol açan nedenleri tespit edin. Şiddet davranışının başka bir psikolojik rahatsızlığın sonucu olarak ortaya çıkıp çıkmadığını kontrol edin. Çocuğun sorunu nasıl algıladığını öğrenin.

ŞİDDET DAVRANIŞINA MÜDAHALEDE TEMEL STRATEJİLER Duygularını tanımlamayı, ayırt etmeyi, onlar hakkında konuşmayı öğretin. Ailenin, çocuk şiddet içerikli davranışlar sergilediğinde ne gibi tepkiler verdiğini öğrenin. Aileyi bilgilendirin. Okula gelip gitmelerini ve çocuklarının davranışları ile ilgili bilgi sahibi olmalarını sağlayın. Kimlerle arkadaşlık ettiğini, arkadaş grubunun özelliklerinin neler olduğunu sorun.

ŞİDDET DAVRANIŞINA MÜDAHALEDE TEMEL STRATEJİLER Kendisine saygı gösterilmesi için, kendisinin de diğerlerine saygı göstermesini öğrenmesi gerektiğini vurgulayın. Şiddet kullanarak durumu halletmeye çalıştığı zamanlarda, haklı olsa bile nasıl haksız duruma düştüğünü kendisine hatırlatın. Benzerlikleri ve farklılıkları kabullenmeyi öğretin. Hayal kırıklıklarını, öfkelerini, eleştirileri kendini kaybetmeden, dövüşmeden açıklamasının yollarını anlatın.

ŞİDDET DAVRANIŞINA MÜDAHALEDE TEMEL STRATEJİLER Kendisini diğer arkadaşlarının yerine koyarak şiddet uyguladığında diğerlerinin neler yaşadığı hakkında konuşun. Hatalarını kabul etmesinin ve uygun olduğunda özür dilemesinin ona bir şey kaybettirmeyeceğini gösterin. Sorun çözebilme becerilerini kazandırın. Grup çalışmasını öğrenmesi için, sınıf içinde ya da spor faaliyetlerine katılmasını sağlayın.

ŞİDDET DAVRANIŞINA MÜDAHALEDE TEMEL STRATEJİLER Diğerlerini affedebilmeyi öğretin. Okul performanslarını arttırmalarına yardım edin. Bir gruba ait olmanın önemini fark ettirin. Stresli sosyal ortamları analiz etme, rica etme ve reddetme becerilerini kullanabilmesi için canlandırmalar yapın.

ŞİDDET DAVRANIŞINA MÜDAHALEDE TEMEL STRATEJİLER Yaşadığı kısırdöngüyü anlamasına yardım edin. Okulun disiplin kurallarını açıklayın. Okul içinde ve dışında, enerjisini boşaltabileceği sosyal aktivitelere katılması için fırsatlar yaratın.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Okul idaresi öğrenciler, öğretmenler, okul çalışanları, arasında iyi bir iletişim kurmalıdır. Güvenli okulların tutumu çocukların akademik başarılarını ve davranışlarını geliştirmek üzerine kuruludur. Güvenli okullarda idareciler ve okul öğretmenleri pozitif kişisel rol modelleri sunarak öğrencilere örnek olur.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Okul içinde bulunan öğrencilerin birbirlerinden farklı oldukları kabul edilip bu farklılıklara saygı duyulur. Öğrencilerin bireysel düşüncelerini ifade edebilecekleri ortamlar yaratılır. Öğrencilerin akademik, sosyal, duygusal gelişimlerine önem verilir.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Güvenli okullarda bütün öğrencilere eşit şekilde davranılır. Güvenli okullarda bütün öğrencilere eşit sorumluluk verilir. Okul idaresi öğrencilerin ailelerinin okula daha fazla gelmeleri sağlamalıdır

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Çocukların süreçlerinden aileleri haberdar etmek gerekmektedir. Güvenli okul idarecileri velileri çocukları hakkında bilgilendiren okullardır. Güvenli okul idarecileri öğrencilerin birbirleri ile olan ilişkilerini geliştirmek için çalışmalar yapar.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Güvenli okul idarecileri öğrenciler birbirlerinden yardım istemeleri ve birbirlerine destek olmaları için çalışır. Güvenli okul idarecileri okul öncesi ve sonrası programların olmasının şiddet ile mücadelede önemli bir yere sahip olduğunun bilincindedir. Güvenli okul idarecileri öğrencileri geleceğe hazırlamada ve yetişkinlik döneminde karşılaşabilecekleri zorluklar hakkında yardımcı olmaktadır.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Güvenli okul idarecileri öğrencilerin aileleri, toplum merkezleri, polisler ile bağlantı içindedir. Güvenli okul ortamını bozan en belirgin sorunun öğrencilere eşit davranılmaması olduğu okul idarecileri tarafından unutulmamalıdır. Diğerlerinden farklı davranılan çocuklar ileride şiddet davranışlarında bulunabilirler ya da şiddetin hedefi olabilirler.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Güvenli okul idarecileri öğrencilerin yaşadıkları problemleri rahatça bildirebilecekleri kişilerdir. Güvenli okul idarecileri öğrencileri ve çalışanları potansiyel olarak tehlikeli olabilecek durumlar hakkında bilgilendirme yapar ve çözüm yollarını paylaşır. Güvenli okul idarecileri topluma çocukların önemsenmesi gerektiğine dair mesajlar verir.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Güvenli okul idarecileri öğrenciler şiddet ile ilgili bilgi verdikçe bunlar hakkında araştırmalar yapar ve şiddeti önlemek için çalışmalar planlar. Güvenli okul idarecilerinin görevi öğrencilerin şiddet konusunda duygularını ifade edebilmelerini sağlamaktır. Güvenli Okulda şiddet konusunda bilgi veren öğrenciler okul idaresi tarafından mutlaka korunmalıdır.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Güvenli okul idarecileri öğrencilerin güvenli bir şekilde bilgi verebilmeleri ve korunabilmeleri için farklı yöntemler geliştirilmelidir. Örneğin internetten bilgi vermek gibi. Güvenli okul idarecileri öğrencilere ve öğretmenlere insanların birbirini dinlemesinin önemini vurgulanmalıdır. Güvenli okul idarecileri öğrencilere karşı ilgili bir tutum sergilemelidir.

GÜVENLİ OKUL NEDİR? Güvenli okul idarecileri öğrencilerin sessiz kalma hakkına karşı saygılı olunmalıdır. Güvenli okul idarecileri okulda kabadayılığı engellemeye özen gösterilmelidir.