KURUMSALLAŞMA VE ETİK DEĞERLER Prof. Dr. Bilal ERYILMAZ

BAŞLARKEN… ETİK KONUŞMAK KOLAY, ETİK DAVRANMAK DAHA ZORDUR. ASIL OLAN ETİĞİ YAŞAMIMIZIN AYRILMAZ BİR PARÇASI HALİNE GETİRMEKTİR.

YAŞAM BÖLÜNMEZ BİR BÜTÜNDÜR “BİR KİŞİ HAYATIN HER HANGİ BİR ALANINDA YANLIŞ YAPIYORSA, DİĞER BİR ALANINDA DOĞRU OLANI YAPAMAZ”. İndira GANDHİ YAŞAM KALİTESİ, BAŞKALARINA BAĞLI BİR OLGUDUR. BAŞARILARIMIZ VE BAŞARISIZLIKLARIMIZ DA ÖYLEDİR.

KALİTE “Toplam kalite, kişisel toplam kaliteyle başlar. Kurumsal güçlendirme, kişisel güçlenmeyle başlar”. Stephen R. Covey TOPLAM KALİTE KAVRAMI, TOPLAM ETİK KAVRAMINI DA GÜNDEME TAŞIMIŞTIR.

KİŞİSEL GÜÇLENDİRME BİLGİ BECERİ DEĞERLER VE İLKELER

KURUMSALLAŞMA AMAÇLAR (MİSYON VE VİZYON) YAPI ROLLER KURUMLAŞMA, BUNLARIN SAĞLIKLI VE İSTİKRARLI İŞLEMİSİDİR.

KÖKLER, GÖVDE VE DALLAR DEĞERLER, MİSYON VE ROLLER ARASINDA ANLAMLI BİR BÜTÜNLÜK VARDIR. BUNLARI BİR AĞACIN BÜTÜNÜNÜ OLUŞTURAN UNSURLARA (KÖKLER, GÖVDE VE DALLARA) BENZETEBİLİRİZ.

DEĞERLER, MİSYON VE ROLLER

BÜTÜNLÜK VİZYONA/MİSYONA BAĞLILIK, ÇALIŞANLARIN ROLLERİNE ENERJİ VE TUTKU AŞILAR: Görev duygusu Vizyon olmazsa, değerlere ve mesleki liyakate sahip olmak, yetersiz kalır. Ancak, değerlere sahip olmayan bir vizyon ise Hitler yaratabilir, yozlaşmaya neden olabilir.

İŞ ROLLERİ DEĞERLERDEN VE VİZYONDAN/MİSYONDAN KOPUK ROLLER; KİŞİSEL OLARAK SALT EKONOMİK GÜVENLİĞİNİ ÖN PLANDA TUTAR. STATÜYÜ KORUMAYI TEMEL AMAÇ EDİNİR. YÜKSELMEK ARZUSU İÇİN DÜRÜST OLMAYAN İŞ ROLLERİNE YÖNELİR. Bir roldeki başarı, diğer bir roldeki başarısızlığa/yozlaşmaya gerekçe olamaz.

ÇALIŞMA HAYATININ DEĞERLERİ ETKİNLİK (EFFECTİVENESS) VERİMLİLİK (EFFİCİENCY) TUTUMLULUK (ECONOMY) ETİK (ETHİC)

ETİK NEDİR? ETİK, KİŞİLERE “KARARLARIN NASIL ALINMASI VE İŞLERİN/ROLLERİN NASIL YAPILMASI GEREKTİĞİNİ” BELİRLEMEDE YOL GÖSTEREN TEMEL DEĞERLER, İLKELER VE STANDARTLARDIR.

ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ Kamu Hizmeti bilinci Halka hizmet bilinci Hizmet standartlarına uyma Amaç ve misyona bağlılık Dürüstlük ve tarafsızlık Saygınlık ve güven Nezaket ve saygı Yetkili makamlara bildirim Çıkar çatışmasından kaçınma Yetkilerin kötüye kullanılmaması Hediye alma yasağı İsraftan kaçınma Gerçek dışı beyandan kaçınma Bilgi verme ve saydamlık Yöneticilerin sorumluluğu Mal bildiriminde bulunma Eski kamu görevlilerine imtiyazsız muamele Ayırımcılık yapmama Yasalara uyma

ETİK/HUKUK-I ETİK, HUKUKUN DÜZENLEMEDİĞİ, DÜZENLEYİP DE GRİ ALANLAR BIRAKTIĞI, YADA YÖNETİCİLERİN/PERSONELİN TAKDİR YETKİLERİNİ KULLANIRKEN DAHA ÇOK DEVREYE GİRMEKTEDİR. YÖNETİMİN İŞLEYİŞİNE KALİTE KATMAKTADIR.

ETİK-HUKUK-II HUKUK, yasalar çerçevesinde, ne yapılabileceğini düzenler. ETİK ise, ne yapılması gerektiğini belirtir. Hukuk, BÜYÜK ÖLÇÜDE ETİĞE DAYANIR. Hukukun amacı, geniş anlamda adaleti gerçekleştirmektir. Etiğin amacı, iyiye ve doğruya ulaşmaktır. Hukuk kuralları, dışa dönüktür, yazılıdır, resmidir-devlet tarafından oluşturulur, yaptırımı bellidir.

