ETKİLİ İLETİŞİM

İLETİŞİM BECERİLERİ Sunu İçeriği İletişim nedir İletişimin temelleri Dinleme Empati Beden Dili

İLETİŞİM NEDİR İletişim nedir? Bir gönderici tarafından alıcıya iletilen ve alıcının davranışlarını bilinçli bir niyetle etkileyen sözlü veya sözsüz mesajlardır.

İLETİŞİMİN TEMELLERİ İletişim becerilerinin kazanılması kişiler arasında sorunsuz, çözümleyici ve etkili bir iletişimin gerçekleşmesini sağlar. Bireyin çevresindekilerle iletişiminin-ilişkilerinin niteliği; o bireyin yaşamının kalitesini belirler.

İLETİŞİMİN TEMELLERİ İletişim kurmamak olanaksızdır İletişimdeki mesajlar dizisinin kendi başına bir anlamı ve önemi vardır Mesajlar sözlü ve sözsüz olarak iki tiptir İletişim kuran kişilerin; yaş, cinsiyet, sosyal konum, fizyolojik ve psikolojik özellikleri açısından eşit ya da farklı düzeylerde olması iletişimin dinamiğini değiştirir.

İLETİŞİMİN TEMELLERİ

İLETİŞİMİN TEMELLERİ

İLETİŞİMİN TEMELLERİ 1-Farkına varma 2-Selamlaşma 3-Hitap etme 4-Dinleme 5-Konuşma 6-Kişisel alan 7-Beden dili

FARKINA VARMA Farkına varmamız için üç şeye gereksinim vardır: Yeni uyarıyı önceden var olan şemalarla bağdaştırmak, tanımlamak gerekir. Yeni uyarı karşısında duygusal bir yaşantı geçirmek gerekir. Yeni uyarıcı ile iletişim kurma isteği duymak gerekir.

SELAMLAŞMA Selamlaşma bütün toplumların, dinlerin ve her çeşit görgü sisteminin içinde yer alan evrensel bir dildir ve selamlaşmanın toplumdaki anlamı; saygı, sevgi, alçak gönüllülük ve inceliktir.

HİTAP Hitap ve konuşma şekli; kişinin kültür yapısını, görgüsünü, karakterini yansıtır. Hitap ve konuşma bir kültür, bilgi, zeka, görgü meselesidir.

HİTAP Hitapta kullandığımız kelime, karşımızdakine verdiğimiz değer, duyduğumuz saygı ve sevgiyi yansıtır. Karşımızdakine gereken değeri verdiğimiz oranda sayılırız, seviliriz. Bu da kişilerle olan iletişimimizi kolaylaştırır.

KİŞİSEL ALAN Kişinin yaşadığı toplumun kültürüne, kendi sosyal düzeyi, yaşı vb. kişisel özelliklerine bağlı olarak vücudunun uzantısıymış gibi varsayılıp, çevresinde oluşturulan boş alandır. . Kişiler arası mesafe ortalama 80 cm’dir. Etkili iletişimi için çok yakın (tehdit) olmaktan ve çok uzak olmaktan (önemsememek) kaçınmak gerekir.

KİŞİSEL ALAN

KONUŞMA “İnsanda dilince değişir kader, Ya yurda baş olur, ya başı gider.” Kutadgu Bilig İletişimin en önemli araçlarından biri konuşmadır. Sözsüz iletişim öğelerinin (beden dili) ilk etkisinden hemen sonra konuşmayla ilgili öğelerin etkisi algılanır.

ETKİLİ KONUŞMANIN GEREKLİLİKLERİ Uygun bir giriş, Uygun zaman, Uygun kelimeler, Düzgün cümleler, Sesin iyi kullanılması, Eleştirileri kişileştirmemek, “Sen dili” yerine “Ben dili” kullanmak, Empati yapabilmek, Israrcı olmamak.

ETKİLİ KONUŞMANIN GEREKLİLİKLERİ Söz kesmemek, nazik olmak, yapıcı olmak, Göz iletişimi kurmak, Önceden düşünüp hazırlanmak, konuya hakim olmak, Konuşurken sinirlerimizi kontrol altında tutabilmek, Kritik durumlarda susmasını bilmek

SEN DİLİ VE BEN DİLİ SEN DİLİ Kişiyi suçlayıcıdır, Davranıştan çok kişiliğe yöneliktir, Yeniden konuşma isteğini engelleyicidir, Kişi kendisini anlaşılmamış ve suçlanmış hisseder, Kızgınlığın nedeninin anlaşılmasını engeller, Kişiyi kırar , Kişinin direnmesine neden olur. Kişiyi kızdırır.

