PatenT2 IŞIĞINDA KADINLARDA HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Dr. Şule Şengül Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

PLAN KADINLARA ÖZEL KONULAR – KADINLAR KLİNİK ÇALIŞMALARA NEDEN DAHİL EDİLMEDİLER? – HT VE ORAL KONTRASEPTİF İLE HORMON REPLASMAN TEDAVİSİ – KADINLAR VE METABOLİK SENDROM – KADINLADA HEDEF ORGAN HASARI KADINLARDA HT PATOGENEZİ KADINLARDA HT SIKLIĞI-FARKINDALIĞI-TEDAVİ VE KONTROL ORANLARI –PatenT2 KADINLARDA HT TEDAVİSİ / İLAÇ SEÇİMİ / İLAÇ YAN ETKİLERİ 2

HT = Her İki Cins İçin Artmış Ölüm Riski HT ve Sonuçları: İskemik/Hemorajik İnme Miyokard İnfarktüsü Kalp Yetmezliği Kronik Böbrek Hastalığı HT ve Sonuçları: İskemik/Hemorajik İnme Miyokard İnfarktüsü Kalp Yetmezliği Kronik Böbrek Hastalığı 3

KARDİYOVASKÜLER HASTALIĞA BAĞLI MORTALİTE Wenger NK, Circulation. 2012;126:

KADINLAR ARAŞTIRMALARA NEDEN DAHİL EDİLMEDİLER? ’ li yıllarda gebelerde sentetik östrojen dietilbestrol kullanımının yol açtığı ciddi yan etkiler 1960’lı yıllarda yaşanan “talidomid felaketi”: fokomelik bebek 1977’de FDA yayınladığı bir kılavuzla kadınların FAZ II-III çalışmalara alınmamalarını istemiştir 1986’da NIH Her iki cinsiyeti içermeyen çalışmalara verdiği desteği azaltmıştır ve 1990’da da Kadın Sağlığı Araştırmaları Ofisi’ni kurmuştur 1994’de kadınların ve azınlıkların çalışmalara dahil edilmeleriyle ilgili bir kılavuz yayınlamıştır M Glezerman, IMAJ,

C Melloni, Circulation 2010, 3: KV Çalışmaların %30’unda Kadınlara Yer Verilmiş Bunların da sadece 1/3’ünde Cinsiyet İle İlgili Analizler Yapılmış 6

MODERN TIP KANITCİNSİYET 7

FRAMINGHAM HEART STUDY N:5209, Başlangıç Yılı:1948, %53 Kadın, yaş, KVD belirti ve bulgusu olmayan katılımcılar izlenmiş Katılımcıların 2.generasyon ve onların eşleri çalışmaya dahil edilmiş 1971 Katılımcıların 3.generasyonları çalışmaya dahil edilmiş 2002 KB Yüksekliği Kolesterol Yüksekliği Sigara Diabetes Mellitus BKİ ≥30 kg/m2 Fiziksel İnaktivite KVH Risk Faktörleri 8

Kadınlar aşikar KVH belirti ve bulgularını aynı yaş grubundaki erkeklere göre 10 yıl sonra geliştirmektedir (FRAMINGHAM HEART STUDY) Bu nedenle kadınlarda, KVH belirti ve bulguları ortaya çıktığında, DM, HT ve postmenopozal hormonal değişiklikler gibi çeşitli eşlik eden sorunlar kadınları yüksek riskli KVH grubuna sokmaktadır (INTERHEART STUDY) 9

KADINLARDA HT: Oral Kontraseptif (OKS) Kullanımı OKS’ler KB’yi basale göre 2-8 mmHg yükseltir OKS kullanımıyla HT gelişmişse, ilacın kesilmesiyle KB düşer Hiç OKS kullanmayanlarla karşılaştırıldığında 6 yıldan uzun süredir OKS kullanan kadınlarda HT gelişimi 2.1 kat artar (monofazik>bifazik>trifazik) Chasen-Taber L, Circulation, 1996 WHO’nun önerilerine göre OKS’ler KB >160/100 mmHg ise kontrendikedir WHO Raporu, 2000 Hipertansif kadınlarda, KB kontrolü iyi bile olsa OKS kullanımıyla artan MI ve inme riski de gözönünde bulundurulmalıdır Seibert C, Ann Intern Med,

