T.C. MARMARA ÜN İ VERS İ TES İ ATATÜRK E Ğİ T İ M FAKÜLTES İ SINIF Ö Ğ RETMENL İĞİ A.B.D. HÜLYA SARI B

Hakimler Savcılar Yüksek kurulu Hakimler Yüksek Kurulu ile Yüksek Savcılar Kurulu’nun1971’den itibaren ardılı olan hakimler ve savcılar yüksek kurulu, mahkemelerin ba ğ ımsızlı ğ ı ilkesinin kurumsallaşması olarak kabul edilir.Kurul 1981 yılında köklü biçimde yeniden yapılandırılmış ve 1982 Anayasası’nın159. Maddesi bu çerçevede oluşmuştur

MADDE 159- (De ğ işik: 12/9/25982/22md.) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, mahkemelerin ba ğ ımsızlı ğ ı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre kurulur ve görev yapar. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu yirmi iki asıl ve on iki yedek üyeden oluşur; üç daire halinde çalışır.

1961 Anayasası ile kurulan bu kurul yargınınen üst kuruludur. Cumhurbaşkanı kurula, 3 asil 3 yedek üyeyi Yargıtay’dan 2 asil 2 yedek üyeyi ise Danıştay’dan 4 yıl için seçer.süresi biten üyeler tekrar seçilebilir. Kurul başkanı Adalet Bakanı’dır. Adalet Bakanlı ğ ı Müsteşarı kurulun do ğ al üyesidir.

Adli ve idari hakim ve savcıları mesle ğ e kabul etme,atama, nakletme, geçici görevler verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma ve terfi işlemleri yapar. Birinci sınıfa ayrılacak hakim ve savcıları HSYK belirler.

HSYK ayrı bir kamu tüzel kişili ğ ine sahip de ğ ildir. HSYK’ nın kararları yargı denetiminin dışındadır. Hakimler savcıların görevleriyle ilgili idari denetimi Adalet Bakanı’nın izni ile Adalet Bakanlı ğ ı Müfettişi yapar.

IV. Sayıştay Sayıştay genel ve katma bütçeli kuruluşların bütün gelir ve giderleri ve mallarını, Meclis adına denetleyen ve sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme ba ğ layan bir kuruluştur

MADDE 160- (Değişik: 29/10/ /md.) Sayıştay, merkezî yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve giderleri ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetlemek ve sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevlidir. Sayıştayın kesin hükümleri hakkında ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir kereye mahsus olmak üzere karar düzeltilmesi isteminde bulunabilirler. Bu kararlar dolayısıyla idarî yargı yoluna başvurulamaz

Başkan ve üyeleri TBMM tarafından seçilir. TBMM adına kamu kurum ve kuruluşları bütün gelir ve giderlerini inceler, denetler ve yargılar. Sayıştay’ın kararlarına karşı vergi yoluna başvuralamaz.

Sayıştay’ın kararları Danıştay’ın karaları ile çatışırsa danıştay’ın kararları esas alınır. Sayıştay Bakanlar Kurulu’nca bütçe tasarısıyla ilgili “ Genel Uygunluk Bildirimi’nde bulunurlar yılında yapılan de ğ işikle silahlı kuvvetlerin elinde bulunan devlet mallarını denetlenmesi Sayıştay’a verilmiştir.

Merkezi yönetim bütçe içersinde bulunanlar; → Genel Bütçeli Kuruluşlar:(TBMM, Cumhurbaşkanlı ğ ı, Başbakanlık, Bakanlıklar,) → Özel bütçeli kuruluşlar :(üniversiteler, ÖSYM, YÖK,TÜB İ TAK) → Düzenleyici ve denetleyici kuruluşlar:(RTÜK, BDDK,REKABET KURUMU, SPK) gibi kurum ve kuruluşların hesap ve işlemlerinin denetimi sayıştaya verilmiştir.

