SELİM FITRAT SAHİBİ OLMAK

HER DOĞAN FITRAT ÜZERE DOĞAR عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَا مِنْ مَوْلُودٍ إِلَّا يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ فَأَبَوَاهُ يُهَوِّدَانِهِ وَيُنَصِّرَانِهِ وَيُمَجِّسَانِهِ Ebu Hüreyre (r.a) anlatıyor; Hz. Peygamber (s.a.v): "Her çocuk fıtrat üzerine doğar, onu anne ve babası Yahudileştirir veya Hıristiyanlaştırır veya Mecusileştirir.” buyurdu. (Müslim, Kader 22, (2658)

FITRAT NEDİR? Yaratılış, yapı, karakter, tabiat, mizaç, Peygamberlerin sünneti, Kâlb-i selim, adetullah. Ayrıca hilkat, tabii eğilim, hazır olmak, huy, cibilliyet, içgüdü, istidât gibi manalara da gelir. Terim olarak fıtrat: "Allah Teâlâ'nın mahlûkatını kendisini bilip tanıyacak ve idrak edecek bir hal, bir kabiliyet üzere yaratmasıdır . (İbn Manzur, Lisânü'l-Arab, Beyrut, (t.y.), V, 55).

FITRAT “Yaratılış, tıynet, tabiat ve huy” dur. (İbn Manzur, Lisanü’l- Arab, “ftr” maddesi, İslam alimlerinin çoğunluğunun kabul ettiği görüşe göre fıtrat: “Her insanın islam üzere yaratılış hali” demektir. “Yaratılışın ilk tarz ve hey’eti”dir. (Elmalılı Hamdi Yazır)

FITRAT NEDİR? Fıtrat, ruh temizliği, Hakkı benimseme yatkınlığı, olumlu yetenek ve meyiller olarak da tanımlanır. 

VİCDANIN SESİ FITRATTIR "Hayır, nefsin kendisine ısındığı, kalbin rahatladığı, yüreğin oturduğu şeydir. Şer de nefsin kendisine ısınamadığı, kalbin mutmain olmadığı, içinde tereddüt ve ıztırablar meydana getiren şeydir, her ne kadar müftiler hilafına fetva verseler de.” (Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 194). "Müftiler sana fetva verseler de bir kere kalbine danış“(Dârimî, Buyû, 2).

SAHİP OLDUĞUMUZ ÖZELLİKLERİ -FITRAT-VEREN ALLAHTIR قَالَ رَبُّنَا الَّـذ۪ٓي اَعْطٰى كُلَّ شَيْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدٰى “Mûsâ, "Rabbimiz her şeye hilkatini (yaratılış özelliklerini) veren, sonra onlara yol gösterendir" dedi” (Taha,20/50)

ADEMOĞULLARI DEĞİŞİK ŞEKİLLERDE YARATILMIŞTIR Peygamber (sav) efendimiz şöyle buyurur: “Allah, Ademi yeryüzünün her tarafından aldığı bir miktar topraktan yarattı. Bu sebeple Ademoğulları (renk ve tabiat yönünden) yeryüzü kadar (değişik şekillerde vucuda) geldiler. Onlardan kimi kızıl, kimi beyaz, kimi siyah, kimi de bunların karışımı (melez), kimi yumuşak, kimi sert, kimi kötü, kimi de iyi (huylu olarak dünya ya) geldi. (Ebu Davud, Sünnet 16)

HERKES KENDİ YAPISINA UYGUN İŞLER GÖRÜR قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلٰى شَاكِلَتِه۪ۜ فَرَبُّكُمْ اَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ اَهْدٰى سَب۪يلاً۟ “De ki: "Herkes kendi yapısına uygun işler görür. Rabbiniz, en doğru yolda olanı daha iyi bilir.” (isra, 17/84)

وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْاِنْسَ اِلَّا لِيَعْبُدُونِ YARATILIŞIN AMACI Yaradılışın amacı Yaratıcıya boyun eğmektir. Çünkü Allah, insanları ve cinleri sadece kendisine kulluk etmeleri için yarattığını bildiriyor: وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْاِنْسَ اِلَّا لِيَعْبُدُونِ “Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım” (Zariyat, 51/56).

İNSAN İMAN VE İSLAMA MÜSAİT OLARAK YARATILMIŞTIR Yaratılış itibariyle her insan lekesiz, tertemiz ve iman ve İslâm'a en müsait bir hüviyettedir. O halde fıtrata uygun hareket etmemiz gerekmez mi?

