Hazırlayan: Hatice Gökçe Demirel. DUYGU YÖNETİMİ Hazırlayan: Hatice Gökçe Demirel.

Duygu Nedir? Duygu, insanların olumlu ya da olumsuz olarak anlamlandırdıkları ve iç ya da dış olaylara cevap olarak yansıtan psikolojik bir durumdur. Duygu birçok psikolojik temel öğeden oluşan zihinsel bir sistemdir. Duygu, bir his ve bu hisse özgü belirli düşünceler, psikolojik ve biyolojik haller ve bir dizi hareket eğilimidir. Duygu herhangi bir zihin, his, tutku farklılığı, hareketliliği ya da şiddetli ve uyarılmış zihinsel bir durumdur. Duygu, psikolojik, bilişsel, motivasyonel ve deneyim gibi birçok psikolojik alt sistemden oluşmuş zihinsel tepkiler bütünüdür. Aristoteles ise duygular üstüne şunları söylemiştir: duygular insanların neşeli ya da neşesiz zamanlarındaki algıları ile oluşan ve bağımsız olmayan yani bilinç fonksiyonlar ile birlikte hareket eden zihinsel bir durumdur

Duygunun Bileşenleri Durumsal bir uyarıcının ya da ortamın değerlendirilmesi Fizyolojik ya da bedensel hislerde değişiklik, Anlamlı el, kol, yüz hareketlerinin özgürce ya da anlamlı olarak gösterilmesi, İlk üç bileşenden bir ya da daha fazlasının birleşimini kültürel bir şekilde adlandırılması

Duygu Teorileri 1- Etkinleştirme Teorisi (The Activation Theory) Etkinleştirme teorisi basit olarak uyarılma derecesi deneyimlediğimiz duygular için oldukça önemli olduğunu varsaymaktadır. 2- Yükleme Teorisi (The Attribution Theory) Yükleme teorisi, duygularımızın uyarılma derecesi ve bu uyarılmayı yorumlayışımızın etkilerinin birleşmesi sonucu ortaya çıktığını varsaymaktadır. 3- Dengeleme Teorisi ( The Opponent-Process Theory) Dengeleme teorisi ise, duygusal olarak uyarılma derecemizi dengede tutmaya çalıştığımız varsayımını ileri sürmektedir. 4- Zihinsel-Bedensel Duygu Teorisi Duygunun zihinsel faktörler, uyaran faktörler ve bedensel faktörlerden gelen bilgilerin bütünleşmesi ve bilinç düzeyinde yaşanmasını içerir. “duygunun hissedilmesi”, kişinin bunu “fark etme” “uyanma” dönemini saptayıp adlandırmasıdır. Adlandırma, niteliğini (güzel, iyi, rahat, korkunç, engelleyici vb. ) zihinsel süreçlerin değerlendirmesinden alır.

Keyiflilik (Cheerfulness) Duygu Türleri Neşe (Joy) Güven (Trust) Korku (Fear) Şaşkınlık (Surprise) Öfke (Anger) Tiksinme (Disgust) Kendinden geçme (Extasy) Beğeni (Admiration) Dehşet (Terror) Hayret (Astonishment) Hırs (Fury) İğrenme (loathing) Coşku (Elation) Hoşgörü (Tolerance) Telaş (Panic) (Amazement) Hiddet (Rage) Uzaklaşma (Revulsion) Keyiflilik (Cheerfulness) Kabul (Acceptance) Ürkme (Fright) Belirsizlik (Uncertainty) Düşmanlık (Hostility) Hoşnutsuzluk (Aversion) Sevinç/Keyif (Delight)   Can Sıkıntısı (Dismay) Çılgınlık (Distraction) Rahatsız Etme (Annoyance) Hoşlanmamak (Dislike) Huzur (Serenity) Çekingenlik (Timidity) Bıkkınlık (Boredom) Endişe (Apprenension)

Kötü Davranmak, Zulüm (Outrage) Birincil İkililer Sıklıkla Hissedilir İkincil İkililer Bazen Hissedilir Üçüncül İkililer Nadiren Hissedilir Zıtlıklar (Opposites) Neşe (Joy) Güven (Trust) Korku (Fear) Şaşkınlık (Surprise) Üzüntü (Sadness) Sevgi (Love) Suçluluk (Guilt) Keyif /Sevinç (Delight) Çatışma Tiksinme (Disgust) Uysallık (Submission) Merak (Curiosity) Aşırı Hassaslık (Sentimentality) (Conflict) Öfke (Anger) Dehşet (Alarm) Umutsuzluk (Despair) Utanma (Shame) Sadness Beklenti (Anticipation) Hayal Kırıklığı (Disappointment) ??? Kötü Davranmak, Zulüm (Outrage)   Pişmanlık (Remorse) Kıskançlık (Envy) Karamsarlık (Pessimism) Aşağılama (Contempt) Aşırı Umursamazlık (Cynism) Hastalıklılık (Morbidness) Saldırganlık (Aggresion) Gurur (Pride) Üstünlük (Dominance) (Anticipation İyimserlik (Optimism) Kadercilik (Fatalism) Kaygı (Anxiety)