KADINLARDA HT: Hormon Replasman Tedavisi (HRT) Çelişkili sonuçlar mevcuttur Geçmiş 30 yılda menopozal hormonlar kadınlarda KVH’dan korunmak amacıyla yaygın bir şekilde reçete edilmiştir HRT ile KB artışı arasında ilişki olmadığı da ileri sürülmüştür (PEPI Çalışması, JAMA, 1995) 11

Women’s Health Initiative (WHI) Study GL Anderson, JAMA 2004;291:1701 n:26000 Bu çalışmada, östrojen-progestin ve sadece östrojen kullanımının, inme, derin venöz tromboz ve demans sıklığını arttırdığı ve KV riski azaltmadığı bildirilmiştir HRT, postmenopozal dönemde, KB’yi düşürmek ya da primer-sekonder KV koruma amacıyla kullanılmamalıdır 12

17 β-Östradiol kullanılırsa Transdermal kullanılırsa Menopozdan hemen sonra başlanırsa Düşük doz kullanılırsa Siklik kullanılırsa FAYDALI OLABİLİR Hayvan östrojeni kullanılırsa Oral kullanılırsa Yüksek doz kullanılırsa Geç başlanırsa Progestinler kullanılırsa (MPA) ZARARLI OLABİLİR KADINLARDA HT: Hormon Replasman Tedavisi (HRT) Barton M, Hypertension,

KADINLAR VE METABOLİK SENDROM Genel nüfusta metabolik sendrom sıklığının artış hızı kadınlarda daha yüksektir (ABD) V. Regitz-Zagrosek, Clin Res Cardiol, 2006 Koroner bypass cerrahisi geçirmiş hastanın 12 yıllık izleminde metabolik sendrom gelişim sıklığı, kadınlarda daha yüksek bulunmuş (retrospektif) V Regitz-Zagrosek, J Am Coll Cardiol,

KADINLARDA HT: HEDEF ORGAN HASARI Büyük arterlerde sertlik, KVH için bağımsız bir risk faktörüdür ve yaş ile ilişkili arteriyel sertlikte artış kadınlarda daha hızla gelişir (TK Waddell, J Hypertens S Laurent, Stroke 2003) KV ve renal risk belirleyicisi olarak mikroalbuminüri ile mortalite ilişkisi erkeklerde daha belirgindir (HUNT Çalışması, S Romundstad, Circulation 2003) 15

KADINLARDA HT: HEDEF ORGAN HASARI Framingham kalp çalışması, sol ventrikül hipertrofisi olan kadınların, kardiyovasküler olay riskinin, erkeklerden %50 daha fazla olduğunu göstermiştir Hipertansif erkekler ile karşılaştırıldıklarında, hipertansif kadınlarda sol ventrikül hipertrofisi, diyastolik disfonksiyon, kalp yetmezliği ve arteryel sertleşme gibi komplikasyonlar daha fazla gelişmektedir Sol ventrikül hipertrofisi olması kardiyovasküler risk belirlenmesinde kadın cinsiyet avantajını ortadan kaldırmaktadır Lloyd-Jones DM. Circulation

KADINLARDA HT: PATOGENEZ (1) Seks hormonlarının etkisi – Androjenler RAS ve basınç-natriürez ilişkisi üzerinden ve endotelin ile oksidatif stresi arttırarak KB’yi yükseltebilir – Östrojen ACE aktivitesini, AT1 reseptör ekspresyonunu, aldosteron üretimini baskılar ve angiotensinojen sentezini arttırır RAS’ın etkisi: – Hipertansif kadınlarda renin düzeyleri daha düşük bulunmuştur – Menopozdan sonra PRA artar, A-II reseptörleri artar ve A-I reseptörleri azalır – RAS ile ilişkili gen polimorfizmleri ve diğer genetik özellikler, hem cinsiyetler arası KB farklılığında hem de tedaviye yanıt farklılıklarında rol oynuyor olabilir I Os ve ark. Blood Pressure 2004;13: H Gudmundsdottir ve ark. Ther Adv Chronic Dis 2012;3:

KADINLARDA HT: PATOGENEZ (2) Menopozdan sonra endotelin düzeyleri ve oksidatif stres artar Otonomik disfonksiyon ve hemodinamik faktörler Postmenopozal dönemde artan visseral yağlanma Premenopozal dönemde sodyum duyarlılığı düşükken, menopozla birlikte artar, giderek tuz duyarlı hale gelirler Psikososyal faktörler, depresyon, anksiyete, düşük sosyal statü…. I Os ve ark. Blood Pressure 2004;13: H Gudmundsdottir ve ark. Ther Adv Chronic Dis 2012;3:

KADINLARDA HT: SIKLIK SKB, erken erişkin dönemde kadında, erkekten daha düşüktür, ancak 6.dekattan sonra kadında daha yüksek seyreder Yaştan bağımsız olarak DKB her yaş grubunda kadında daha düşüktür Premenopozal kadınlarda benzer yaştaki erkeklere göre daha az HT saptanır Yaşla birlikte HT sıklığında kadınlarda daha hızlı bir artış olur KV olay sıklığı erkeklerde yüksek olsa da ilerleyen yaş ve menopoz ile birlikte aradaki fark kapanmaktadır 19

Türk Hipertansiyon Prevalans Çalışması PatenT2 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 2012

Çalışma Kapsamındaki 26 İl ve kırsalında 5437 gönüllü çalışmaya dahil edilmiştir Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 21

Cinsiyet Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 22

Yaş Grupları Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 23

Beden Kitle İndeksi (BKİ) PatenT çalışması Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 24

Cinsiyet ve Yaş Gruplarında Sistolik Kan Basıncı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 25

Cinsiyet ve Yaş Gruplarında Diyastolik Kan Basıncı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 26

Hipertansiyon Tanısı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 27

Hipertansiyon Prevalansı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 28

Hipertansiyon Prevalansı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 29

Cinsiyet ve Yaş Gruplarında Hipertansiyon Prevalansı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 30

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 31

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 32

Hipertansiyon Saptanan Hastaların Özellikleri ParametreKadın (n: 882)Erkek (n: 768)p Yaş (ort±SD)56,89±13,5254,38±14,250,003 Sistolik KB (mmHg) (ort±SD)142,51±21,27148,66±18,04<0,001 Diyastolik KB (mmHg) (ort±SD)78,93±12,3882,30±12,01<0,001 Nabız basıncı (mmHg) (ort±SD) (SKB-DKB) 63,59±16,9666,37±15,730,001 BKİ (kg/m 2 ) (ort±SD)31,50±5,9628,43±4,52<0,001 Sigara içimi (hali hazırda) (n,%) 97, %11,0 331, %43,1 <0,001 DM tanısı (n, %)197, % 22,59119, %15,72<0,001 Ailede erken KVH öyküsü (n, %)63, %25,460, %26,90,711 Tanı konmuş Serebro Vas.H (n,%)36, % 4,09 19, %2,470,068 Tanı konmuş Koroner Arter Hastalığı (n, %)108, %12,2688, %11,50.7 Tanı konmuş Renal Hst. (n, %)36, %4,125, %3,30,359 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 33

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 34

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 35

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 36

Hipertansiyon Farkındalık Oranı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 37

Hipertansiyon Farkındalık Oranı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 38

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 39

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 40

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 41

Antihipertansif Kullananlarda Yaşa Göre HT Kontrolü Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 42

Antihipertansif Kullananlarda Yaş ve Cinsiyete Göre HT Kontrolü Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 43

44 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2

%49.2 %0 %17.2 %33.6 ANTİHİPERTANSİF ALAN ERKEKLERDE KAN BASINCI DAĞILIMI, N: 256 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 45

ANTİHİPERTANSİF ALAN KADINLARDA KAN BASINCI DAĞILIMI, N: 523 %56.2 %1.15 %10.95 %31.7 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 46

Hipertansiyon Saptanan Hastaların Özellikleri ParametreKadın (n: 882)Erkek (n: 768)p Anti HT kullanıyor mu? (n, %)523, %59,3256, %33,3<0,001 Antihipertansif ilaç sayısı (ort±SD) 1,86±0,791,78±0,750,199 HT’nin farkında mı? (n, %)590, %66,9312, %40,6<0,001 HT kontrol altında mı? (n, %) 329, %37,3145, %18,9 <0,001 İlaçsız kontrol oranı? (n, %)30, %5,219, %6,20,532 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 47