FITRATA UYGUN HAREKET ETMEMİZ İSTENİYOR فَاَقِمْ وَجْهَكَ لِلدّ۪ينِ حَن۪يفاًۜ فِطْرَتَ اللّٰهِ الَّت۪ي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَاۜ Hakka yönelen bir kimse olarak yüzünü dine çevir. Allah'ın insanları üzerinde yarattığı fıtrata sımsıkı tutun… (Rum , 30/30) “Bu ayet insan türünün tevhit inancı üzerinde yaratıldığını vurgulamaktadır.” (Faruk Ahmed Desuki, Muhadarat fi’l-akideti’l-İslamiyye, s. 15-25)

FITRAT ALLAHA İNANMAYI GEREKTİRİR İnsanoğlu, daha ilk yaratılışta Allahın Rab olduğunu tasdik etmiş, اَلَسْتُ بِرَبِّكُمْۜ “Ben sizin Rabbiniz değil miyim?” hitabına, قَالُوا بَلٰىۚۛ شَهِدْنَاۚۛ “"Evet, şahit olduk (ki Rabbimizsin)" karşılığını vermişti. (A’raf, 7/172)

İNSAN GÜZEL BİR ŞEKİLDE YARATILMIŞTIR Şeklimiz ve vücut yapımız insan fıtratının diğer yanını teşkil eder. İnsanoğlu sahip olduğu organlarıyla, dış görünüşü ile mükemmel bir yapıda yaratılmıştır: وَصَوَّرَكُمْ فَاَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَرَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِۜ “Size şekil verip de şekillerinizi güzel kılan ve sizi temiz şeylerle rızıklandırandır.” Mü'min , 40/64.

ELEST’TEKİ MARİFET HAKİKİ İMAN DEĞİLDİR İnsanoğlunun bu fıtri bilgi ve imanı hakiki iman değildir. Bu ancak insanın varlık yapısında bulunan rabbini ve yaratıcısını tanıma şuuru ve bir kabul halinden ibarettir. (İbn teymiyye, Der’u te’aruz, vııı, 437-438; Ayni, Umdetü’l-Kari, vııı, 179) Nazarı dikkate alına ve şeriat tarafından emrolunan insanın akıl ve iradesi ile elde ettiği imandır, fıtri iman ise bu konuda yeterli değildir. (Fahreddin er-Razi, Mefatihu’l-gayb, xxv, 120)

İNSAN MÜKEMMEL BİR SURETTE YARATILMIŞTIR لَقَدْ خَلَقْنَا الْاِنْسَانَ ف۪ٓي اَحْسَنِ تَقْو۪يمٍۘ “Biz, gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık.” (Tin , 95/4)

ALDANARAK FITRATIN DIŞINA ÇIKMAMAK GEREKİR يَٓا اَيُّهَا الْاِنْسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْـكَر۪يمِۙ اَلَّذ۪ي خَلَقَكَ فَسَوّٰيكَ فَعَدَلَكَۙ ف۪ٓي اَيِّ صُورَةٍ مَا شَٓاءَ رَكَّبَكَۜ Ey insan! Seni yaratan, şekillendirip ölçülü yapan, dilediği bir biçimde seni oluşturan cömert Rabbine karşı seni ne aldattı? (İnfitar , 82/6-8)

KÜFÜR VE GÜNALAR TEMİZ FITRATI BOZAR Temiz ve selim fıtrat, küfür ve günahlarla kirlenir ve bozulur.

FITRATA UYMAYAN ŞEYLER TERKEDİLMELİ "İçini tırmalayan, kalbinde çarpıntılar oluşturan, gönlünü bulandıran şeyi terk et”. (İbn Hibban. Hakîm)

FITRATA DÖNMELİYİZ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتّٰى يُغَيِّرُوا مَا بِاَنْفُسِهِمْۜ “Şüphesiz ki, bir kavim kendi durumunu değiştirmedikçe Allah onların durumunu değiştirmez.” (Rad,13/11)

MÜSLÜMANLIĞIN ÖLÇÜSÜ Peygamberimizin şu hadisleri de fıtratın anlamını genişletmektedir: “Kötülük yapmak seni üzüyorsa, artık sen mü'minsin”. “Ahmed bin Hambel, Müsved. 251252 "

FITRATA AYKIRI HAREKET EDENLER UYARILIYOR Peygamber Efendimiz (sav) hadislerinde kadınları erkekleşmeye çalışmaktan, erkekleri de ne surette olursa olsun, kadınlara benzeme gayretinden kesinlikle nehyetmiştir. "Üç kişi vardır, kıyamet günü Allah onlara nazar etmez: Anne ve babasının hukukuna riâyet etmeyen, erkekleşen kadın ve deyyus kimse.“ Nesâî, Zekat 69.

FITRATA AYKIRI HAREKET EDENLER UYARILIYOR "Allah, kendilerini erkeklere benzemeye zorlayan kadınlara, kadınlara benzemeye zorlayan erkeklere lânet etsin (rahmetinden uzaklaştırsın).” Kenzü'l-Ummal, c. 16, s. 385.

