CEYHAN TUTALOĞLU 2006470071 BEKİR SITKI YILDIZ 2006470081 DİJİTAL UÇURUM CEYHAN TUTALOĞLU 2006470071 BEKİR SITKI YILDIZ 2006470081

DİJİTAL UÇURUM NEDİR?

DİJİTAL UÇURUM, Farklı sosyo- ekonomik düzeydeki bireylerin,firmaların veya ülkelerin Bilgi İletişim Teknolojilerine erişiminde ve kullanımında yaşadığı eşitsizlik olarak tanımlanmaktadır. Bilgiye ulaşmada karşılaşılan güçlükler bir sorun olarak kendisini göstermektedir.İnsanlık bir yanda evinde oturarak bilgiye erişebiliyor,ticaret yapabiliyor işini uzaktan yürütebiliyor.Ancak bilginin isteyen herkesin erişimine açık olmaması gerçeği ile de karşı karşıya kalıyor.İşte bu noktada dijital uçurum karşımıza çıkarmaktadır.

DİJİTAL UÇURUM, İlk olarak 1980’li yılların ortalarında Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) Bilgi İletişim Teknolojilerine sahiplik bağlamında yaşanan eşitsizliklere dikkat çekmek için kullanılmaya başlanan bu terime karşılık, Türkçe’de yaygın kullanılan bir bölüm bulunmamaktadır.Ancak ,Sayısal Uçurum,Sayısal Bölünme,Sayısal Ayrım,Sayısal Kopma bu kavramın karşılığı olarak düşünülebilir.

DİJİTAL UÇURUM, Dijital Uçurum kavramı önceleri BİT’e erişimde bireyler arasındaki eşitsizliğin tanımlamak için kullanılmaya başlanmış, daha sonra bu kavram firmalar ve ülkeler arasındaki eşitsizliklere de dikkat çekmek amacıyla sıkça kullanılmaya başlanmıştır. GELİŞMİŞ ÜLKELER VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ARASINDA BİT’E ERİŞİMDEKİ EŞİTSİZLİĞİ İFADE ETMEK İÇİN GLOBAL UÇURUM ,BİR ÜLKEDEKİ BİLGİ ZENGİNLERİ İLE BİLGİ YOKSULLARI ARASINDAKİ AÇIĞI İFADE ETMEK İÇİN SOSYAL UÇURUM VE POLİTİK YAŞAMA KATILIMDA BİT KULLANIMINDAKİ FARKLILIKLARI İFADE ETMEK AMACIYLA İSE DEMOKRATİK UÇURUM TERİMLERİDE KULLANILMAKTADIR.

Dijital Uçurumun Ölçülmesi Ulusal alanda Dijital Uçurumun ölçülmesinde,BiT ile Çeşitli göstergelerin demografik değişkenlere göre dağılımı kullanılmaktadır. Ölçümde kullanılan çeşitli göstergeler , kişisel bilgisayar (PC) sayısı,internete erişim olanağı,telefon ve televizyon hizmetleri gibi çeşitli BİT değişkenleridir. Demografik değişkenler ise, gelir grupları,eğitim durumu,yaş,aile tipi,etnik köken ve cinsiyet gibi profil değişkenlerden oluşturulmaktadır. 1.PARAGRAFTAN SONRA OKU: ANCAK BU DEĞİŞKENLERE EK OLARAK İNTERNETE ERİŞİM HIZI,İNTERNETTE KALMA SÜRESİ KİŞİSEL BİLGİSAYARLARIN NİTELİKLERİ VE BİREYLERİN E-OKURYAZARLIĞI GİBİ ÇEŞİTLİ ÖLÇÜLERDE KULLANILABİLMEKTEDİR.

Dijital Uçurumun Ölçülmesi Uluslar arası Dijital uçurum Ölçülmesinde ise Dijitalleşme olgusunu bilgi toplumu ve dijital ekonomi çerçevesinde ele alarak daha fazla ve daha kapsamlı değişkenler kullanılmaktadır. Ancak bu değişkenler dokuz temel gösterge etrafında şekillenmektedir.