Hipertansiyon Farkındalığına Etki Eden Faktörler pOdds Ratio 95% C.I. AltÜst Yaş (Her bir yaş artışı) <0,0011,0531,0401,066 Cinsiyet (Kadın olmak) <0,0011,8501,3852,472 Yerleşim Yeri (Kent’te yaşamak) 0,0081,4731,1081,958 Günlük ekmek tüketimi (Her bir tam ekmek) <0,0010,7770,6780,891 Fiziksel Aktivite Düzeyi (Ev ve İş) 0,0680,8680,7461,010 Ailede HT Öyküsü (Ailede HT öyküsü olmak) <0,0012,1731,6442,873 Sigara (Sigara kullanmamak) 0,0191,4631,0652,012 Doktora başvuru (Doktora başvurmuş olmak) <0,0017,5983,68415,667 Diyabet varlığı (Diyabet hastası olmak) <0,0013,2872,2584,785 BKİ Grubu (Aşırı kilolu veya şişman olmak) <0,0012,3741,6483,420 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 48

Hipertansiyon Kontrolüne Etki Eden Faktörler * Eğitim düzeyi: Okur-yazar değil, okur yazar, ilkokul, ortaokul, lise, yüksek öğrenim pOdds Ratio 95% C.I. AltÜst Yaş (Her bir yaş artışı)0,0030,9800,9670,993 Cinsiyet (Kadın olmak)0,0191,4711,0662,029 Yerleşim Yeri (Kent’te yaşamak)0,0551,3950,9931,959 Eğitim düzeyi*0,0491,1341,0001,286 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 49

KADINLARDA HT: TEDAVİ Yaşam Biçimi Değişiklikleri Farmakolojik ve farmakolojik olmayan tedavi önerileri kadınlarda ve erkeklerde farklı değildir Sadece yaşam biçimi değişiklikleriyle elde edilen KB kontrol yanıtı, kadınlarda daha düşük bulunmuştur (P August, J Clin Endocrinol Metab 1999 – CE Lewis, Arch Intern Med 1996) Obezite, kadınlarda HT’nin önemli bir nedeni olduğu için tüm hastalarda kilo verilmesi teşvik edilmelidir (TROMSO Çalışması, T Wilsgaard, Arch Intern Med 2000) DASH çalışmasında, hem DASH diyeti hem de kontrol diyeti alan katılımcılar arasında kadınlarda diyette sodyum kısıtlamasına daha belirgin bir antihipertansif yanıt elde edilmiştir (DASH Çalışması, FM Sacks, N Engl J Med 2001) Fiziksel aktivitenin arttırılması (En az 30 dk, haftanın çoğu gününde) (Kılavuzlar, Mosca L, Circulation 2007 ve Smith SC Circulation 2006) 50

KADINLARDA HT: TEDAVİ Diyet Önerileri Meyve Sebze Yüksek fiberli 2kez/hf balık Satüre yağ tüketimi <%10, mümkünse <%7 Günlük kolesterol tüketimin <300 mg Alkol tüketiminin kısıtlanması <60-80 mmol/gün sodyum tüketimi (AHA Kılavuzları, Mosca L, Circulation 2007 ve Smith SC Circulation 2006) 51

Hipertansiyon Saptanan Hastaların Özellikleri ParametreKadın (n: 882)Erkek (n: 768)p Sigara (halihazırda içici) (n, %) 96, %10,9331, %43,1<0,001 Alkol (halihazırda içici) (n, %) 9, %1,0106, %13,8<0,001 Boş zamanda aktif+çok aktif egzersiz (n, %) 39, %4,594, %12,5<0,001 Tuzsuz diyet yapıyor mu? (n, %) 27, %3,112, %1,60,043 Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 52

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ Genel olarak antihipertansif ilaçların etkinliği her iki cinsiyette benzerdir Bazı ülkelerde kadınlarda diüretik kullanımının daha fazla olduğu rapor edilmiştir (H Olsen, Blood Press 1999, OH Klungel, Pharm World Sci 2000) 53

ANTİHİPERTANSİFLER VE ETKİ MEKANİZMALARI İLAÇ GRUBUETKİ MEKANİZMASI DİÜRETİKLERThiazide diüretikleri distal tübüllerde NaCl reabsorbsiyonunu bloke eder, ekstrasellüler volümü ve PVR’ yi azaltırlar, ACE-İAT II aracılı etkileri (vazokonstriksiyon, aldosteron salınımınınuyarılması) azaltır, kinin aracılı vazodilatasyonu artırır ARBAngiotensin II AT-1 reseptör blokajı ile AT II’ninvasküler ve myokardial düzeydeki etkilerini antagonize eder KKBVasküler düz kas relaksasyonu ile vasküler direnci azaltır (L-tipi voltaj bağımlı kalsiyum kanallarını bloke ederler BBRenin salınımını direk baskılayarak ve beta-adrenerjik sempatik stimülasyonu engelleyerek myokard kontraktilitesi ve kalp hızını azaltır 54