Duyguların Dili İç Duygular Gözlemlenen Davranışlar Duyguların Fonksiyonu Korku, Dehşet Geri çekilme, Kaçma Koruma Öfke, Hiddet Saldırma Yıkım Neşe, Kendinden Geçme Çiftleşme, sahip olma Çoğalma Üzüntü, Keder Temassızlık Mahrumiyet Onaylama Heveslilik (Greed) Yeme Özümseme (Incorparation) Tiksinme, iğrenme Kusma, Dışkılamak Reddetme Umut, İhtiyat Keşif Hissetme Şaşkınlık, Hayret Durma (Stopping) Yönelim (Orientation)

Duygu Yönetimi Duygu yönetimi çalışanların duygularını nasıl düzenleneceğine ilişkin normların belirlenmesidir. Duygu yönetimi, duygusal zihnin iktidara gelmemesi için gerekli tedbirleri alarak beyni akılcı zihnin yönetiminde tutmak, duyguları iyi tanıyarak onlarla etkili bir şekilde başa çıkma yolunda bilinçli bir çaba göstermek, daha önceden bilinçaltında bastırılmış olan duyguları zararsız hale getirmek, son olarak da anı yaşama yetisi kazanmaktır

Olumsuz düşünceler, kişinin kendini sınırlamasına neden olan inançlardan kaynaklanmaktadır. Bu tür inançlara sahip iş görenler şu özelliklere sahiptir. Başkalarının kendilerine adil davranmadığını düşünürler. Zor işlerin kendilerine verilmesini istemezler. Tüm çalışanların kendilerine karşılıksız olarak sempati duymalarını beklerler. Yanlış yapmaktan korkarlar. Kendilerine kötü davranan insanların cezalandırılmasını isterler. İstedikleri şeyleri istedikleri zaman elde etmek isterler. Duygularını kontrol edemeyeceklerini düşünürler.

Duygu Yönetimi Stratejileri Duygusal denge iki yoldan gerçekleşir: Hoşa gitmeyen duygularla hoşa giden duyguların yer değiştirmesi. Bu yer değiştirme belirli bir duruma geçici olarak uyumu sağladığı için sağlıklı bir uyum değildir. Bu yolla sağlanan duygusal denge çoğunlukla çevre baskısı ile olur ve olgunlaşmamış bir kişiliğin ürünüdür. Hoşa gitmeyen duyguları yaratan şartları farklı bakış açılarından görmeye çalışmak. Duygusal dengenin hoşgörü ile sağlanması geniş boyutlar kazanmış, olgunlaşmış bir kişiliğin ürünüdür. Duygusal hoşgörünün gelişmesi insan ilişkilerinde rahatlık, kişiliğe esneklik ve derinlik katar

Duygu Yönetim Süreci Olarak Duygusal Emek Duygusal emek, kurum kültürü aracılığıyla, çalışanların duygularının kontrol edilmesine ve yönlendirilmesine yönelik eğilimleri ortaya koymaktadır. Bunun sonucunda ise çalışan, iş güvenliği için sadece fiziksel aktivitelerini değil duygularını da ücret karşılığında müşterisinin hizmetine sunmakta, müşterisini etkileyebilmek ve yoğun rekabet ortamında müşterisinin tercih nedeni olabilmek için duygusunu, verimlilik ve kar aracına dönüştürmektedir.

Duygu Yönetiminin Pozitif Etkileri İş hayatında yapıcı hoşnutsuzluk Öz Motivasyon İş hayatında iyimserlik oluşturulması İş hayatında akış hali İş ortamında güvenin oluşturulması

Duygu Yönetiminin Negatif Etkileri Yabancılaşma Sahte Kimlik Bencillik Beklentiyi karşılayamadığında utanç duygusu Duyguların karışık hale gelmesi Bireysel eksiklik duygusuyla varoluşunu sorgulama

Dinlediğiniz için Teşekkür Ederim...