TÜTÜN HASTALIK VE ZARARLILARI

Tütünde kota uygulamasına geçildikten sonra ekim sahaları oldukça daralmıştır. Tütünü tüccara satmak durumunda olan üretici bundan böyle yapacağı ilaçlamalarda daha dikkatli 0lmalıdır. İlaçlamalarda Dikkat Edilecek Hususlar: -         Mutlaka tütünde ruhsatlı ilaçlar kullanılmalıdır. -         Son ilaçlama ile hasat arasındaki süreye uyulmalıdır. -         Sarartma amaçlı preparatlar kullanılmamalı, kalıntı konusunda hassas davranılmalıdır.

Tütün Fideliklerinde Çökerten Belirtileri; Yeni çıkmış olan fideler sararır. Bu tür fidelerin kökleri iyi gelişemediğinden renkleri koyulaşmıştır. Sararan fideler toprak yüzeyine devrilir. Bu fideler kurur. Fide yastıklarında yer yer boş alanlar oluşur. Çökertene toprak kaynaklı birden fazla etmen neden olmaktadır. Etmenler kışı toprakta, bitki artıklarında geçirirler.

Mücadelesi; -         Fidelik su tutmayan bol güneş alan yerde kurulmalı -         Fide yastıkları sık havalandırılmalı -         Temiz toprak kullanılmalı -         Sık ekim yapılmamalı -         Fazla azotlu gübre verilmemeli -         Dikimden sonra fidelikte kalan artıklar yok edilmeli -         İlaçlamalarda süzgeçli hava kullanılması gereklidir. - Toprağın ıslanması gereklidir.

Tütün Mildiyösü (Mavi Küf) Fidelerin toprak yüzüne çıkmasından itibaren, hasat sonuna kadar geçen sürede bu hastalık görülebilir. Fidelik döneminde hastalık daha hızlı gelişir. Hasta fideler daha sarıdır. Yapraklar bombeli bir görünüm alır. Uç kısımları aşağıya kıvrılır. Yaprakların alt yüzünde grimsi, kirli beyaz,ya da açık eflatun renkli bir küf tabakası görülür. Lekeler kısa zamanda tüm yaprakları sarar. Bitkiler gelişemeyerek kururlar. Hastalığın gelişmesi için en uygun sıcaklık 18-24 derecedir. 27 derecenin üzerinde gelişmesi durur.

Mücadelesi - Mavi Küflü fideler ayıklanmalı -         Hastalıklı dip yapraklar ayıklanmalı -     Hava sıcaklığı 27 dereceyi geçtiğinde yağışsız, bulutsuz havalarda ilaçlama yapılmamalı - Hastalık için uygun koşullar devam ettiğinde ilaçlamalar 4 günde bir tekrarlanmalıdır.

Tütün Küllemesi Tarla dönemi hastalığıdır. Genellikle normal büyüklüğe ulaşmış tütünlerin dip yapraklarında kendini gösterir. Yaprakların üst yüzeyinde 3-5 cm beyaz lekeler oluşur. Genişleyerek bütün yaprak yüzeyini kaplar. Yaprağın üst yüzü kül serpilmiş gibi olur. Uygun koşullarda tüm bitkiyi kaplar.

Mücadelesi - Sık dikimden kaçınılmalı -         Ağaç altlarına, su tutan araziye tütün dikilmemeli -         Küllemeli yaprakları koparıp yok etmeli -         İşi biten fidelikler imha edilmeli -         Tarla civarında sebze yetiştirilmemeli(hıyar,kavun,karpuz,bamya gibi) - İlk belirtiler görülünce ilaçlı mücadele uygulamasına başlanır. Tek uygulama yeterli olabilir.

Tütünde Bozkurt Zarar larvalar tarafından oluşturulur. Larvalar henüz küçükken tütün bitkisinin taze yaprak ve sürgünlerini yer. İleriki dönemlerde geceleri beslenir ve bitkiyi toprak sathına yakın yerden keserler.Tütün sıralarında boşluklar oluşur.

Mücadelesi - Tarla temizliğine önem verilmeli -         Bulaşık tarlalarda ilkbaharda derin toprak işlemesi yapılmalıdır. 1 m² de 1-3 arasında larva bulunursa veya100 bitkiden 1-3 ü kesik ise kepekli yem uygulaması yapılır.