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ DİÜRETİKLER: – yüksek riskli hastada (19865’i kadın): Diüretik (klortalidon) kalp yetmezliğinden korunmada KKB’den (amlodipin) İnme, kalp yetmezliği ve KV olaylardan korunmada ACEi’den(lisinopril) üstün bulunmuş (ALLHAT Çalışması, JAMA, 2002) – Bir kontrendikasyon ve diğer bir ajanın kullanımın gereksinimini ön plana çıkaran bir endikasyon olmadıkça, KV hastalıktan korunma amacıyla, hipertansif kadınlarda tedavide yer almalıdır – HT’ye ek olarak bir ya da daha fazla KV risk faktörü olan hastalarda, KB kontrolünü sağlamak için diğer antihipertansiflerle kombine edilebilir (Kılavuzlar) – Postmenopozal kadınlarda kemik kaybı ve kalça kırığı riskini azaltabilirler (Bolland MJ, Osteoporosis Int, Felson Dt, JAMA, 1991) – Metabolik yan etkiler ve elektrolit bozukluklar artan dozla sıklaşır 55

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ BETA BLOKERLER: – Bir metaanalizde, diğer ilaçlarla karşılaştırıldığında inme riskini %16 arttırdığı, başka bir sistematik derlemede de yaşlı hastalarda bu risk artışının daha belirgin olduğu gösterildi (Lindholm LH, Lancet, 2005 – Khan N, CMAJ, 2006) – Stabil angina, akut koroner sendrom veya kalp yetmezliği durumlarında JNC-7, ilk seçenek olarak önermektedir 56

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ RAS İNHİBİTÖRLERİ: – ACE inhibitörleri ve ARB’ler Kadınlarda gebelik ve angioödem öyküsü olan hastalar hariç kullanılabilir KKY, iskemik kalp hastalığı, KBH ve diyabetik nefropati gibi yüksek riskli hastalarda kombinasyon tedavisinin bir parçası olabilir 9193 hastada (4963’ü kadın), atenolol ile karşılaştırıldığında losartan, kadınlarda KV sonlanımlar üzerine üstün bulunmuştur (LIFE Çalışması, Bella JN, J Hum Hypertens, 2004 – Os I, Hypertension 2008) hastada (6468’i kadın), KKB-temelli rejimle (amlodipin+HKTZ veya diğer ilaçlar) ARB-temelli rejim (valsartan+ HKTZ veya diğer ilaçlar) ile karşılaştırılmış, tedavi grupları arasında kardiyak mortalite-morbidite veya tüm nedenlere bağlı ölümlerde fark bulunamamış (Value Çalışması, Julius S, Lancet 2004) hastada (>%50 kadın, >50 yaş, KAH+), verapamil-trandolapril kombinasyonunun kadın ve erkeklerde farklı bir etkisi olmadığı gösterildi (INVEST Çalışması, Pepine CJ, JAMA 2003) 57

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ KKB: – KKB’leri, tek başlarına ya da kombinasyon rejimlerinde etkin antihipertansiflerdir – Uzun etkili dihidropyridinler en sık kullanılanlardır – Amlodipin ve atenololün karşılaştırıldığı ASCOT çalışmasında, KVH ve ölüm sıklığını amlodipinin azalttığı ileri sürüldü (ancak amlodipin kolunda KB daha düşüktü) – KKB’lerin tanımlanmış bir mutlak endikasyonu yoktur – Obstrüktif havayolu patolojisi olan hastalarda tercih edilebilirler – Gebelikte kullanımında major malformasyonlarda artış bildirilmemiştir 58

KADINLARDA HT: FARMAKOLOJİK TEDAVİ KOMBİNASYONLAR Tercih edilen kombinasyonlar –RAS inhibitörü + HKTZ –RAS inhibitörü + KKB (ACCOMPLISH çalışması) Kabul edilebilir olanlar –BB/HKTZ –KKB(dihidropiridin)/BB –KKB/HKTZ –HKTZ/K tutucu Diüretik Az etkin olanlar –ACEİ/ARB –ACEİ/BB –ARB/BB –Santral etkili ajan/BB 59

Antihipertansif İlaç Kullanımı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 60

