KARBON HİDRATLAR Yapısında C,H,O atomları bulunduran ve doğal olarak oluşan maddelerdir. Genel olarak basit formülleri CH2O ve Genel formülleri Cn(H2O)m şeklimdedir. Bileşiklerinde nH/nO oranı 2 dir.

Karbon hidratlar doğada fotosentezler sonunda oluşurlar. 6CO2 + 6H2O +Enerji C6 (H2O)6 + 6O2 Bitkilerin oluşturdukları karbonhidratlar, canlılar tarafından kullanılır. C6 (H2O)6 + 6O2 6CO2 + 6H2O + Enerji

Yapılarında aldehit yada keton grubu taşırlar Yapılarında aldehit yada keton grubu taşırlar. Aldehit grubu taşıyanlar, aldehit; keton grubu taşıyanlar, keton özelliği gösterirler. Yapılarında –OH grubu taşıdıklarından poli alkol özelliği gösterirler. Unlu ve şekerli bileşiklerin büyük bölümü, pamuk ve ketenli giyeceklerin ve ağaç aksamının büyük bölümü karbonhidratlardır.

KARBONHİDRATLARIN İSİMLENDİRİLMESİ Yapısında aldehit grubu bulunduran karbonhidratlara aldoz, keton grubu bulunduranlara ketoz denir. Aldo – sayı - oz CHO CHOH CH2OH Aldotrioz CH2OH C=O Ketotrioz

KARBONHİDRATLARIN SINIFLANDIRILMASI -Mono Sakkaritlerin en önemlileri Glikoz, Furuktoz ve galaktoz dur. Karbonhidratlar; Monosakkaritler, disakkaritler ve polisakkaritler olmak üzere 3 grupta incelenirler. -Di sakkaritler iki mol mono sakkaritten, 1 mol su çıkartılmasıyla oluşur. -Poli sakkaritlerde ise n tane C zinciri oksijen köprüleriyle bir birlerine bağlanmıştır.

MONOSAKKARİTLER Monosakkaritlerin doğada en çok bulunanı glokozdur. Formüllerinden de anlaşıldığı gibi monosakkaritler a simetrik karbon atomu bulundurdukları için optikçe aktiftirler. Glikoz yapısında aldehit grubu bulundurduğu için indirgen özellik gösterirler. Amonyaklı gümüş nitrat çözeltisinden (TOLLENS) gümüş iyonunu (Ag+1) gümüşe, Fehling çözeltisinden Cu+2 iyonunu, (Cu2O) çöktürür. Karboksilik asitlere yükseltgenirler.

CHO CH2OH CHO H- COH C=O CHOH HO- CH HO- CH H- COH CH2OH CH2OH Aldohekzoz D-Glikoz CHO HO- CH CH2OH H- COH CH2OH HO- CH C=O H- COH Keto hekzoz Fruktoz Aldopentoz CHO CHOH CH2OH

DİSAKKARİTLER C6 (H2O)6 + C6 (H2O)6 C12 H22O11 + H2O Glikoz furoktoz sakkaroz Görüldüğü gibi 2 mol mono sakkaritten 1 mol su çekilerek oluşan bileşiğe denir. Önemli disakkaritler; Sakaroz, laktoz, maltoz, selobiyozdur.

DİSAKKARİTLER Sakaroz doğal olarak şeker kamışlarında bulunur ve bu kaynaklardan elde edilir. Di sakkaritler asitli ortamda hidroliz edildiklerinde monosakkaritler elde edilirler. C12 H22O11 + H2O C6H12O6 + C6H12O6 Sakaroz + su Glikoz + Furoktoz Laktoz + su Glikoz + Glaktoz Maltoz + su Glikoz + Glikoz H+

POLİSAKKARİTLER Çok sayıda mono sakkaritin birleşmesiyle, polisakkaritler oluşur. Genel formülleri (C6H10O5)n dir. Önemli polisakkaritler; nişasta, seloloz, glikojendir.. Nişasta maltoz Gikoz Selüloz sellobiyoz Glikoz Glokojen Maltoz Glokoz Nişasta; buğday, patates, mısır ve pirinçte bol miktarda bulunur. Selüloz; bitkilerin yapı taşı olup, doğada en bol bulunan polisakkarittir. Glikojen; hayvanların karbonhidrat depolarıdır. Özellikle karaciğer ve kaslarda bulunur. H2O H+ YADA ENZİM