Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Jinekolojik Onkoloji Ünitesi ADANA ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Dr.Aytekin Altıntaş Ç.Ü.T.F. Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Jinekolojik Onkoloji Ünitesi ADANA

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-1 N.K, 24 yaşında, 2 çocuklu, MERSİN, Tarih: Nisan 1999 Ön tanı: Over kisti Ca-125: ? Doppler USG:? Yapılan:Laparoskopik kistektomi Patoloji: Seröz kist adenokarsinoma

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-2 T.F., 21 yaşında Çocuksuz, Ç.Ü.T.F. Tarih:Mayıs 1999 Ön tanı:Over kisti Ca-125: <35 mIü/ml Doppler USG: Normal Yapılan:Laparoskopik biopsi Patoloji: Seröz kist adenokarsinoma

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-3 J.L, 46 yaşında, Adana. Tarih:Eylül 1999 Ön tanı:Myoma uteri Ca-125: ? Doppler USG: ? Yapılan:TAH+BSO (Uterusa yapışık,kapsülü sağlam adneksiyal kitle) Patoloji: Seröz kist adenokarsinoma

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-4a M.T., 42 yaşında, 2 çocuklu,Adana. Tarih:Eylül 1999 Ön tanı:Submukoz myoma USG: Adneksiyal bölgede 3.5x3.5 cm çapında,kalın septalı, kistik, immobil kitle.

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-4b Ca-125: 120 mIü/ml Doppler USG: Maligniteyle uyumlu Yapılan:TAH+BSO Patoloji: Submukoz myom, Kronik PID

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-5a M.T., 56 yaşında, Gaziantep. (Doktor annesi) Tarih:Mayıs 1999 Ön tanı:Asit,Etiyoloji? Ca-125: 115 mIü/ml Doppler USG: Normal GM:Batında asit, genital bulgular normal.

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-5b Yapılanlar:Asit etiyolojisine yönelik çalışmalar (22 gün), 3 kez parasentez (malign hücre), Pelvik ve abdominal CT (Batında asit, overler normalden iri ) Laparatomi: Peritoneal karsinomatosis (over kaynaklı). Parasentez yapılan yerlerde biri 2 cm çapında olmak üzere metastaz odakları

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OLGU-6 84 yaşında, Obes, Diabetik, Ç.Ü.T.F. Tarih:Ocak 1997-Eylül 1999. Ön tanı:Over kisti ( Muayene ele gelmiyor. Vajinal USG de 3.5 cm çapında basit kist) Ca-125: <35 mIü/ml Doppler USG: Normal Yapılan: İzlem

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM OVER KANSERİ Öldürücüdür. (5 yıllık sağkalım < %30) Geç belirti verir. Geç tanı konur. (%64 Evre III) Erken tanı zordur. Öncü lezyonu yoktur. Tarama yöntemi yoktur.

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Overin normal boyutlarında herhangi bir büyüme anormal kabul edilmelidir. Overin normal boyutları Premenopozda.........3.5x2x1.5 cm Postmenopozda........2x1.5x0.5 cm Aksi ispat edilene kadar malign kabul edilmelidir????

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Postmenopozal dönemde palpe edilebilen tüm overler çıkartılmalıdır. Barber,1971 Ca-125 Vajinal USG Doppler USG Diğer görüntüleme yöntemleri

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Malignite şansı Premenopozal %7-13 Postmenopozal %8-45 Malignite insidansı Premenopozal %1.4 Postmenopozal %4.6

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM İzlem Laparoskopik Girişim -Aspirasyon -Ağızlaştırma -Kistektomi -Ovariektomi Aspirasyon (USG eşliğinde) Laparatomi -Median -Transvers

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM PREMENOPOZAL DÖNEM < 8 cm Kistik Tek taraflı Septası, papiller uzantısı yok Hareketli Üzeri düzgün Asit yok