KADINLARA BENZEMEYE ÇALIŞANLAR UYARILIYOR "Allah'ın yaratışından nefret ederek kadınlara benzemeye çalışanlara Allah'ın gazabı şiddetlidir.” İbn Hacer, Fethü'l-bari, c. 9, s. 334.

FITRATA AYKIRI HAREKET EDENLER UYARILIYOR "Allah (cc) kadın elbisesi giyen erkekle, erkek elbisesi giyen kadına lânet etti.” Ahmed b. Hanbel, Müessesetü'r-risale, 1999, c. 5, s. 243; Taberani, Mu'cemü'l-kübra, Mektebetü'l-ulum, 1983, c. 11, s. 252.

FITRATA AYKIRI HAREKET EDENLER UYARILIYOR "Resûlullah (sav) erkeklerden kadınlaşanlara, kadınlardan da erkekleşenlere lânet etti ve: ‘Onları evlerinizden çıkarın!' şeklinde ferman buyurdu.“ Buhârî, Libas 62, Hudûd 33; Ebû Dâvud, Edeb 61.

FITRAT İYİLİKTEN YANADIR Fıtrat, çeşitli olumsuz etkilere maruz kalmadığı müddetçe Yaratanı tanıma ve iyiliğe yönelme eğilimindedir. Peygamberlere kitap gönderilmesinin amacı yaratılıştan sahip olunan temiz fıtratın bozulmamasını sağlamaktır.

EĞİTİM VE ÇEVRENİN FITRATA ETKİSİ Eğitim ve çevre faktörü, fıtratı ya aslı üzere devam ettirir, yahut fıtratı bozarak yaratılış amacından saptırır.

ALLAHA İNANMAMAK FITRATA AYKIRIDIR Allahı tanımayıp Ona iman etmemek, Allahtan başkasına tapmak fıtrata aykırıdır. اَفَغَيْرَ د۪ينِ اللّٰهِ يَبْغُونَ وَلَهُٓ اَسْلَمَ مَنْ فِي السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ طَوْعاً وَكَرْهاً وَاِلَيْهِ يُرْجَعُونَ “Göklerdeki ve yerdeki herkes ister istemez ona boyun eğmişken ve ona döndürülüp götürülecekken onlar Allah'ın dininden başkasını mı arıyorlar?” (Al-i İmran, 3/83).

FITRATI BOZMAMAK GEREKİR Fıtratı bozmak, Allah'a karşı gelmek demektir. Hayat ancak fıtrata uygun yaşamakla anlam kazanır.

ALLAHIN YARATTIĞINI DEĞİŞTİRENLER ŞEYTANIN DOSTUDUR وَلَاُضِلَّنَّهُمْ وَلَاُمَنِّيَنَّهُمْ وَلَاٰمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ اٰذَانَ الْاَنْعَامِ وَلَاٰمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللّٰهِۜ وَمَنْ يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِياًّ مِنْ دُونِ اللّٰهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَاناً مُب۪يناًۜ "Onları mutlaka saptıracağım, mutlaka onları kuruntulara sokacağım ve onlara emredeceğim de (putlara adak için) hayvanların kulaklarını yaracaklar. Yine onlara emredeceğim de Allah'ın yarattığını değiştirecekler. " Kim Allah'ı bırakıp da şeytanı dost edinirse şüphesiz o, apaçık bir hüsrana düşmüştür. (Nisa, 4/119)

FITRATIN DIŞINDA VERİLENLER İNSANI MUTLU ETMEZ اَلَا بِذِكْرِ اللّٰهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُۜ “Biliniz ki, kalpler ancak Allah'ı anmakla huzur bulur” (Ra'd, 13/28).

İSLAM FITRATIN TA KENDİSİDİR M.Akif dindarlığı gerçek mânâda Müslüman olmada görmekte ve şöyle demektedir; “…gayet fıtri bir din olan, daha doğrusu fıtratın kendisinden başka bir şey olmayan İslâmı kabul etmeyenler, ya dini ilahinin ruhundaki sırrı mübini, sırrındaki ruhi güzini görmüyorlar, yahut gördükleri halde nefsani bir yığın esbabın tesiri altında kalarak görmek istemiyorlar.” (Sebilürreşad, S.24, s.453)

ALLAH KORKUSU FITRİDİR Ne irfandır veren ahlâka yükseklik, ne vicdandır; Fazilet hissi insanlarda Allah korkusundandır. Yüreklerden çekilmiş farzedilsin havfı yezdanın Ne irfanın kalır te’siri kati’yyen, ne vicdanın. (Safahat V, s.249)

TEŞEKKÜRLER HAZIRLAYIP SUNAN MUSA İMAMOĞLU ŞAHİNBEY MÜFTÜSÜ