ANKOS FİYATLANDIRMA MODELLERİ Phyllis Erdoğan Bilkent Üniversitesi ANKOS YILLIK TOPLANTISI Sakarya Üniversitesi 16 Haziran 2005

ANKOS fiyatlandırma modellerinin oluşturulması Fiyatlandırma nedir? Veritabanı tipleri Firmaların ve ANKOS’un fiyatlandırmaya yaklaşımları ANKOS üyelerinin kullanım potansiyelinin değerlendirilmesi (sıralanması)

Fiyatlandırma nedir? ANKOS için fiyat, her üyenin ödeyeceğidir. YTL Firma için fiyat, ANKOS’tan toplam alacağıdır. € $ £ Fiyatlandırma, bu fiyatların tespiti ve uygulanmasıdır.

Veritabanı tipleri “Aggregator”/toplayıcı (örneğin EBSCOhost, ProQuest) (JSTOR?) Bilimsel kurum yayınları (ACS, AIP, AMS, IEL, vb.) ve Üniversite matbaaları (Cambridge, Oxford) Tek yayın (Global BIP, Grove Music Online) Ticari yayınevleri (Elsevier, Springer, Wiley) Diğer (ebrary, Serials Solutions, Web of Knowledge)

Firmaların fiyatlandırma kriterleri Mevcut basılı abonelikleri (“zengin” kütüphaneler diğerlerini taşımak zorunda kalıyor) FTE (çok nüfuslu kurumlar her zaman kaynakları çok kullanmıyorlar) Önceki yılın harcamaları (Firmalar, kütüphanelerin bütçelerinde azalma olabileceğini kabul etmek istemiyorlar.) $$$

ANKOS yaklaşımı ANKOS ürünlerine, mümkün olduğu kadar tüm Türk üniversitelerinin erişimini sağlamak Kurumların maddi imkanları ve kullanım olasılıklarına uygun ve adil bir fiyat dağılımı yapmak Satıcı firmaları, ANKOS fiyatlandırma tekliflerini kabul etmeleri için ikna etmek

ANKOS üyeleri ve potansiyel üyeler için toplanan bilgiler FTE (2 ve 4 yıllık meslek okul oğrencileri hariç, lisans + lisans üstü öğrenciler + tam zamanlı öğretim elemanları sayıları). Kaynak: YÖK websayfası. Bütçe (kurumun kütüphane koleksiyonu için ayırdığı miktar). Kaynak: Devlet üniversiteleri için Resmi Gazete, vakıf üniversiteleri için kütüphane müdürleri. İngilizce eğitim oranı (Toplam lisans eğitiminin yüzdesi, hazırlık veya mecburi kurslar vb.) Kaynak: 2004 ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu.

Sıralama yöntemi FTE (Kurumlar, FTE’ye göre büyükten küçüğe sıralanır ve sıra numarası verilir.) Bütçe (Kurumlar, bütçeye göre büyükten küçüğe sıralanır ve sıra numarası verilir.) İngilizce eğitim (İngilizce eğitimin %sine göre 0’dan 20’ye kadar puan verilir. %100 İngilizce eğitim olana 0 puan, hiçbir İngilizce eğitim olmayana 20 puan verilir.) Toplam (Kurumlar, yukarıdaki puanların toplamına göre az puanlıdan çok puanlıya sıralanır.)

Sözleşmesi yenilenecek veritabanı için sıralama yöntemi 3 temel değerin toplamı: FTE (öğrenci ve öğretim elemanı sayısı) Bütçe (koleksiyon için ayrılan miktar) İngilizce (eğitimde kullanımı) Kullanım/FTE (Yıllık indirilen tam metin sayısı FTE ile bölünür, kurumlar çıkan sayıların azalan şekilde sıralanır ve sıra numarası verilir.)

Gruplandırma süreci Grup sayısına karar verilmesi Sıralamada grup sınırlarının belirlenmesi Gruplardaki üye sayılarına göre ücret dağılımının kararlaştırılması

Özel konulu veritabanı için ANKOS ağırlıklı gruplandırma süreci IEEE/IEE (IEL) Kurumlara, ÖSYM Kılavuzundaki “Yabancı Dil Kullanma Koşulları”na göre, 0.1-1 arasında birer katsayı verilmiştir. İlgili bölümlerdeki (elektrik/elektronik müh., bilgisayar müh, fizik, fizik müh., biyomedikal müh.) lisans, lisansüstü öğrenci ve öğretim elemanı sayıları bulundu.

IEL Örneği: Bilkent Üniversitesi İlgili bölümlerdeki lisans öğrencisi sayısı = 1277 x 1 (İngilizce eğitim olduğu için) = 1277 İlgili bölümlerdeki lisansüstü öğrencisi ve öğretim elemanı sayısı = 206 x 3 (her kurum için aynı katsayı) = 618 1277 + 618 = 1895 (Bilkent IEL puanı)

IEL Gruplandırması Puan Fiyat Grup 1 >1399 $41,213 Grup 2 800-1399 $31,495 (% 75) Grup 3 <800 $20,995 (% 50)

Fiyatlandırmada yaşanan sorunlar Vakıf üniversitelerinden bütçe bilgisi toplanmasında Kullanım istatistiklerinin yeni üyeler için bulunmaması Son anda yapılan anlaşmalarda, eski grupların bazı firmalar tarafından ısrarla devam ettirilmesi

Teşekkürler