DİJİTAL UÇURUMDA 9 TEMEL GÖSTERGE TELEYOĞUNLUK (Teledensity) KİŞİSEL BİLGİSAYAR (PC) SAYISI WEB SİTESİ SAYISI İNTERNET HOST SAYISI İNTERNET KULLANICILARININ SAYISI BANT GENİŞLİĞİ veya İLETİŞİM YOLU KAPASİTESİ KULLANICILARIN DİLLERİ WEB SİTELERİNİN DİLLERİ BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN BÜYÜKLÜĞÜ TELEYOĞUNLUK:ÜLKELERİN 100 VEYA 10000 KİŞİ BAŞINA DÜŞEN SABİT,MOBİL VE GSM TELEFON ABONELERİ SAYISIDIR. KİŞİSEL BİLGİSAYAR SAYISI:KİŞİSEL BİLGİSAYAR SATIŞ RAKAMLARINDAN ELDE EDİLEN VERİLERDİR. WEB SİTESİ SAYISI: ÜLKE ADINA KAYITLI DNS(DOMAİN NAME SERVİCE) SAYISI, COM,ORG,EDU GİBİ. İNTERNET HOST SAYISI:İNTERNETE STATİK BİR IP KULLANARAK BAĞLANMIŞ BİLGİSAYAR SAYISIDIR. İNTERNET KULLANICILARININ SAYISI: AKTİF OLARAK KAÇ KİŞİNİN BİT’İ KULLANDIĞINI ÖLÇMEK İÇİN KULLANILMAKTADIR. BANT GENİŞLİĞİ VEYA İLETİŞİM YOLU KAPASİTESİ: BİR DAKİKADA BİR YERDEN BİR YERE AKTARILAN BİLGİNİN BYTE,MEGABYTE VEYA GİGABYTE OLARAK MİKTARIDIR. KULLANICILARIN DİLLERİ: ÜLKE BAŞINA TAHMİNİ KULLANICI SAYISI VE BU SAYININ ÜLKEDEKİ DİLLERE GÖRE DAĞILIMINI HESAPLAMADA KULLANILIR. WEB SİTELERİNİN DİLLERİ:ÖRNEKLEME VEYA DOĞRUDAN SAYMA YÖNTEMİYLE TAHMİN EDİLİR. BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN BÜYÜKLÜĞÜ: BİT’İNİN GAYRİ SAFİ YURT İÇİ HASILADAN ALDIĞI PAYI ÖLÇMEK İÇİN KULLANILIR.

DİJİTAL UÇURUMUN KÜRESEL BOYUTLARI BİT ‘ni kullanım düzeyi ülkelerin içinde bulundukları ekonomik koşullar ile yakından ilişkilidir. Ülkelerin kişi başına düşen gelirleri ile BİT kullanım düzeyi arasında güçlü bir korelasyon bulunmaktadır.

DİJİTAL UÇURUMUN KÜRESEL BOYUTLARININ GÖSTERGELERİ Dünya üzerinde internet kullanıcılarının yaklaşık %90’nı ve host’unun %85’i Gelişmiş Ülkelerde , Güvenli sunucuların yaklaşık %95’i başta ABD olmak üzere diğer OECD ülkelerine aittir, ABD’de hanehalkının yarısından fazlası kendi bilgisayarına sahipken,Afrika kıtasında bu oran %1’lerde seyretmektedir

DİJİTAL UÇURUMUN KÜRESEL BOYUTLARININ GÖSTERGELERİ ABD’de yaklaşık 77 milyon bilgisayar internete bağlı iken,Çat,Bangladeş,Angola ve Suriye’de bu sayı sadece 10 adettir. Dünya nüfusunun en az yarısının hayatı boyunca hiç telefon görüşmesi yapmadığı ve %40’nın elektriği bile olmadığı hesaba katılınca dijital uçurumun boyutları daha net görülmektedir. Kuzey Amerika’da yaşayan insan sayısı dünya nüfusunun 1/5’ini oluştururken dünyadaki toplam internet kullanıcılarının yüzde 60’ı burada yaşıyor. Her iki Amerikalıdan biri internet kullanıcısıyken, bu sayı Afrika’da her 250 kişide 1 kişi.

DİJİTAL UÇURUMUN KÜRESEL BOYUTLARININ GÖSTERGELERİ Sabit telefon abonelerinin %55’i yüksek gelirli ülkeler de bulunmaktadır. Dünya nüfusunun % 4,7’sini barındıran ve dünya gelirinin %32’sini elde eden ABD’nin dünyadaki kişisel bilgisayarların %39’una sahiptir. Daha sonra %9,7 ‘lik oranla Japonya gelmektedir.

