MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI Muhasebenin uzmanlık alanları temel olarak “finansal muhasebe”, “maliyet muhasebesi” ve “yönetim muhasebesi” olmak üzere üç türdür. Finansal muhasebe ; işletmede geçmişte ortaya çıkan ticari işlemleri ispat edici belgelere dayanarak zaman ve konularına göre tutulması zorunlu yasal defterlere kayıtların gerçekleştirildiği faaliyetleri kapsar. İşletmenin dışa dönük muhasebesi olarak nitelendirilen finansal muhasebe genel muhasebe olarak ta bilinir. Finansal muhasebe kapsamında şu faaliyetler yer alır. İspat edici belgelere dayanarak ticari işlemlerin muhasebe kayıtlarını tutmak, Hesap planı ve muhasebe rapor türlerini kapsayan muhasebe sistemini kurmak ve geliştirmek, Tüm yönetim düzeyi için muhasebe raporlarını hazırlamak, açıklamak ve sunmak, İşletmenin varlıkları içerisinde yer alan ticari malların maliyetini, duran varlıklara ait amortismanları ve itfa paylarını, ayrılacak karşılıkların hesaplanması ve borçlara ait ödeme planlarını hazırlamak.
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI Finansal muhasebede yer alan defter kayıtlarının yasal nedenlerle tutulma zorunluluğu bulunur. İşletmeye dışarıdan gelen ispat edici belgeleri kayıt ederek, onları işletme içinde kullanılacak iç raporlara dönüştürür. Bu iç raporları işletmenin ilgili taraflarının yararlanabileceği mali tablolar şeklinde hazırlayarak sunulmasını da kapsadığı için finansal muhasebenin görevleri içerisinde yer alması nedeniyle işletmenin dışa dönük muhasebesi olarak yorumlanır.
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI Maliyet muhasebesi ; işletmede üretilen mamul veya hizmetlerin gider türleri, gider yerleri ve gider taşıyıcılarına göre üretim ve birim maliyetlerinin hesaplanması, bu mamul ve hizmetlerin satış fiyatlarının belirlenmesi, mevcut stokların maliyetlerini saptamaya yönelik faaliyetlere ait kayıt düzeni ve kayıtları kapsar. İşletmenin içe dönük muhasebesi olarak nitelendirilen maliyet muhasebesi, “işletme muhasebesi”, “sanayi muhasebesi”, “analiz muhasebesi” ve “işlemler muhasebesi” olarak ta bilinir.
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI Maliyet muhasebesi kapsamında şu faaliyetler yer alır. Maliyet sistemlerini kurmak, Üretim maliyetlerini hesaplamak, Üretim girdisi olan stoklara ait stok kartlarını düzenlemek ve stok miktarlarını saptamak, İşletmenin amaç ve çalışmalarına uygun envanter değerleme yöntemlerini seçmek ve uygulamak, Gider yeri, gider türü düzeyinde maliyetleri izleyerek, üretim maliyetlerine ilgili gider dağıtımlarını yapmak, Kapasite kullanım düzeylerini belirlemek, Kara geçiş analizlerini yapmak,
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI Maliyet muhasebesi kapsamında şu faaliyetler yer alır. Maliyet analizi ve denetimi yapmak, Maliyetlerin düşürülmesi için gerekli araştırmaları yapmak, Yeni üretim merkezlerinin kurulması , mevcut üretim merkezlerinin faaliyetlerini değerlendirmek, İşletmeye kazanç sağlayan ya da sağlamayan ürün veya hizmetleri belirleyerek karlı olamayan üretim faaliyetlerinden vazgeçme kararlarını almak, Üst yönetime üretim faaliyetleri ve çalışmaları ile ilgili raporlar hazırlamak
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI Maliyet muhasebesi işletmede ortaya çıkan maliyetlerin belirlenmesi amacıyla uygulanan ve bu faaliyetlerle ilgili bilgileri . işletme içinde kullanacak kişilere iç raporlar olarak sunması nedeniyle işletmenin içe dönük muhasebesi olarak yorumlanır. Maliyet muhasebesi faaliyetleri sonucunda hesaplanan mamul ya da hizmet toplam maliyetleri ile stok maliyetleri finansal muhasebe de kayıt yapılır Yönetim muhasebesi ; işletmenin geçmiş verilerinden yararlanarak geleceğe yönelik planların uygulanmasına yönelik alınan kararları kapsar. İşletmenin içe dönük muhasebesi olarak nitelendirilen yönetim muhasebesi, “karar muhasebesi” olarak ta bilinir.
