TÜRK HEMATOLOJİ DERNEĞİ EĞİTİM ÇALIŞMALARINDAN 2011 HASTA ve HASTA YAKINLARINA YÖNELİK BİLGİLENDİRME TOPLANTISI MERSİN 4 Şubat 2012 Kan Hastalıkları Nelerdir Tanı ve Tedavi Yolları Prof. Dr. Fahir Özkalemkaş Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı
Hematoloji Nedir? “hema” = “kan” + “logos”=“bilim” Hematoloji = K anbilim Hematolog = Kan Hastalıkları Uzmanı Üniv. Sınavı TUSYDS Hematolog 6 yıl 4 yıl3 yıl
Kanın temel bileşenleri
Plazma (%55) Akyuvarlar ve kan pulcukları (<%1) Alyuvarlar (%45) Tam Kan
Hematolojinin Temel Uğraşı Alanları Kansızlıklar Kanama ve pıhtılaşma bozuklukları Habis hematolojik hastalıklar
Hematologların Çalışma Alanları İç hastalıkları-Hematoloji klinikleri Transplantasyon üniteleri Kan Bankaları Aferez Üniteleri Temel Bilimler-Laboratuvarlar
Hematolojik Hastalıklar İyi huylu Selim Hastalıklar Kansızlık (Anemi) Kanama, pıhtılaşma bozuklukları (Hemofili, trombosit bozuklukları) Kötü huylu Malin Hastalıklar Kan kanseri (Lösemi) Lenf bezi kanseri (Lenfoma) Miyelom
ANATOMİ FİZYOLOJİ PSİKOLOJİ VÜCUT DENGESİ NORMAL SAĞLIK
PATOLOJİ AKSAKLIKLAR BOZUKLUKLAR VÜCUT DENGE BOZUKLUĞU HASTALIK
Teşhis = Tanı
Tanı Yöntemleri Hasta ile görüşme ve muayene Basit kan sayımı Çevre kanı ve kemik iliği incelemesi Görüntüleme yöntemleri Kesin tanıya yönelik diğer incelemeler Biopsiler, ayrıntılı laboratuvar tetkikleri
Hastanın Yakınması Halsizlik Yorgunluk Bitkinlik Güçsüzlük Baş dönmesi Çarpıntı Göğüs ağrısı Sık enfeksiyon geçirme Kanama (burun, diş, cilt altı, uzun süren adet kanamaları) Kulak çınlaması Ateş Kilo kaybı Gece terlemesi Bezeler Kemik ağrısı
FİZİK MUAYENE Genel görünüm (Performans durumu) Tansiyon Nabız Vücut ağırlığı Vücut ısısının ölçümü Sistemik muayene
Periferik Yayma
Kemik İliği Aspirasyonu ve Biyopsisi
Polimeraz Zincir Reaksiyonu
Bilgisayarlı Tomografi
USG
PET BT
yakınma Fizik muayene Tam kan sayımı biyokimya immunfenotiplendirme sitogenetik biyopsi görüntüle
Kalıcı kateter uygulaması
Kemoterapi ve kemik iliği
Kemik iliğinin aşırı baskılandığı dönemde….
Radyoterapi (Işın tedavisi)
Kök hücre nakli
Tıp dışı tedaviler Çeşitli otlar ve tohumları, Bazı balıklar, Köpek balığı kıkırdağı v.b Bu yöntemlerin hiçbirinin bilimsel dayanağı yok Bu tedavilerin herhangi bir başarısının olmadığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Genellikle bu tür yöntemler, hastaların ve yakınlarının zaaflarından faydalanarak üne kavuşmak ya da ekonomik çıkar sağlamak isteyen kişiler tarafından araç olarak kullanılmaktadır.
Özellikle çeşitli gazete ve televizyonların reyting elde etmek amacıyla hemen her gün mucize tedaviler bulunduğu şeklinde haberler yapılmakta ve bu haberlerin hiçbirinin bilimsel temelleri yoktur Standart kemoterapiler uzun yıllar binlerce hasta üzerinde denenmiş, etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış yan etkileri bilinen ilaçlardan oluşur. Tıp dışı tedaviler
Teşekkürler