HARİTA VE ÇEŞİTLERİ

HARİTA Haritanın Tanımı: Yeryüzünün tamamı veya bir bölümünün kuş bakışı görünüşünün, belli bir ölçeğe göre küçültülerek bir düzlem üzerine çizilmiş şekline harita denir.

Haritanın Yönleri Haritalar yapılırken, haritası yapılan yerin kuzeyi üst tarafa, güneyi alt tarafa gelecek biçimde çizilir. Haritaların üst tarafı kuzey Haritaların alt tarafı güney Haritaların sağ tarafı doğu Haritaların sol tarafı batı olur.

Harita Özel İşaretleri Haritadaki işaretlerin bilinmesi, haritanın anlaşılmasında büyük önem taşır. Çünkü bu işaretler haritanın dilini oluşturur. Haritalardan yararlanmamız için bu işaretlerin anlamlarını bilmemiz gerekiyor.

Konularına Göre Haritalar Genel Haritalar Özel Haritalar

Genel Haritalar : Çeşitli coğrafya özelliklerinin birlikte gösterildiği haritalardır. Duvar haritaları, atlas haritaları ver idari haritalar bunlardandır. Coğrafya konuları ile ilgili derslerimizde en çok bu haritalardan yararlanacağız. Bu haritalar üzerinde derslerimizde ihtiyaç duyduğumuz bilgileri bulabileceğiz.

Özel Haritalar Coğrafyanın alanına giren konulardan, yalnızca birinin özelliklerini gösteren haritalardır. Nüfus haritası, Turizm haritası, İklim haritası,Yönetim bölümleri haritası, Tarım ürünleri haritası gibi.

Ölçeklerine Göre Haritalar Büyük Ölçekli Haritalar, Orta Ölçekli Haritalar, Küçük Ölçekli Haritalar olmak üzere üç grupta toplanır.

Büyük Ölçekli Haritalar Ölçekleri 1/200 000’den daha büyük olan haritalardır. Ölçekleri büyük olduğundan gösterdikleri alan küçüktür. Bu bakımdan küçük ayrıntılar bile bu haritalarda gösterilebilmektedir. Yeryüzü şekilleri, yerleşim alanları, yollar vb. bu çizimler ayrıntılı olarak gösterilebilir. Planlarda ölçeklerine göre bu gruba girer.

Orta Ölçekli Haritalar Ölçekleri 1/200 000 ile 1/500 000 arasında olan haritalardır. Bunlar biraz daha geniş alanları gösterir. Bu haritalarda dağlar, ovalar, akarsu ver göller ile yerleşim yerleri gösterilebilir. Ancak kapsadıkları alan büyüdüğü için ayrıntı azalmıştır.

Küçük Ölçekli Haritalar Ölçekleri 1/500 000’den küçük olan haritalardır. Bu haritaların kapsadıkları alan büyüdüğünden gösterdikleri ayrıntı da çok azalmıştır. Bir ülke veya dünya haritası bu tür haritalara örnektir.

Ölçeğin Haritaya Etkisi Harita I Harita II

Tu Gull ver çevresinin dikdörtgen içindeki bölümü yukarıda iki haritada da gösterilmiştir. Harita I’in ölçeği daha büyüktür. Büyük ölçekli haritalar yere yakın bir yükseklikten bakılarak çizilmiştir. Bu nedenle bu haritalarda ayrıntılar daha fazladır. Harita II’nin ölçeği daha küçüktür. Küçük ölçekli haritalar ise, çok yüksekten bakılarak çizilmiş olduğundan daha geniş bir alanı kaplar . Daha az ayrıntı içerir.