Üyelerinikim seçerBaşkanını kim seçer SayıştayTBMM HSYKCumhurbaşkanıAdalet Bakanı Başkanı

DÖRDÜNCÜ KISIM Malî ve Ekonomik Hükümler B İ R İ NC İ BÖLÜM: MAL İ HÜKÜMLER 1.BÜTÇE A. Bütçenin Hazırlanması Ve Uygulanması B.Bütçenin görüşülmesi C.Bütçelerde de ğ işiklik yapılabilme esasları D.Kesin Hesap E.Kamu iktisadi teşebbüslerin denetimi

BÜTÇE: Bütçe tasarısı Bakanlar kurulu tarafından mali yılbaşından 75 gün önce TBMM’ye sunulur.bütçe komisyonunu 55 gün içersinde kabul edece ğ i metin TBMM’de görüşülür ve mali yılbaşına kadar kabul edilir ve Cumhurbaşkanına gönderilir.cumhurbaşkanı bütçe kanununu geri gönderemez. Bütçe tasarısı daha sonra resmi gazetede yayımlanır. Mali yılbaşında yürürlü ğ e girer.

İ K İ NC İ BÖLÜM: EKONOM İ K HÜKÜMLER 1.Planlama 2.Piyasaların denetimi ve dış ticaretin düzenlenmesi 3.Tabi servetlerin ve kaynakların aranması ve işletilmesi 4.Ormanların ve orman köylüsünün korunması A.Ormanların korunması ve geliştirilmesi B.orman köylüsünün korunması

5.Kooperatifçili ğ in geliştirilmesi 6.Tüketiciler ile esnaf ve sanatkarların korunması A. Tüketicilerin korunması B.Esnaf ve sanatkarların

BEŞ İ NC İ KISIM Çeşitli Hükümler I. İ nkılâp kanunlarının korunması 1.3 Mart 1340 tarihli Tevhidi Tedrisat Kanunu, kasım Şapka İ ktisâsı Hakkında Kanun kasım1925 tarihli Tekke ve Zaviyelerle Türbelerin Seddine ve Türbedarlıklar ile Bir Takım Unvanların Men ve İ lgasına Dair Kanun;

4. 17 Şubat 1926 tarihli Türk Medeni Kanunu, Mayıs 1928 tarihli ve 1288 sayılı Beynelmilel Erkamın Kabulü Hakkında Kanun; tarihli Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun;

tarihli Efendi, Bey, Paşa Gibi Lâkap ve Unvanların Kaldırıldı ğ ına Dair Kanun; tarihli Bazı Kisvelerin Giyilemeyece ğ ine Dair Kanun

YED İ NC İ KISIM Son Hükümler 1. Anayasanın de ğ iştirilmesi, seçimlere ve halkoylamasına katılma 2. Başlangıç ve kenar başlıkları 1. Anayasanın yürürlü ğ e girmesi

1982 ANAYASASI TEKL İ F Meclis üye tam sayısının1/3 ünün yazılı teklifi ile(184) KARAR 3/5-2/5 arası ise; 2/3den çok ise ( arası) (367 den fazla) Kararı cumhurbaşkanı.15 gün içinde yayımlar.veya meclise iade eder. Meclis yine kabul ederse cumhurbaşkanı yayımlar ya da halkoyuna sunar.

KPSS SORULARI 1.Hakimler savcılar yüksek kuruyla ilgili aşa ğ ıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?(2008) a)Anayasa’da açıkça düzenlenmiştir. b)Kurulun başkanı Adalet Bakanlı ğ ı müsteşarıdır c) Adli ve idare yargı hakim ve savcıların mesle ğ e kabul etme,Kurulun yetkilerindendir. d)Kurul, seçimle gelen asil üyeleri arasından bir başkan vekili seçer. e) Üyeler 4 yıl için seçilirler ve süresi biten üye yeniden seçilebilir.

2.Hakimler Savcılar Yüksek Kurulunun başkanı kimdir?(2006) a)Başbakan b)Adalet Bakanı c) Yargıtay d)Danıştay Bakanı e)TBMM Başkanı