Antihipertansif İlaç Kullanımı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 61

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 62

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 ANTİHİPERTANSİF İLAÇ SAYISI VE HT KONTROLÜ 63

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 CİNSİYETE GÖRE ANTİHİPERTANSİF İLAÇ SAYISI ve HT KONTROLÜ 64

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 65

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 * 66

Yaş Grubuna Göre Diüretik Kullanımı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 67

Cinsiyet ve Yaşa Göre Diüretik Kullanımı Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 68

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 69

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012 PatenT2 70

KADINLARDA HT: ANTİHT TEDAVİ VE RİSK AZALTIMI Yedi major antiHT ilaç çalışmasının metaanalizi, kadınlarda ve erkeklerde kardiyovasküler olay riskinin benzer şekilde azaldığı, erkeklerde hem koroner hem de serebrovasküler olayların, kadınlarda ise özellikle inme riskinin azaldığı bildirilmiştir (Gueyffier F, Ann Intern Med, 1997) Başka bir metaanalizde de tüm yaş ve ırk gruplarında antiHT tedavinin fatal ve nan-fatal serebrovasküler ve kardiyovasküler olayları azalttığı gösterilmiştir (Quan A, J Gen Intern Med, 1999) 71

KADINDA HT: TEDAVİ İlaç İntoleransı ve Yan Etkiler – Kadınların daha çok yan etki bildirdiği – Kadınlarda ACE inhibitörüne bağlı öksürük yan etkisinin 2-3 kat daha sık olduğu – Diüretiklere bağlı hiponatremi ve hipokaleminin kadınlarda daha sık gözlendiği, erkeklerde de gut sıklığının arttığı bildirilmiştir CE Lewis, Arch Intern Med 1996 I Os, Am J Hypertens

KADINDA HT: TEDAVİ İlaç İntoleransı ve Yan Etkiler – KKB’ler hastaların %28’inde bacaklarda ödeme yol açabilir ve bu yan etki kadınlarda daha sık gözlenir – Postmenopozal kadınlarda lerkanidipin ile amlodipinin karşılaştırıldığı bir çalışmada, hafif ve orta derecede hipertansif hastalarda, bacak volümü ölçülerek yapılan değerlendirmede, lerkanidipin alan hastalarda ödemin belirgin şekilde az görüldüğü bildirilmiştir Johansen-Lund P, Journal of Hypertension,

SONUÇ Ülkemizde HT prevalansı, 2003 yılında %31,8 bulunmuşken, 2012 yılında %30,3 saptanmıştır Kadınlarda HT prevalansı 40 yaşından itibaren erkeklerden daha yüksektir HT farkındalığı, tedavi edilmesi ve kontrol oranları 2003 yılına göre belirgin şekilde artmıştır, kadınlarda erkeklerden daha fazladır 74

SONUÇ Yaşam biçimi değişikliklerine uyum sıklığı toplumumuzda oldukça düşüktür Antihipertansif tedavi hem kadında hem erkekte 1 ya da 2 ilaç şeklinde uygulanmaktadır Ana antihipertansif grupları içinde diüretikler, kadınlarda her yaş grubunda daha fazla tercih edilmektedir Sabit doz kombinasyon kullanım oranı her iki cinsiyette de yüksektir En sık tercih edilen uygulama RASi+HKTZ kombinasyonudur (%25,3) ACEi+KKB kombinasyonu hastaların ancak %3,5’inde kullanılmaktadır 75

ÖNERİLER YAŞAM BİÇİMİ DEĞİŞİKLİKLERİ MONOTERAPİ: (Ölçülen KB - Hedeflenen KB) <20/10 mmHg ise – Başka bir grup için spesifik endikasyon yoksa: HKTZ RASi Uzun etkili dihidropiridin grubu KKB – Kombinasyon tedavisi gerekecek hastalarda RASi veya KKB’ye öncelik verilebilir KOMBİNASYON TEDAVİSİ: (Ölçülen KB - Hedeflenen KB) ≥20/10 mmHg ise – RASi+ Uzun etkili dihidropiridin grubu KKB – RASi+HKTZ kullanmakta olan hastada: KB’ı hedefe düşürülemeyen hastalarda HKTZ kesilip uzun etkili dihidropiridin KKB’ye geçilebilir KB hedefe düşürülmüşse tedavi değişikliğine gerek yok TE Ş EKKÜRLER 76