SORUMLULUK BİREYSEL SORUMLULUK KURUMSAL SORUMLULUK MESLEKİ SORUMLULUK SOSYAL SORUMLULUK

SORUMLU DAVRANIŞ SORUMLULUK, MANEVİ BİR YÜKÜMLÜLÜK DUYGUSUDUR. KİŞİNİN İÇ DÜNYASIYLA İLGİLİDİR. Bu dünyaya, etik değerler ve meslek standartlar rehberlik eder. SORUMLULUK, ÇEVRESEL BİR OLGUDUR. Sorumluluğu geliştirmenin yolu dış denetim araçlarını güçlendirmekten geçer.

TEMEL SORU: TARTIŞMA BAŞKALARINI DENETLEMEYE VE İZLEMEYE ZAMAN HARCAMAK MI DAHA ÖNEMLİDİR? YOKSA, İNSANLARIN İÇİNDEKİ YARATICI POTANSİYELİ/ENERJİYİ AÇIĞA ÇIKARTIP KENDİLERİNİ YÖNETMELERİNİ SAĞLAMAK MI DAHA ÖNEMLİDİR?

TOPLUM VİCDANI TOPLUM VİCDANINI ETİK/AHLAK KORUYABİLİR. HUKUKTAN KAÇABİLİRSİNİZ. TOPLUM VİCDANINDAN VE KENDİ VİCDANINIZDAN ASLA KAÇAMAZSINIZ.

ETİK DÜZEYLER BİREYSEL ETİK PROFESYONEL ETİK (MESLEKİ ETİK) KURUMSAL ETİK TOPLUM ETİĞİ

ETİK MUHAFIZLAR YARGI POLİS TEFTİŞ KURULLARI YÖNETİCİLER SAYIŞTAY ÜST KURULLAR MESLEK KURULUŞLARI DİNİ KURULUŞLAR SOSYAL ÇEVRE

ETİK YAKLAŞIM-I KURAL ETİĞİ/NEGATİF ETİK: NE YAPMAMALIYIM ERDEM ETİĞİ/POZİTİF ETİK: NE YAPMALIYIM

ETİK YAKLAŞIM-II ÇÜRÜK ELMA YAKLAŞIMI: DÜRÜSTLÜK ÖĞRETİLEMEZ, DÜRÜST OLMAYAN PERSONELİ ATMAK GEREKİR. ÇÜRÜK BİDON YAKLAŞIMI: DÜRÜSTLÜK ÖĞRETİLEBİLİR.

ETİĞE BAĞLI KURUM KÜLTÜRÜ Bütün ülkelerde etik düzenlemelerin amacı, etik davranış ilkelerine bağlı/saygılı bir kurum kültürü oluşturmaktır. Kurumdaki kararların etik davranış ilkelerine uygun olarak alınması: ETİK KARAR Üst düzeyde kurumsal etik sorumluluk ve dürüstlük içinde faaliyetlerin yürütülmesi: ETİĞE DAYALI UYGULAMA Halkın güvenini kazanmış etik uygulamaların mevcudiyetidir: HALKIN GÜVENİNİ KAZANMAK

İNSAN KAYNAKLARI KULLANILMAYAN FİZİKİ KAYNAKLAR BİR ŞEKİLDE VARLIĞINI DEVAM ETTİRİRLER. KULLANILMAYAN VE GELİŞTİRİLMEYEN İNSAN KAYHAKLARI İSE YOK HÜKMÜNDEDİR.

ÖNCE LİDERLİK, SONRA YÖNETİCİLİK Liderlik veya üst yönetimin temel görevi, doğru işleri yapmak/yaptırmaktır. Yönetimin (personelin) görevi ise, işleri doğru yapmaktır.

ETİK SİSTEM Etik İlke ve Değerler Üst Yönetimin Etik Liderlik Rolü Etik Organizasyon Etik İlke ve Değerler Üst Yönetimin Etik Liderlik Rolü Etik Kültür ve Personel Politikaları Vakalar ve Yaptırım

ETİK SÖZLEŞMESİ Yedi maddeden oluşan Kamu Görevlileri Etik Sözleşmesinin ilk iki maddesi şöyledir: “ Kamu hizmetinin her türlü özel çıkarın üzerinde olduğu ve kamu görevlisinin halkın hizmetinde bulunduğu bilinç ve anlayışıyla; - Halkın günlük yaşamını kolaylaştırmak, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamak, hizmet kalitesini yükseltmek ve toplumun memnuniyetini artırmak için çalışmayı, - Görevimi insan haklarına saygı, saydamlık, katılımcılık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme ve hukukun üstünlüğü ilkeleri doğrultusunda yerine getirmeyi…taahhüt ederim.”

BİTİRİRKEN… DÜŞÜNCELERİMİZ NE İSE, HAYATIMIZ DA ODUR. HAYATIMIZI DEĞİŞTİRMEK İSTİYORSAK, ÖNCE DÜŞÜNCELERİMİZİ DEĞİŞTİRMELİYİZ.

TEŞEKKÜRLER VE BAŞARILAR… BİLAL ERYILMAZ