DİJİTAL UÇURUMUN KÜRESEL BOYUTLARININ GÖSTERGELERİ ABD yine tek başına internet kullanıcılarının %29’unu barındırmaktadır. Devamında Japonya %12 ‘sine ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca resmi rakamlara göre Çin'de 450 milyon kişi internet kullanmaktadır. Bu rakam, nüfusun yaklaşık üçte birine denk gelmektedir. GEÇEN HAFTA YAPILAN AÇIKLAMAYA GÖRE ÇİNDE:Çin'de yetkililer, internette bilgi akışını denetleyecek yeni bir hükümet kurumu oluşturdu. Devlet İnternet Enformasyon Dairesi adlı yeni kurum ise daha alt düzeydeki bir dizi dairenin sorumluluklarını toptan üstlenecek. Örneğin Çinli kullanıcıların kimi Batılı haber sitelerini ve internette sosyal paylaşım ağı Facebook'u ya da Twitter'ı takip etmeleri yasak. Mevcut Enformasyon Bakanı bu yeni kurumdan da sorumlu olacak. Yeni kurum, hükümetin Çinli kullanıcıların erişebildiği içeriği daha da sıkı denetleyebilmesini sağlayacak.

DİJİTAL UÇURUMUN KÜRESEL BOYUTLARININ GÖSTERGELERİ İnternet, e-posta ve sosyal medyadaki 2010 yılının temel istatistiklerini açıklayan rapora göre dünyadaki internet kullanıcı sayısı bir önceki yıla göre yüzde 14 artışla 1.9 milyarı aşmıştır. Geçen yıl günde ortalama 294 milyar adet e-posta gönderilirken, bu e-postaların yaklaşık yüzde 90’ı kötü amaçlı- istenmeyen spam e-postalardan oluşmaktadır. Toplam e-posta kullanıcı sayısı da 1.8 milyara ulaşmıştır. Bu sayının 480 milyonu geçen yıl e-posta kullanmaya başlamıştır. 2 milyara ulaşan internet kullanıcılarının toplam sayısı hesaba katıldığında, dünyada halen internet kullanmasına karşın e- posta hesabı olmayanların sayısı 200 milyonu buluyor. Ek olarak: Sosyal medya alanındaki içerikler en hızlı yayılan alan oldu. Youtube’ta her gün izlenen video sayısı 2 milyara çıkarken, Facebook’a her ay yüklenen fotoğraf saysı 3 milyarı aştı. Dünyadaki tüm internet sitelerinin sayısı 20 milyondan fazla artışla 255 milyonu geçti.

DİJİTAL UÇURUMUN KÜRESEL BOYUTLARININ GÖSTERGELERİ Sosyal Ağ ve Blog kullanımı gelişmekte olan ülkelerde hızla yaygınlaşmaktadır. Sosyal ağ sitelerini en yoğun kullanan ülkeler Malezya (haftada 9 saat), Rusya (haftada 8.1 saat) ve (haftada 7.7 saat) Türkiye’dir.

DİJİTAL UÇURUM VE TÜRKİYE İktisadi İşbirliği ve Kalkınma teşkilatı OECD’nin önerisiyle 1997 yılında TÜBİTAK-BİLTEN tarafından Türkiye ‘de bilgi teknolojilerine sahiplik ve kullanımının ölçüldüğü ‘Yetenek ve Kullanım Saptaması ‘ konulu saha araştırması Dijital Uçurum alanında yapılan ilk çalışmadır. İkinci olarak da 2000 yılında ‘Bilgi Teknolojileri Yaygınlık ve Kullanım Araştırması’ gerçekleştirilmiştir.Bu araştırmada bilgi teknolojileri alanındaki önemli araçlar 127 ayrı başlıkta sorgulanmıştır.

DİJİTAL UÇURUM VE TÜRKİYE 1997 yılında Türkiye’de kentli hanelerin yalnızca %6.5’i bilgisayar sahibi iken, 2000 yılında bu oran %12,3 olmuştur. Ülkemizde bilgisayar ve internet kullanımının yüzde 80'i erkekler, yalnızca yüzde 20'si kadınlarca gerçekleştirmekte. Oysa bu oran İtalya'da yüzde 60-40, İsveç'te ise yüzde 55-45 şeklinde karşımıza çıkıyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye raporunda erkeklerle kadınlar arasındaki dijital uçurumun ciddi bir sorun haline geldiğini belirtti. Avrupa Birliği de aynı şeyi söylemektedir. AB'ye göre, bilgisayar ve internet kullanımı, yurttaşlığın tanımları ve varsayımları arasında. Tıpkı okuryazarlık gibi, tıpkı trafik kurallarını bilmek gibi... Bazı kadın kuruluşları sorunun farkında olduklarından kurslar açarak bir şeyler yapmaya çalışıyorlar. Ancak yeterli olmamaktadır. Henüz normal okuryazarlık sorununu bile çözememiş olan ülkemizde, bilgisayar okuryazarlığı sorununu çözmek için çok daha yaygın kampanyalar açmak gerekiyo

DİJİTAL UÇURUM VE TÜRKİYE 2010 yılı Nisan ayı içerisinde gerçekleştirilen Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına göre hanelerin %41,6’sı İnternet erişim imkânına sahiptir. Bu oran 2009 yılının aynı ayında %30’du. ADSL %73,3 ile hanelerde kullanılan en yaygın İnternet bağlantı türüdür.

