Sporda Motorsal Testler Teorisi Şimdi antrenmanı, alıştırmaları ve testleri hayal edin !
Antrenman denilince? Baskı Stres Yüklenme Toparlanma Uyum
Antrenmanla ne gelişir? Yüklenme sonrası dinlenme Toparlanma sonrası uyum Daha yüksek şiddetlere dayanabilme Genel bir performans gelişimi Kondisyonlanma (Bu terimi tartışalım !!!)
Antrenör ne yapar? Antrenman sıklığını maniple (Manipulate) Antrenman şiddetini arttırır Şiddet optimize edilir Bireysel organizasyonlar tamamlanır Antrenör ne yapar?
Spora özgü özellikler konusu: Dayanıklılık adaptasyonu Kuvvet ve gücün dayanıklılığa transferi ??? Özel adaptasyon çalışmaları…
Egzersizlerde enerji kaynakları: Oksidatif: Krebs döngüsünden elde edilen enerji… Oksidatif olmayan: ATP, CP, laktik asit
Enerji sistemlerine bir göz atalım…
Sporlar ve enerji sistemleri:
Testlere geçerken bunları bilmemizde fayda var…
Şimdi ölçme, değerlendirme üzerine biraz konuşalım…
ÖLÇME Sporda kullanılan parametrelerin çeşitli test araçları ile elde edilen sonuçlarının sayısallaştırılması DEĞERLENDİRME Ölçümler sonucu elde edilen verilerin yorumlanması ÖLÇMENİN GEREKLİLİĞİ? “Test edilenler arasındaki farklar”
Test Kriterleri Objektif Güvenilir Geçerli Kullanışlı Ekonomik
GÜVENİLİRLİK Değişik zamanlarda yapılan ölçme sonuçlarının birbirleri ile tutarlı olması
GEÇERLİLİK Bir ölçme aracının ölçmeyi amaçladığı özelliği, başka bir özellikle karıştırmadan doğru olarak ölçebilme derecesidir. Aranan özelliğin ölçülmesinde yeterli olması gereklidir. Uzunluk için geliştirilmiş olan metre ile boy ölçülür, ağırlığı ölçemezsiniz.
KULLANIŞLILIK Testin geliştirilmesi, çoğaltılması, uygulanması ve puanlanmasının kolay ve ekonomik olması (Normlandırma için uygun olma durumu…)
Ekonomik - Test/Test bataryalarının kurulum basitliği Düşük maliyet Hızlı sonuç alabilme Normlandırma kolaylığı
Biyomotor özelliklerin test edilmesi? Dayanıklılık Kuvvet Sürat Koordinasyon Fleksibilite
Kuvvet için basit ölçüm teknikleri (Maksimal Nasıl Alınır?) Atış Kuvveti Sıçrama Kuvveti İtme Kuvveti Çekme Kuvveti
Hız nasıl kontrol edilir? Reaksiyon zamanı 10 m ivmelenme 30 m ivmelenme
Dayanıklılık nasıl kontrol edilir? Alaktasit Anaerobik Laktasit Anaerobik Aerobik dayanıklılık
Aerobik dayanıklılık (Aradığımız özellik nedir?) Cooper (!) (DİKKATLE TARTIŞALIM!!!) Shuttle run PWC 170 Max. VO2 Başka?
Anaerobik dayanıklılık Wingate Bosco Margaria Kalaman
ESNEKLİK GONIOMETRE FLEXOMETRE
KOORDİNASYON Magglingen Koor. Test Kasa-Bumerang Test
Sporda Performans Testleri
Sportif performans testleri Sporda elit düzeydeki performans değerlerine ulaşmak, başarıyı yakalamak için antrenmanlar yeterli olmaz! Uygulanan antrenman programlarının ne derece başarılı olduğu kontrol edilmelidir. Performans değerlendirme işlemleri, objektif sonuçlar verebilecek bilimsel temelli testler olmalıdır.
Testler Motorsal Psikolojik Fizyolojik Antropometrik
Psikolojik testler Kaygı (Durum-Sürekli) Kişilik
Fizyolojik - Motorsal Aerobik Anaerobik - Shuttle Run Kuvvet testleri Pençe Kuvveti Bacak – Sırt kuvveti Jump test Sprint test Aerobik - Shuttle Run - Max. VO2 (Treadmill & Bisiklet) - PWC 170 ( Bisiklet ergometre)
Antropometrik Skinfold (Deri kıvrım kalınlığı) Body Mass Index Çap-Çevre Uzunluk
Esneklik (Yaygın kullanılan ölçümler) Öne Esneklik Otur-Eriş
(Hangi sporlarda ne derece önemli?) Reaksiyon Zamanı (Hangi sporlarda ne derece önemli?) Bir uyaranın verilmesi ile bu uyarana istemli olarak gösterilen tepkinin başlangıcı arasında geçen süredir. Uyarı >>> Uyarının Verilişi >>>Tepkinin Başlaması>>>Tepkinin Bitişi (Reaksiyon zamanı hangi bölümü kapsar?) Basit Reaksiyon Zamanı Karmaşık (kompleks) Reaksiyon Zamanı
SPORDA ÖLÇME NEDEN KULLANILIR? (Alan örnekli test davranışları) Sağlıklı Yetenek Seçimi (Mine-Tenis) Kaliteli Antrenman Organizasyonu (İsa-Futbol) Bilimsel Performans Kontrolü (Özgür-Voleybol) Performans Değerlendirmeleri Planlamada Performans Testleri (Ayla-Hentbol)
Çocuklarla Test… Çocuk ve Testler Çocuklarda motorsal özelliklerin test edilmesinde karşılaşılan güçlükler neler?
Yararlanabileceğimiz Kaynaklar Frank W. Dick: Sports Training Principles (London: A & C Black, 2002). Donald K. ,Mathews and Edward L. Fox: The Physiological Basis of Physical Education and Athletics (Philadelphia:W. B. Saunders Company, 1993). Brent S. Rushall and Frank S. Pyke: Training for Sports and Fitness (South Melbourne: MacMillan, 1990). William D. McArdle, Frank I. Katch and Victor L. Katch: Essentials of Exercise Physiology (Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2006).