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI Yönetim muhasebesi kapsamında şu faaliyetler yer alır. Geleceğe yönelik tahminleri içeren bütçeleri hazırlamak, Alternatif yatırım alanları incelemek ve fırsat maliyetlerini belirlemek, İşletmeye gelecekte en yüksek etkinliği sağlayacak planların hazırlanması ve uygulanma sonuçlarını değerlendirmek, Tahminlenen değerlerle fiili sonuçlar kıyaslanarak mevcut sapmalar tespit edilip alınacak olan önlemleri tespit etmek. Yönetim muhasebesi temel verilerini maliyet muhasebesinden sağladığı için maliyet muhasebesinin devamı niteliğindedir. İşletmenin geçmişteki verilerini değerlendirmek ve geleceğine yönelik kararlarını alma sorumluluğu yönetime ait olduğu için işletmenin içe dönük muhasebesi olarak yorumlanır. Yönetim muhasebesinin geleceğe yönelik yapısı bulunmasına rağmen finansal muhasebe ve maliyet muhasebesi geçmişe yönelik yapılara sahiptir.
YÖNETİM MUHASEBESİNİN GENEL AMAÇLARI MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI Finansal muhasebenin temel işlevinin sona erdiği noktada yönetim muhasebesinin işlevleri başlamakta ve bu aşamada, finansal muhasebeden sağlanan veri ve bilgiler ile ilgili bazı karar süreçlerinde yararlanmak üzere işlenmeye çalışılmaktadır. YÖNETİM MUHASEBESİNİN GENEL AMAÇLARI 1. İşletme faaliyetlerinin planlanmasına 2. İşletme faaliyetlerinin denetlenmesine 3. İşletme yöneticilerinin karar almasına yardımcı olmak. İşletme amaçları ile işletmede çalışanların amaçlarını ortak amaçlar doğrultusunda bir araya getirmeyi amaçlar.
YÖNETİM MUHASEBESİNİN İLKELERİ MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI YÖNETİM MUHASEBESİNİN İLKELERİ * Gelecekle İlgili Olma İlkesi Finansal muhasebeden elde edilen veri ve bilgileri yorumlayarak, geleceğe yönelik tahminlerde bulunmaya yardımcı olur. * Yönetim Kararları İçin Alternatifler Arasında Seçim Yapma Olanağı Sağlama İlkesi Yönetim ile ilgili en etkin kararlar alternatifler arasından işletme için en iyi olanının seçilmesini sağlar. * Bağımsızlık İlkesi Yönetim muhasebesi, işletmenin gereksinmelerine duyarlıdır ve finansal muhasebeye göre daha bağımsızdır.
YÖNETİM MUHASEBESİNİN İLKELERİ MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI YÖNETİM MUHASEBESİNİN İLKELERİ * Uyumluluk İlkesi Yönetim muhasebesi, İşletmenin farklı bölümlerindeki faaliyetleri zamanında ve akılcı bir biçimde değerlendirmeye yardımcı olur ve farklı bölümlerdeki faaliyetlerin birbirleriyle uyumluluk içinde olmalarını sağlar
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI YÖNETİM MUHASEBESİNİN YARARLARI 1. İşletme için sağlanan kaynakların işletme içindeki akışlarını, bu kaynakların sağlandığı zamandan başlayarak başka amaçlar için kullanıldıkları veya elden çıkarıldıkları zamana kadar izlemek 2. İşletmenin gelecek ile ilgili kararlarını almak. 3. Yönetim muhasebesi, işletmedeki verimliliği ve karlılığı ölçer,
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI YÖNETİM MUHASEBESİNİN İŞLEVLERİ 1. İşletmenin planlama faaliyetlerinin yürütülmesi için plan yapanların ya da planı yürütenlerin görev, sorumluluk ve yetkilerinin belirlenmesi, 2. Yönetim işlevleri içinde bulunan yürütme ve denetim faaliyetlerine giren kararların alınması için gerekli bilgilerin doğru ve zamanında sağlanması.