Yrd. Doç. Dr. Doğan AYDOĞAN REKLAMCILIK Yrd. Doç. Dr. Doğan AYDOĞAN
Reklam Kavramı Grafik Ses Film Fotoğraf Reklam Reklam yaratıcılık ve pazarlama gibi kavramları bünyesinde barındıran bir iletişim biçimidir. Reklamda yaratıcılık kavramından önce bir iletişim biçimi ve olgu olarak reklam kavramıyla ilgileneceğiz.
Pazarlama Karması Ürün Fiyat Promosyon-Tanıtım Yer Ürün çeşidi Kalite Tasarım Ürün özellikleri Marka adı Paketleme Servisler Garantiler İadeler Fiyat Liste fiyatı İndirimler Ücretler Ödeme müddeti Kredi şartları Promosyon-Tanıtım Satış promosyonu Reklam Halkla ilişkiler Direkt pazarlama Yer Satış kanalları Ele alınacak saha Sınıflandırma Mevkiler Envanter Taşıt
Reklam Reklam pazarlama unsurlarından birisidir. Değişen iletişim mecraları ile birlikte reklam da değişmektedir. Reklam gündelik hayata yayılmıştır. Tv’ler, radyolar, panolar v.b. Reklam bir ürün veya hizmeti pazarlarken bazen rasyonel bazen duygusal ögeleri ön plana çıkarır.
Reklamın İşlevleri Marka ve Özellikleri hakkında farkındalık yaratmak Ürünü kullanmayanları ürünü tüketmek konusunda yüreklendirmek Ürünü kullananları daha fazla tüketmeye yöneltmek, markaya bağlılıklarını güçlendirmek Ürünü ya da markayı kullananlar veya kullanmayanları markanın diğerlerinden belirli nedenlerle daha iyi olduğuna ikna etmek Tüketicileri bilgilendirmek Küçük ve büyük işletmelerin reklam bütçesi farklılıkları eşit rekabeti engeller.Büyük olan sermayenin kazanmasına yol açar.
Reklam Nedir Üretici ve tüketiciyi buluşturan bir iletişim biçimidir. Duygu ve mantığı bir arada barındıran bir metindir. İkna’nın gücünü kullanan yaratıcılık sanatıdır Yaratıcılık ve ikna hedeflendiği için psikoloji, iletişim ve sosyal psikoloji ile yakın ilişkilidir.
Reklam Nedir? Eleştirel Bakış Jules Henry; «reklamcılık Amerikan kafasına ahlaki bir komut olarak eklemlenen olağanüstü yüksek bir yaşam standardından medet uman akıl dışı bir ekonominin ifadesidir» Reklamın felsefesi; satmaktır. Gerçekliğin altını oyar. Paracı yaşam felsefesini destekler Tüketimi pompalama amaçlıdır. Kullanım değeri ve değişim değeri dengesini bozar.
Geleneksel ve Eleştirel bakış açısına göre ETİ MOTTO reklamı?
Reklam Dinamik Bir Kavramdır. Reklam sadece ürün tanıtan ve pazarlamaya çalışan bir metin değildir. Reklam aynı zamanda bir düşünceyi ya da hizmeti pazarlamayı hedefleyen bir stratejik bir metin de olabilir. Reklam kimi durumlarda satış için değil var olan satışları sürdürmek için hatırlatıcı nitelikte de olabilir. Reklam kavramı değişen ve karmaşıklaşan süreçlerle birlikte dönüşmektedir. Siyasal reklam, imaj reklamı, kurumsal reklam ve sosyal reklam gibi kavramlar ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte son yıllarda firmaların cep telefonlarına attığı mesajlar gibi yeni tanıtım ve reklam uygulamaları da ortaya çıkmıştır. Bu nedenle reklam dinamik bir kavramdır.
Reklam Halkla İlişkiler faaliyetlerinden farklıdır. Reklam verenin reklam metni üzerinde denetimi vardır. Reklam veren zaman ve araç seçiminde özgürdür. Mesajı iletenin kimliği açık biçimde bellidir. Medya yönetimi veya eşik bekçilerinin algılarına bağlı olmadığı için, satın alınmış zaman ya da basılı medyada alan herkese açıktır.
Reklam Verenin Amacına Göre Reklam Yeni bir ürün veya hizmet ise bilgilendirmek. Gelişmekte olan bir ürün veya hizmetse ikna etmek. Olgunlaşmış bir ürün veya hizmet ise hatırlatmak.
Reklam Çeşitleri Tüketiciye yönelik reklamlar Ulusal Reklamlar Perakende Reklamlar Ara Ürün Reklamları Doğrudan Tepki Reklamları İşletmelere ve Mesleklere yönelik reklamlar Mesleklere Yönelik Reklamlar Ticari Reklamlar Ticari Reklam Medyası Endüstriyel Reklamcılık Endüstriyel Reklamın Etkinliği Kurumsal Reklam Prestij Reklamı Savunma ya da konu reklamı Kriz Reklamları Ürün dışı reklamlar
Reklam Reklamda amaç hem iletişim hem de pazarlama boyutunun güçlü olmasıdır. Tek tarafın güçlü olması tek başına bir anlam ifade etmez. Amaç eğlendirmek ya da hüzünlendirmek değil markayı akılda kalıcı hale getirmektir.
