İlaç Üretiminde Tedarik Zinciri Yönetimi
İçerik Tedarik Zinciri Tanımı Tedarik Zinciri Yapısı Tedarik Zinciri Yönetiminde Karşılaşılan Zorluklar Tedarik Zinciri Ana Hedefleri Tedarik Zinciri Bilgi Sistemleri Tedarik Zinciri Temel Performans Kriterleri Fatma Taman
Eczaneler Kanalıyla Müşteriye Ulaştırma Tedarik Zinciri Yıllık üretim bütçe adetlerini baz alarak, hammadde ve ambalaj malzemesi tedarikinden ürünlerin müşterilere ulaştırılmasına kadar mevcut olan tüm süreçleri kapsar. Bu süreçler: yıllık üretim bütçesinin hazırlanması, tedarikçilerin bulunması ve sertifikalandırılması, malzeme tedariki, malzeme kalite kontrolü, üretimin yapılması, bitmiş ürün kalite kontrolü, depolama ve dağıtımdır. Tedarikçiler Lojistik Üretim İlaç Depoları Eczaneler Kanalıyla Müşteriye Ulaştırma Müşteri
Tedarik Zinciri Yönetimi (Bağlı Bileşenler) Tedarikçi Müşteri Müşterinin Müşterisi Tedarikçinin Tedarikçisi İç veya Dış Şirketimiz Plan Üretim Dağıtım Kaynak Geri Dönüş Geri Döünş Üretim Uzun Dönemli Planlama Malzeme Planlama Talep Planlama Müşteri Sipariş Yönetimi Tedarik Zinciri Planlama Ürün Geliştirme Lojistik Ana Üretim Çizelgeleme Orta Dönem Planlama Kısa Dönem Planlama Zaman Dilimleri Haftalar/Günler/Dakikalar Çeyrek Dilimler/Aylar/Haftalar Yıllar/Çeyrek Dilimler
Tedarik Zinciri Yönetiminde Karşılaşılan Zorluklar Yurtiçi pazarda en büyük alıcı devlet kurumları olduğu için ürün satın alma-fiyatlandırma politikasını belirleyen kurum öncelikle devlettir. Yapılan üretim bütçeleri uygulanan politikalar doğrultusunda değişkenlik gösterebilmektedir. Üretim ve dağıtım aşamalarının her birinde diğer sektörlere oranla daha kompleks yasal gereklilikler mevcuttur. Ör. Üretim yeri değişikliğinde üretilen her ürün için satışı yapılan her ülkenin sağlık otoritesine başvuruda bulunulup onay alınması gerekmektedir. Onay süresi aynı ürün için ülke bazında farklılık göstermektedir. Ülkeler bazında spesifik kurallar mevcuttur. Ürünlerin taşıması gereken özellikler ülkeler bazında farklılık göstermektedir. Ör. Bazı ülkeler ürün ambalajının üzerinde spesifik uyarı bilgileri bulunmasını istemektedir. Fatma Taman
Tedarik Zinciri Yönetiminde Karşılaşılan Zorluklar Bir molekülün farklı tedavi şekillerinde ve dozlarında üretilmesi malzeme ihtiyaç planlaması sürecinin yönetilmesini (etkin hammadde farklı şekillere dağıtılmaktadır) zorlaştırmaktadır. Ör. 25 mg, 75 mg tablet, 100, 500 mL süspansiyon, 5, 20 tablet, vb. Ör. Tablet, kapsül, steril ampül, topik, şurup, krem, vb. Ürünlerin birçoğu kesikli üretim yapısına sahiptir. Ör. Tablet üretimi, granülasyon – baskı – kaplama – blisterleme/ambalaj süreçlerini içermektedir. Fatma Taman
Tedarik Zinciri Yönetiminde Karşılaşılan Zorluklar Ürünlerin üretiminde kullanılan etkin hammaddelerin % 80’i yurtdışından ithal edilmektedir. Bu yüzden malzemelerin tedarik süresi uzundur. Malzeme ihtiyaç planlamasında ‘frozen period’ 2 ay dır. Girdi malzemelerinin, ara ürün, bitmiş ürün kalite kontrol analizlerinde gereklilikler ve analizlerin süreleri diğer sektörlere göre daha uzun süreleri kapsar. Fatma Taman
Tedarik Zinciri Yönetiminde Karşılaşılan Zorluklar 1. Stok envanterinin diğer sektörlere oranla daha fazla malzeme/ürün sayısı içermesine, ESU envanterinde, 180 molekül bazında 800 farklı ürün ve bu ürünlerde kullanılan yaklaşık 1500 farklı hammadde, 6000 farklı ambalaj malzemesi mevcuttur. 2. Aynı ürünün farklı ambalaj malzemeleri kullanarak üretilmesi, ara ürün stoklarının artmasına, 3. Özellikle etkin hammaddelerin tedarikinde yurtdışına bağlı olunması ve hammadde tedarik sürelerinin uzun olması emniyet stoklarının yüksek tutulmasına ve stok maliyetlerinin artmasına, (Ürünün pazara zamanında verilememesi hastaların sağlığını kötü yönde etkileyeceği ve bu durumunda şirket imajına zarar vereceği için ayrıca pazar ihtiyaçlarını zamanında karşılayamamanın oluşturacağı satış kaybı ile emniyet stoğu tutulmasının oluşturduğu finansal maliyet çok iyi dengelenmelidir) Fatma Taman
Tedarik Zinciri Yönetiminde Karşılaşılan Zorluklar 4. Ürün üretim ve kalite kontrol sürelerinin diğer sektörlere göre daha uzun olmasına, Malzemelerin tedarik edilmesinden sonra üretim öncesi kalite kontrol analizlerinin yapılması, üretimin yapılması ve bitmiş ürün kalite kontrol analizlerinin yapılarak ürünün satışa hazır hale getirilmesi min. 2 hafta, max. 1 aydır. Bu süreyi belirleyeci temel etkin malzemelerin/ürünlerin bakteriyolojik analiz süreleridir. 5. Üretim yeri / tedarikçi değişikliklerinin daha uzun süreler gerektirmesine, Etkin hammadde tedarikçi değişikliğinin ülke sağlık otoriteleri (bakanlık) tarafından onaylanma süresi ortalama 6 aydır. sebep olmaktadır. Fatma Taman
Bu sebeple talep-ihtiyaç ve tedarik dengelemesinin çok iyi yapılıp ve yönetilmesi kritik bir konudur. Tedarik ve Taleplerin Dengelenmesi Talep Bilgileri Tedarik Bilgileri Tahmin & Net İhtiyaçlar İstatistiksel Araçlar Envanter & Kapasite Bilgileri İleri Planlama ve Çizelgeleme Sistemleri Önerilen Ağ Planı Pazar Üretim Yerleri Satış S&OP Tedarik & Talep Şekillendirme Net İhtiyaç Planı Satınalma Siparişleri Fatma Taman
Tedarik Zinciri Ana Hedefleri Tedarik zinciri proseslerinin ve sistemlerinin geliştirilmesi, iyileştirilmesi Hammadde, malzeme ve ürün stoklarının azaltılması (Talep tahmin doğruluğunun ve malzeme tedarik sürelerinin iyileştirilmesi) Üretim ve lojistik kapasite kullanımının iyileştirilmesi (Planlı duruşları en aza indirecek üretim çizelgelemelerinin yapılması, plansız duruşları azaltma çalışmaları, verimlilik projeleri) Mevcut üretim ve lojistik süreçlerinde harcanan işgücünün ve kaynak tüketiminin azaltılması (Katma değeri olmayan proses adımların çıkarılması, manuel işlemlerde otomasyona geçilmesi) Fatma Taman
Tedarik Zinciri Ana Hedefleri Lojistik ağının iyileştirilmesi Tedarikçiden müşteriye olan sürecin gerçekleşme hızının arttırılması (Kalite kontrol sürecinin hızlandırılması onaylı tedarikçi sisteminin geliştirilmesi, tedarikte aksaklık riskini azaltmak ve maliyet düşürmek için tedarikçi sayısının arttırılması – büyük hacimli stabil ürünler, küçük hacimli değişken ürünler ve yeni pazara sürülecek ürünler için farklı yaklaşımların uygulanması) 7. Ürünün pazardaki yerinin sürekliliğinin sağlanması Fatma Taman
Tedarik Zinciri Bilgi Sistemleri SAP R/3 – Üretim, Stok, Laboratuvar ve Mali Operasyonların Takibi MM Malzeme Stok Yönetimi, Satınalma (malzeme ana verileri, stoklar) PP Üretim / Planlama (MRP, proses siparişleri, ürün reçeteleri, iş planları, kapasite planlama) WM Depo Yönetimi (depo içi malzeme hareketleri) QM Kalite Yönetimi (kalite planları, analiz sonuçları girişi, tasvip işlemleri) PM Tesis Bakımı (bakım-onarım, ekipman kayıtları, planlı bakımlar, iş emirleri) SD Satış Dağıtım FI/AA Muhasebe ve Sabit Kıymet CO Maliyet (ürün maliyetleri) BW Veri Ambarı ve Raporlama DMS/WF Doküman yönetim sistemi ve iş akışları ile kalite dokümanlarının takibi Fatma Taman
Tedarik Zinciri Bilgi Sistemleri MES – Werum Pas-X SAP ile entegre çalışan hammadde tartım işlemlerinin yapıldığı sistemdir. Bu sistem üretimin elektronik ortamda yapılması, ürün şarj kayıt dosyalarının elektronik ortamda oluşturulması ve saklanması için uygun yapıya sahiptir. RF (Radio Frequency) Telsiz terminal ile depo operasyonlarının yürütülmesi. Depoda malzeme hareketlerinin ve adreslemenin dinamik yapılmasını sağlayan, malzemelerin barkodlarla tanımlandığı bir depo yönetim sistemdir. Satış Gücü Otomasyonu Saha tanıtım ekibinin doktor ziyaretlerinin izlenmesi Fatma Taman
Tedarik Zinciri Yönetimi Temel Performans Kriterleri Bekleyen Siparişin Toplam Sipariş İçindeki Oranı Ürün Teslim Süresi Müşteri Gereksinimlerinin Karşılanma Oranı Stok Gün Sayısı Kişi Başına Üretilen Birim Ürün Sayısı Arıza Oranları Fire Oranları Kaynak Tüketimleri (elektrik, doğalgaz, su, vb.) Fatma Taman