Telkurtları Ergin zararı önemli değildir. Larvalar bitkilerin toprak altı organlarına saldırır. İnce kökleri koparır, kalın köklerde galeriler açarak beslenirler. Mücadelesi : -         Yaz sonları ve sonbaharda yapılacak toprak işlemesi kesafetin azalması bakımından yararlı olur. -         Hasat sonu sapların temizlenmesi -         Toprağı tam doyuran sulama etkilidir. İlkbaharda ekim dikimden önce veya sonbaharda yapılan sayımlardan m² de 6-15 larva görülürse ilaçlı mücadele yapılmalıdır.

Tütün Piresi Fidelik ve tarla döneminde görülen bir zararlıdır. Erginler pire gibi zıpladığı için bu ismi alırlar. Yapraklarda ufak yenikler şeklinde zarar yaparlar,bu yapraklar hem kalite hem de kantite yönünden kayba uğrar.

Mücadelesi - Fidelikler tarladan uzak tutulmalı -         Fidelik içinde ve çevresindeki yabancı otlar temizlenmeli -         Fidelik tarlaya taşındıktan sonra saplar sökülüp yok edilmelidir. -         Hasattan sonra tarladaki saplar sökülüp yok edilmelidir. -         Fideliklerde 1 bitkide 1 ergin, tarlada bitkiler küçükken 1 bitkide 1 ergin, büyükken 1 bitkide 4 ergin görüldüğünde ilaçlı mücadele yapılmalıdır.

Tütün Thiripsi Bitkinin yaprak, tomurcuk ve çiçeklerinde ergin ve larva döneminde bitki öz suyu ile beslenirler. Tütün bitkisinde yaprak, özellikle damara yakın yerlerden emilir ve damarlar boyunca bir çok beyaz lekecik oluşur. Bu zarar biçimi halk dilinde “Ak damar hastalığı” olarak adlandırılır.

Mücadelesi - Bitki artıkları imha edilmeli -         Bulaşık fide tarlaya aktarılmamalı -         Yabancı otlar temizlenmeli -         Dip yapraklar erken toplanmalı - Yaprak başına ortalama 5 thrips düştüğünde ilaçlı mücadeleye karar verilir.

Tütünde Yaprak Biti Bitkinin tüm gelişme dönemi boyunca, genellikle sürgün ve uç kısma yakın genç yapraklar üzerinde bulunurlar. Yapraklar dar yapılı olurlar ve uçları aşağıya doğru kıvrılır. Yaprak bitleri bitkinin öz suyunu emerek yaptıkları zarar yanında çıkardıkları tatlımsı madde nedeniyle buraya gelen saprofit mantarlarla oluşan ballık tabakası ile kaplanırlar. Yaprak bitleri hastalık etmeni taşıyıcıları olarak ta zararlı olurlar.

Mücadelesi - Bitki artıkları toplanıp imha edilmeli -         Bulaşık fideler tarlaya aktarılmamalı -         Yabancı otlar temizlenmeli -         Yaprak başına ortalama 20 yaprak biti görüldüğünde ilaçlama yapılmalı

Beyaz Sinek Yaprak üzerinde zarar yaparlar. Larvalar yaprakları emmek suretiyle zarar yapar. Emgili yapraklar sararır, kurur ve özelliğini kaybeder. Emgi sonucu yapraklarda meydana gelen lekeler yaprakların kendine özgü sarı renginin kaybolmasına neden olur.

Mücadelesi - Temiz fideler tarlaya dikilmeli -         Yabancı ot temizliğine dikkat edilmeli -         Tarlada bitki artıkları bırakılmamalı - 5 cm² lik yaprak alanında 5 larva veya daha fazla varsa ilaçlamaya geçilmelidir.

Tütün Gebesi Larvalar tütün bitkisinin yapraklarında ve gövdede galeriler açarak beslenirler. Asıl zararını bitkinin genç döneminde yaparlar. Yaprağın bir bölümünü veya tamamını yiyerek saydam görünüm almasına yol açarlar. Sonraları buraları kuruyarak parçalanırlar. Gövdede beslenmeleri sonucu dışa doğru tipik şişkinlikler oluşur.

Mücadelesi - Bulaşık bitkiler ayıklanmalıdır. -         Gelişmiş bitkilerde galerili yapraklar koparılmalıdır. - Genç bitkilerde zarar görüldüğünde, gelişmiş bitkilerde %20 bulaşma görüldüğünde ilaçlı mücadele yapılmalıdır.

Tütünde Yeşilkurt Zarar, larvalar tarafından oluşturulur. İlk dönem larvaları tütünlerin yaprak ve tepe tomurcuklarında beslenir. Daha sonraki dönemlerde eğer tütünler tohum bağlamış iseler en önemli zararlarını tohum kapsüllerinde meydana getirirler. 100 bitkide 20 larva görüldüğünde ilaçlamaya karar verilir.