Tüketiciye Yönelik Reklamlar Ulusal Reklamlar Ürün veya hizmet ülke çapında olmasa da ulusal ölçekte gerçekleştirilen reklamdır. Örneğin: İstanbul’da gerçekleştirilen inşaat projeleri veya Antalya’da hizmet veren otel reklamı.
Tüketiciye Yönelik Reklamlar Perakende Reklamlar Perakende satıcı tarafından satış noktasına yönelik yapılan reklamlardır. Ürünü kişiselleştirmek, mağaza kampanyaları ile ilgili yapılan kampanyalar yaygın uygulamalarıdır. AMAÇLARI Mağazanın imajını oluşturmak Yerleşkenin bilinirliğini arttırmak. İnsanları mağazaya çekmek. Özel ve çeşitli ürünleri sunmak. Rekabetçi fiyat uygulamaları. Mağaza stoklarını tüketmek.
Perakende Reklam İletişim Kanalları Adreslere bırakılan broşürler Posterler Düzenli müşteriler için posta, e-posta Bölgesel yayın organları Vitrin ilanları Gazete ekleri
Tüketiciye Yönelik Reklamlar Ara Ürün Reklamları Diğer ürünlerin üretiminde kullanılan ara mallara yönelik reklamlardır. Üreticilere yönelik olabileceği gibi tüketiciyi kapsayacak şekilde de olabilir. Ara ürünün bilinirliği ve kalitesinin nihai malın tüketimini artıracağı beklentisi vardır. Doğruda Tepki Reklamları Satış yerlerine gitmeden bir ürünün ya da hizmetin satılabileceğini öngören reklamlardır. Telefon veya internet üzerinden yapılan satışlar bunlara örnektir.
İşletmelere ve Mesleklere Yönelik Reklamlar İşletmelere ve Mesleklere Yönelik Reklamlar Mesleklere Yönelik Reklamlar Belirli bir ürün için belirli bir meslek kategorisini hedef alan reklamlardır. Örneğin ilaç tanıtımı için doğrudan reklamlara yönelik uygulamalar. Mesleki yayınlar, ilgi grubuna göre yayınlarda gerçekleştirilen reklamlar en etkili olanlarıdır.
İşletmelere ve Mesleklere Yönelik Reklamlar Ticari Reklamlar Ticari reklamlar ürünü satacak olan perakendeci, dükkan sahibi, dağıtımcılara yönelik reklamdır. Olgun ürünlerde kampanya, hatırlatma ve indirimlere yöneliktir. Doğrudan posta Sergileme materyelleri Ticari fuarlar Amaç diğer firmanın ürünü yerine kendi ürünü rafa koydurmaktır. Ticari destek ve alanı arttırmak hedeflenir.
İşletmelere ve Mesleklere Yönelik Reklamlar Endüstriyel Reklamlar Çoğu insanın farkında olmadığı bir alandır. Yapım, dağıtım, hizmet gibi alanlarda üreticileri hedefler. Örneğin koli üreticileri reklamlarını endüstrilere göre düzenler. Üretim Dayanıklılık Yedek Parça Servis Bilgi ön plandadır. Süreklilik gereklidir.
Kurumsal Reklam Bir mal veya hizmet yerine bir kurumun imajına yöneliktir. Bir halkla ilişkiler faaliyeti olarak kabul edilir. Günümüzde daha çok toplumsal duyarlılıklar ön plana çıkmaktadır. Kalkınma, Şiddet, Çevre gibi. Kriz veya şirket evliliği gibi dönemlerde sık başvurulan bir yöntemdir.
Prestij Reklamı İşletmenin imajına yöneliktir. İşletmeye yönelik algıyı oluşturmak üzere stratejik olarak düzenlenir ve yayınlanır. Gerçek imaj bu durumla örtüşmelidir. Farklılık yaratabilmek Süreklilik Etkili Medya Planı İsim değişikliği gibi durumlarda doğru konumlandırmayı yapabilmek Nitelikli işgücünü çekebilmek Yönetimin hedeflerini hedefe aktarabilmek önemlidir.
Savunma ya da Konu Reklamı Bir konu,toplumsal olay veya yasa tasarısı gibi durumlara karşı propoganda amacı güderler. Savunma reklamları, kuruma karşın olumsuz bir durum geliştiğinde gerçekleştirilen reklamlardır.
Kriz Reklamları Kurumların karşılaştığı kriz karşısında kamuoyunu aydınlatmak için bilgi verdiği durumlarda kullanılır. Grev gibi durumlarda Bir kaza ya da olay sonucu normalleşmenin ne zaman gerçekleşeceği konusunda Bir ürün hatası söz konusu olduğunda
Ürün Dışı Reklamlar Düşünce Reklamları Hizmet Reklamları Ürün veya hizmet satışı amacı gütmeyen, Kurum veya STK’lar tarafından bir düşünceyi yaymak üzere gerçekleştirilen reklam çalışmalarıdır. Hizmet Reklamları Hizmet üreten işletmeler tarafından gerçekleştirilir. Banka, sigorta, araç kiralama v.b. Gerçekleştirilen hizmet genel olarak birbirine benzediği için reklam metninde bir farklılaşmaya ve dikkat çekiciliğe ihtiyaç vardır.