CLARK L. HULL(1884-1952) İdeal bir öğrenme önerme ve teoremlerden kurulan mantıksal bir yapıya sahip olmalıdır. Öğrenme organizmanın ihtiyaçlarını karşılamak için çabalarının tür ve alanını genişletmesine izin veren bir araçtır. Thorndike’ın etki ilkesini oluşturan pekiştirme ilkesine dayanır. Bir uyarıcı-tepki ilişkisi ile beraber bir ihtiyaç azalıyorsa bu uyarıcı sonraki durumlarda aynı tepkiyi uyandırır.
HULL’UN ÖĞRENME KURAMI Uyarıcı-tepki bağlantısı pekiştirmenin fazla olması ile güçlenir. Koşullamanın devam etmesi ve pekiştirmenin kullanılması ile oluşan uyaran-tepki gücüne alışkanlık gücü adı verilir. Önceleri pekiştirilen uyarıcı-tepki eşleşmesi alışkanlık gücünü artırırken , bu etki zamanla azalır.
Uyarıcı izi Dış çevreden uyarıcının sinirleri uyarması sonucu uyarıcı ortamdan kalksa bile etkisinin sinir sisteminde devam etmesi durumuna uyarıcı izi denir. Dışsal uyarıcı 1 Uyarıcı kalıntısı 1 Dışsal uyarıcı 2 Uyarıcı kalıntısı 2 Uyarıcıların etkileşimi Davranış Dışsal uyarıcı 3 Uyarıcı kalıntısı 3 Bir davranış çoğunlukla bir çok uyarıcının etkileşimi sonucu oluşur.
Bu kuramın iki önemli kavramı vardır: 1. Alışkanlık kuvveti Alışkanlık uyarıcı ve tepki arasında gelişen kalıcı bir bağdır. Uyarıcının tepkiye her çağrışım yapmasında alışkanlık kuvvetlenir. 2. Dürtü azalması Çağrışım belli bir dürtü azalmasıyla birlikte olur. Dürtüde azalmanın meydana gelmesi ödül niteliği taşır. Pekiştirme yapıldıkça dürtü azalır ve sonraki pekiştirmeler ilki kadar etkili olmaz.
Önceki yaşantıların yeni meydana gelecek öğrenmelere transfer edilmesine genellenmiş alışkanlık gücü denir. Öğrenilmiş bir tepkinin istenen herhangi bir anda yapılma olasılığına reaksiyon gücü denir. Öğrenilmiş tepkinin meydana gelmesi için dürtünün ortaya çıkması ve alışkanlık gücünü harekete geçirmesi gerekir. U-T pekiştirilse bile dürtü olmadan öğrenilmiş davranış meydana gelmez. Örn: kedinin kapıyı açmayı öğrenmesi için aç olması gerekir. Aksi taktirde eğitilse de aç değilse kapıyı açmak için pedala basmaz.
Tepkide bulunma çalışmayı gerektirir, çalışmada yorgunluğa sebep olur Tepkide bulunma çalışmayı gerektirir, çalışmada yorgunluğa sebep olur. Yorgunluk ise organizmayı tepkide bulunmaktan alıkoyar. Buna Tepkisel engelleme denir. Öğrenilmiş tepkinin ortaya çıkmasını engelleyen faktörler bir durumdan diğerine değişim gösterir. Buna salınım etkisi denir. Pekiştirme miktarının artmasıyla performansın artması durumuna Crespi etkisi denir.