DİJİTAL UÇURUM VE TÜRKİYE Grafikte de görüldüğü gibi, 2003 yılında interneti kullanan kişi sayısı 5 milyon kişi iken 2009 yılında bu rakam 30 milyonu aşmıştır.Burada gözle görülür bir artış söz konusu ancak bu artışın bölgeler arası dağılımı söz konusu olduğunda ise Türkiye’de bölgeler arası dijital uçurum aşırı miktardadır.

DİJİTAL UÇURUM VE TÜRKİYE Bilgisayar ve İnternet kullanım oranlarının en yüksek olduğu yaş grubu 16-24 yaş grubudur. Bu oranlar tüm yaş gruplarında erkeklerde daha yüksektir. Eğitim durumuna göre en yüksek bilgisayar ve İnternet kullanım oranı yüksekokul, fakülte ve üstü mezunlarındadır. Bilgisayar kullanılan yerler; %70 ile ev, %31,3 ile işyeri, %17,5 ile İnternet cafe ,  İnternet kullanılan yerler ise; %62,8 ile ev, %31,6 ile işyeri, %20 ile İnternet cafe olarak sıralanmaktadır. Türkiye’de Son üç ay içerisinde İnternet kullanan bireylerin %72,8’i e-posta göndermek-almak,%64,2’i sohbet odalarına, haber gruplarına veya çevrimiçi tartışma forumlarına mesaj göndermek, anlık ileti göndermek, %58,8’i haber, gazete ya da dergi okumak, haber indirmek, %55,7’si mal ve hizmetler hakkında bilgi aramak, %51,2’si oyun, müzik, film, görüntü indirmek ya da oynatmak için İnterneti kullanmıştır.

DİJİTAL UÇURUM VE TÜRKİYE Uluslararası pazar araştırma şirketi Millward Brown, Türkiye'de internet kullanımının ve kullanıcı profillerinin detaylı olarak resmini çıkartmak amacıyla 'Türkiye'de Internet Penetrasyonu ve Kullanıcı Profilleri isimli bir araştırma gerçekleştirdi.

DİJİTAL UÇURUM VE TÜRKİYE Türkiye internet kullanımında dünyada 14. sıradan 12. sıraya yükseldi Türkiye’de Kamu kurumlarında, profesyoneller arasında, üniversitelerde, okullarda, büyük şirketlerde yaygın internet kullanımı vardır. E-devlet, finans, sağlık, medya gibi başarılı sektörlerimiz vardır. KOBİ'lerde, tarım sektöründe, kırsal kesimde, dar gelirli kesimlerde ise uçurumun çok yüksek boyutlarda olduğu görülmüştür. Ancak, Yeni Türk Ticaret Kanunu'na göre 1 milyon civarındaki şirket web sitesini kurmak zorunda. Firmaların kendi adlarına internette isim tescili ve web alanı (hosting) hizmeti almaları gerekmektedir.Bu dijital uçurumun giderilmesi için alınan önlemler arasında sayılabilir. Tasarının yürürlüğe girmesinden itibaren 3 ay içinde internet sitesini oluşturmayan şirket yöneticileri, 6 aya kadar hapis ve 300 güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.

DİJİTAL UÇURUMUN TÜRKİYE’DEKİ UÇ BOYUTLARI Türkiye’de erkeklerin yüzde 55.2’si, kadınların yüzde 73’ü ve toplam nüfusun yüzde 64.2’si hiç internet kullanmadı. Bu rakamlar, büyük çoğunluğu gençlerden oluşan Türkiye nüfusunun yarısından fazlasının, teknoloji ve bilgi çağı olarak adlandırılan 21.yy’da, bilgisayar tuşuna parmağını dokundurmadığını gösteriyor. Türkiye’de kırda yaşayan nüfusun yüzde 77.9’u hiç bilgisayar kullanmamış. Kentlerde de hayatında hiç bilgisayar kullanmayanların oranı yüzde 53.2’yi buluyor ve bunun yüzde 43.3’ü erkeklerden, yüzde 63’ü kadınlardan oluşuyor. Kırda hiç bilgisayar kullanmayanların yüzde 70’i erkek, kadınlarda ise bu oran yüzde 85.6’ya kadar çıkıyor. Kırsal bölgelerde hiç internet kullanmayanların oranı ise yüzde 80.3 ve bunun yüzde 72.6’sı erkeklerden, yüzde 87.9’u kadınlardan oluşuyor. Yani kırsal bölgelerde yaşayan kadınların neredeyse yüzde 90’ı hayatından hiç internet kullanmamış.Hiç bilgisayar kullanmama oranı ise, kırsal bölgelerde olduğu gibi, kentlerde de kadınlar arasında daha yüksek.