BEN DİLİ Suçlayıcı değildir, Kişiye değil davranışa yöneliktir, Kişiyi konuşmaya teşvik eder, Kızgınlığın nedeninin anlaşılmasını sağlar, Kişiyi düşünmeye sevk eder, Durumun değerlendirilmesi olanağı sağlar İletişimin sürmesini destekler.

BİR BAŞKA DİL

EMPATİ İnsanlar arası başarılı iletişimde önemli bir yeri olan empatinin iş yaşamındaki önemi de son derece büyüktür. Empati becerisi yüksek çalışanların olduğu bir kurumda çok daha az çatışma ve kriz durumu yaşanır. Karşı karşıya kalınan sorunlu durumlarda da çok daha çabuk çözüme varılır çünkü çatışma ve kriz durumlarında empati kurmayı başaran kişiler başkalarının ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurabilirler.

EMPATİ

EMPATİ Empati kuracak kişinin tam bir empati kurmuş sayılabilmesi için üç aşamayı tamamlaması gerekir. Bunlar; 1) kendisini karşısındakinin yerine koyması, olaylara onun bakış açısıyla bakması. 2) Karşısındaki kişinin düşüncelerini ve duygularını doğru şekilde anlaması 3)Kurduğu empatik bağı karşısındakine yansıtmasıdır.

EMPATİ

EMPATİ Kurumlarda, gerek çalışanların kendi aralarında gerekse ast üst ilişkilerinde verimliliği arttırmak için empatik iletişimi tutum haline getirmekte fayda vardır. Bireyler arası ilişkilerde gerçek anlamda insana değer vermeyi, saygıyı ve empatiyi merkezine alan bir iletişim tutumunun kurulabildiği kurumlarda birçok sorun ve kurum içi iletişim çatışması kolayca çözüm bulacaktır.

DİNLEME ETKİLİ DİNLEME Sessizlik (söz kesmeden) Anlatılmak istenenin ne olduğunu anlamaya çalışmak, Anlatılanın altında yatan duyguyu Koşulsuz kabulle dinlemek,

DİNLEME Konuşanın yüzüne doğru bakmak, Beden olarak ona yönelmek, Gözle iyi bir ilişki kurmak, Konuşana doğru eğik durmak, Dinlerken rahat olmak gerekir.

DİNLEME DİNLEDİĞİNİ GÖSTERMEK İÇİN: Anlatılanların basit bir tekrarı, Anlatılanların duyulduğuna ilişkin bir mesaj, Anlatılanları özetleme, Duyguları dile getirme

ETKİN DİNLEMENİN FAYDALARI Kişi kendini dinleyen kişiye yakın hisseder. Sorununu ilk baştaki kadar önemli görmeyebilir. Sorununu rahatlıkla dile getirdiği için, çözüm yollarını da daha rahat düşünebilir. Konuşması sırası değiştiğinde dinlenen etkin dinleme pozisyonuna geçer.

BEDEN DİLİ Yapılan araştırmalara göre iletişimde kelimelerin etkisi % 7-10, ses tonu ve konuşma şeklinin etkisi % 30 – 40, beden dilinin etkisi % 55 – 60’dır.

BEDEN DİLİ

BEDEN DİLİ Duruş ve dış görünüş Mekandaki konum Vücut şekli Kişiler arası mesafe Giyim Aksesuarlar Beden hareketleri Göz iletişimi Konuşma ile ilgili ögeler

Etkili Beden Hareketleri İçin Kaçınılması Gereken Davranışlar : Aşırı göz temasında bulunmak, Ayakta isek hızlı hızlı ya da çok fazla yürümek, Sürekli sabit durmak, Fazlaca rahat hareketlerde bulunmak, Duvara veya masaya yaslanmak, Ayakları çaprazlamak, Kolları önde veya arkada bağlamak. Konuşurken başı geriye atmak, saçları geriye atmak Konuşurken gözleri kapamak, Gözlüğü elde sallamak, Dudakları büzmek

İLETİŞİM ENGELLERİ Çözüm Üretici Olarak Kullanılanlar: Emretme, yönetme Uyarma, tehdit etme, ahlak dersi verme Öğüt verme, fikir verme Mantık yoluyla inandırma Araştırma, sorgulama

İLETİŞİM ENGELLERİ Yargılayıcı olarak kullanılanlar: Eleştirme, suçlama Ad takma, gülünç duruma düşürme Tahlil etme teşhis, tanı koyma

Sorunu hafifletmek, geçiştirmek için kullanılanlar: İLETİŞİM EGELLERİ Sorunu hafifletmek, geçiştirmek için kullanılanlar: Övme, görüşüne katılma Güven verme, teselli etme Konuyu değiştirme, işi alaya vurma

Rehber Öğretmen ve Psikolojik Danışman TEŞEKKÜRLER Rehber Öğretmen ve Psikolojik Danışman Mehmet Emin ÖNGÜN