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Rasgele 184 postmenopozal kadına USG yapılmış........ 52 olguda boyutları 0.3-4.7 cm arasında değişen kist saptanmış. 36 ay izlenmiş, %89 u kaybolmuş veya değişmemiş..... Wolf

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM POSTMENOPOZAL DÖNEM ADNEKSİYEL KİTLENİN BÜYÜKLÜĞÜNE GÖRE MALİGNİTE ŞANSI Büyüklük Hasta Malign % Sayısı <5 cm 32 1 3 5-10 cm 55 6 11 >10 cm 63 40 63 Toplam 150 47 32

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM POSTMENOPOZAL DÖNEM KONSERVATİF TEDAVİ <5 cm basit kisti olan 42 olgunun 28’ine cerrahi uygulanmış, 14’ü izlenmiş. İki grupta da kansere rastlanmamış. Bir başka 30 olguluk seride hastalar uzun süre izlenmiş. Kansere rastlanmamış. 33 olguluk bir başka seride ise 2 olguda (%6) kanser tanısı konmuş....

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM POSTMENOPOZAL DÖNEM İZLEME KRİTERLERİ Kistik yapıdaysa, duvar kalınlaşması yoksa, papiller uzantı yoksa, Tek bir boşluk halindeyse, Tek taraflıysa Septasyon yoksa, Asit yoksa <5 cm ise Ca-125 normalse Doppler USG normalse

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM TÜMÖR BELİRTEÇLERİ Ca-125 özellikle seröz epitelyal tümörlerde yükselir. Ca-125, ileri evrelerde %75, erken evrelerde %20-40 oranında yüksek bulunur. Over kanseri tarama yöntemi olarak kullanılamaz. AFP,CEA ve HCG 30 yaş altında ölçülmelidir.

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Ca-125’i YÜKSELTEN NEDENLER PID Adenomyozis Endometriozis (Menstruasyon sırasında daha belirgin) Myoma Uteri Pelvik Tbc Siroz Bening over kisti Gebelik Diğer Kanserler

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM USG DE MALİGNİTE KRİTERLERİ Büyüklük Bölme sayısı,septum kalınlığı Papiller uzantılar Kitlenin ekojenitesi Damar yapısı Pulsatilite indeksi

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Renkli Doppler USG tanıya yardımcı olabilir. Ancak asla yalnız Doppler USG sonuçlarına bakarak tedavi yönlendirilmemelidir.......

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM LAPAROSKOPİK Adneksiyal kitlenin bütünlüğünün bozulması kanser hücrelerinin yayılmasına yol açar mı? Laparoskopi sırasında makroskopik olarak malignansi tanısına güvenilir mi? Cerrahın Yeterli deneyimi var mı ? Maliyet, süre, komplikasyonlar, vs,vs.

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Trokar yerinde tümör metastazları......

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Laparoskopi sırasında tanı konan over kanserleri Hasta sayısı Laparaskopi Sonradan Toplam sırasında tanı tanı konan konan Mecker 773 7 4 11 Mage 481 7 2 9 Nezhat 1011 3 1 4 Toplam 2265 17 7 24 (%0.75) (%0.3) (%1.05)

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Laparaskopi sırasında tanı konan over kanserleri Laparoskopi yapılan 13.739 hastanın yalnızca 53 tanesinde (%0.04) over kanserine rastlanmış. (Hulka 1990) Ancak genel olarak bening olduğu düşünülerek laparoskopik cerrahi uygulanan olguların %0.4-0.6 sında malign olma olasılığı olduğu kabul edilir. (Lehner,1998)

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM LAPAROSKOPİK 1-Peritoneal yıkama 2-Eksplorasyon 3-Malignansi şüphesi varsa LAPARATOMİ BİOPSİ ALMADAN LAPARATOMİ?

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM Ca-125>200 Ca-125<100 Ca-125>35 Ca-125=100-200 Aksi ispatlanana kadar kanser Şüpheli,cerrahi İzlem

ADNEKSİYEL KİTLELERE YAKLAŞIM SALPENJEKTOMİ