DİJİTAL UÇURUM VE E-DEVLET Devletin elektronikleşmesi, kamusal alanın iletişim imkanlarını artırır, Kamu, kendi düşünce ve eğilimlerini rahatça ifade etme kanalını bulmuş olacak, Geleneksel devletin aksine yeni devlet modeli daha çok karşılıklı etkileşim, iletişim ve diyalog üzerinde biçimlenmiş olacak. Bu doğrultuda isleyen bir devlet mekanizması, hem kendiliğinden katılımı sağlaması, hem de kamu talep ve eğilimlerini dikkate almasından dolayı daha toplumsal bir nitelik kazanır. diyalog sisteminin kullanılıyor olusu, kamusal alanın üyesi olan bireyi daha önceki asamada edilgen ve nesne konumundan çıkarıp, etken ve özne statüsüne kavusturmaktadır.

DİJİTAL UÇURUM VE E-DEVLET Yukarıdaki karsılastırmalı tabloyu topluma doğru uzatırsak, denklemin "geleneksel" sütununda, Osmanlı dönemine dek izleri sürülebilecek, uyruk, hatta "kul" iliskisi içinde olan "rızkına razı" bireylerden olusan "kapalı toplum“ bulunurken, paradigma dönüsümünü temsil eden ikinci sütunda, bilgiyi,dolayısıyla iktidarı paylasan katılımcı bireylerin olusturduğu "açık toplum" yer almaktadır. Dönüsen yapı özelliğiyle, sosyal ve siyasal baskıdan dolayı insanlann etnik kökenlerini, dinlerini, siyasi eğilimlerini kamuya açıklamakta zorlanmaktan doğan karmasık ortam ve "kamusal bulanıklık" durumu ortadan kalkar. Dolayısıyla daha sağlıklı bir iletisim sistemi çalısarak, bir sosyal rahatlama sağlanır. E-devletle geleneksel kamu yönetimindeki bir islemde karsılasılan harçlar, fonlar ortadan kalkacaktır. Bu, hizmet talep eden vatandas açısından sadece maliyeti azalmakla kalmaz, bununla birlikte zihinlerde olusan bu harç ve fon toplamlarının nereye gittiğine dair gelisen sorular Cevaplandırır.

DİJİTAL UÇURUM VE DEMOKRASİ Demokratik yönetişim kavramının tarihsel yolculuğunu inceleyen Hagen,elektronik demokrasinin üç farklı sekline işaret ediyor. Tele-demokrasi, Siberdemokrasi, Elektronik demokratikleşme Tele-demokrasi:1990’ların basında ABD baskan adayı Ross Perrot’un popülist kampanya platformunun bir parçası olarak televizyon üzerinden elektronik k.ent toplantılarını yapması, tele-demokrasi kavramını medyanın, politikacıların ve sosyal bilimcilerin gündemine yerlestirmistir. Siberdemokrasi:Bilgisayar ağlarının yaygınlasması, internet kullanıcılarının sayılarının artısı siber-demokrasi kavramını şekillendirmiştir. sanal uzamda olusacak(gerçek hayata da tasınacak) cemaatler aracılığıyla bu alanın demokratik bir kurgusunu ifade eder. Elektronik demokratikleşme:Tele-demokrasi ve siber-demokrasi kavramlarından farklı olarak doğrudan demokrasi modelini kurmayı değil, temsili demokrasiyi güçlendirmeyi ifade eder.

SONUÇ Dijital dünyada dijital demokrasi olacak, demokrasi de dijitalleşecek. İnsanı daha fazla dikkate almak zorunda olan demokrasiler doğacak. Bit'lerin egemenliği arttıkça, bunlara sahip insanlar, ister istemez yönetimin bir parçası olacak. Bu yapı, daha katılımcı, daha şeffaf bir devleti getirecek. Ancak ,Dünyanın bir tarafı bilgi çağını yasarken, diğer yarısı fakirlik ve açlıkla mücadele etmektedir ve özellikle bilgi teknolojilerindeki hızlı gelismeler nedeniyle bu fark gittikçe açılmaktadır. Bu nedenle de global bir dijital bölünmeden söz edilmektedir.

Bizi Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederiz