ÇOCUKLUK ÇAĞINDA AKUT KONVÜLZİYONA YAKLAŞIM

Konvülziyonun tanımı Etiyoloji Klinik Akut konvülziyonlu hastaya yaklaşım

Konvülziyon nedir? Konvülziyon, santral sinir sisteminde anormal nöron deşarjları ile ani gelişen geçici serebral fonksiyon bozukluğudur. Konvülziyon bir tanı mıdır? Hayır! Beyni tutan herhangi bir hastalık veya bozukluğun bulgusudur.

Çocukların %5’i en az bir kez konvülziyon geçirir. En sık görüldüğü yaşlar hayatın ilk 5 yılıdır. Konvülziyonların çoğu akut bir hastalığın semptomu olarak gelişen kısa süreli geçici konvülziyonlardır. Bunlara akut semptomatik konvülziyonlar denir.

ETİYOLOJİ : Akut konvülziyonun nedenleri nelerdir? Yenidoğan Süt çocuğu ve küçük çocuk Okul çağı çocuğu ve adolesan

Yenidoğan Hipoksi/ asfiksi (özellikle ilk 48 saat) Enfeksiyon (sepsis,menenjit,ensefalit) Akut metabolik bozukluklar İntrakraniyal kanama Doğumsal metabolik hastalıklar Pridoksin bağımlılığı Serebral gelişimsel anomaliler Familyal yenidoğan konvülziyonları Diğer nadir nedenler …

Süt çocuğu ve küçük çocuk Enfeksiyon (ekstrakraniyal-intrakraniyal) Akut metabolik bozukluklar Toksik nedenler Akut serebral hipoksi İntrakraniyal akut yapısal bozukluklar Diğer ender nedenler (aşı ensefalopatisi,kollajenoz,reye sendromu vb. )

Okul çağı çocuğu ve adolesan Kafa travmaları İntrakraniyal enfeksiyonlar Zehirlenmeler Akut ve kronik böbrek hastalıkları Serebrovasküler olaylar Tümörler

İlk kez beliren epileptik konvülziyonlar özellikle büyük çocuklarda akut konvülziyon gibi karşımıza çıkabilirler. Ayırıcı tanıda bu olasılık da dikkate alınmalıdır.

KLİNİK Generalize konvülziyonlar Bilinç kaybı Parsiyel (fokal) konvülziyonlar

Generalize konvülziyonlar Tonik :Aralıksız kasılma-katılaşma Klonik :Her iki tarafı tutan ritmik kasılma Tonik-Klonik:Tonik fazı takiben ritmik kaslma Miyoklonik:Ani sıçrama ile anlık kas kontraksiyonu Atonik-Akinetik :Tonus kaybı veya tamamen haraketsiz kalma

Herhangi bir tipte, uzun veya kısa süreli,hatta status şeklinde olabilir. Süt çocuğu ve küçük çocukta en sık klonik ve tonik generalize konvülziyon görülür. Okul ve adolesan döneminde ise en sık tonik-klonik generalize konvülziyon görülür

Parsiyel konvülziyonlar Vücudun tek tarafında,yüzde, kolda, bacakta,her ikisinde ve/veya yüzde tonik,klonik ya da miyoklonik kasılmalar şeklinde belirir. Bilinç açıksa basit,kapalıysa kompleks parsiyel konvülziyon olarak adlandırılır.

Yenidoğan döneminde organize,generalize deşarjlar olamadığı için generalize tonik klonik konvülziyon görülmez. En çok amorf (subtle) nöbetler ve multifokal klonik konvülziyonlar görülür.

Akut konvülziyonlu bir hastaya yaklaşım nasıl olmalıdır? 4 aşamalı yaklaşım esastır : Stabilizasyon(vital fonksiyonların kontrolü) Konvülziyonun tedavisi(nöbet kontrolü) Etiyolojisinin aydınlatılması,varsa spesifik tedavi İdame antikonvülzif tedavi

Stabilizasyon nasıl yapılır? Hava yolu açılır,nazal oksijen verilir. Solunum,kan basıncı,vücut ısısı kontrolleri yapılır ve yakın takibe alınır. Damar yolu açılır,kan örneği alınır ve %5 veya %10’luk dekstroz perfüzyonu ve antikonvülzif tedavi başlatılır.

Konvülziyonun uzaması tehlikelidir Konvülziyonun uzaması tehlikelidir. Bu nedenle stabilizasyon ilk müdahele olmalıdır.

Konvülziyonun tedavisi Süt çocuğu ve büyük çocuk Yenidoğan Hipoglisemi varsa 2 saat Dekstoz perfüzyonu (%10 2ml/kg) Hipoglisemi yoksa dekstroz perfüzyonu (%10 0,1-0,5 g/kg/sa) başlatılır. Konvülziyon duruncaya kadar Klozepam,fenobarbital,Ca-glikonat, Mg-sülfat,pridoksin (5 dakika arayla) Düzelmezse STATUS protokolü Benzodiazepin grubundan bir İlaç seçilir. Nöbet durmazsa Fenitoin.. Nöbet devam ederse Fenobarbital… Düzelmezse STATUS protokolü

Etiyolojinin incelenmesi Öykü Ayrıntılı fizik ve nörolojik muayene Laboratuar incelemeleri (rutin kan testleri,lomber ponksiyon?, EEG,kraniyal görüntüleme)

İdame antikonvülzif tedavi? Akut semptomatik konvülziyonların çoğunda akut tedaviden sonra antikonvülzif tedavi gerekmez. Öykü,muayene ve laboratuar sonuçlarında anormal bulgular olan çocuklarda primer hastalığa yönelik tedavi yapılır.

Genellikle ilk epileptik konvülziyonda antikonvülzif tedavi başlanmaz.

Sonuç akut konvülziyon çocukluk çağında sık görülen nörolojik semptomlardan biridir. Kontrolü ve tedavisi çocuk sağlığı için acil ve önemli bir ödevdir. Beyin sağlığına halel gelmemiş bir gelecek için çalışmalıyız.