Yenidoğan Resüsitasyonu Prof. Dr. Filiz Bakar Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yenidoğan Bilim Dalı

38. gebelik haftasında annede vajinal kanama nedeni ile acilen sezeryan ile doğurtulan bebeğin doğduğunda spontan solunumu yok, nabız bradikardik, rengi siyanotik. Ne yaparsınız????

Tanım Solunumu ve dolaşımı bozulmuş bebekte bir dizi hızlı adımların başlatılarak havayolu, solunum ve dolaşımı mümkün olduğunca çabuk en uygun hale getirmek Bebeklerin %90’ında doğumda oluşan fizyolojik değişikliklerle intrauterin yaşamdan ekstrauterin yaşama başarılı bir geçiş olur %10 yardıma gereksinim duyar %1’ine agresif canlandırma uygulanır

Hazır olmak ilk ve en önemli adım %60 önceden öngörülebilir %40 ???? NRP eğitimi

Yüksek riskli gebelikler Maternal İleri yaş veya çok genç anne, maternal diyabet veya HT, madde kullanımı, düşük/ölü doğum öyküsü Fetal Prematürite, postmatürite, konjenital anomali, çoğul gebelik Antepartum komplikasyonlar Plasental anomali (previa, dekolman), oligohidramnios, polihidramnios Doğum komplikasyonları Makat doğum, koryoamniyonit, forseps veya vakum kullanımı

Ekipmanlar Radyan ısıtıcı Oksijen kaynağı Aspirasyon cihazı Laringoskop Balon-maske Nabız oksimetrisi Steteskop

Ekip hazır….

Sorular Bebek term mi? Soluyor mu veya ağlıyor mu? Kas tonusu iyi mi? EVET Canlandırma gereksinimi yok HAYIR Canlandırma basamakları

Temel canlandırma basamakları ABCD Başlangıç basamakları (ısıt, havayolunu (Airway) temizle, kurula, uyarı ver) Solunum (Breathing) Göğüs (Chest) kompresyonu İlaç (Drug) uygulaması

Başlangıç basamakları Bebeği ısıtın HİPOTERMİ mortaliteyi artırır Resusitasyon alanını sıcak tutun Bebeği ısıstılmış havluya sarın Önceden ısıtılmış radyan ısıtıcı altına yerleştirin Bebeği kurulayın, ıslak havluları uzaklaştırın Anne ile ten teması Hipertermiden kaçının

Havayolu Havayolu açık kalacak şekilde pozisyon verin Sekresyon varsa önce ağız içi, sonra burun deliklerini aspire edin Bebeğin sırtını sıvazlayarak veya ayağına fiske vurarak uyarı verin Pozisyon, kurulama, aspirasyon, stimülasyon uygulamaları 30 sn’yi geçmemeli

Nabız oksimetrisi 1. dakika - %60-65 2. dakika - %65-70

Solunum Bebek apneik veya iç çekme tarzında solunumu varsa veya Kalp hızı<100/dk ise Pozitif basınçlı ventilasyon başla Oksijen <30 hafta %30 >30 hafta %21

Göğüs kompresyonu 30 sn sonra kalp hızı <100/dk ise ventilasyon devam <60/dk ise göğüs kompresyonu başla Entübasyon düşün Oksijeni artır Kompresyon/ventilasyon: 3/1 Sternum 1/3 alt kısmı, göğüs ön-arka çapının 1/3 derinliği

İlaçlar %100 oksijen ile etkin ventilasyon En az 45-60 sn etkin kardiak kompresyona rağmen kalp hızı <60/dk ise Adrenalin 1:10 000, 0.1-0.3 ml/kg Volüm genişleticiler; serum fizyolojik 10 ml/kg

Resusitasyona yanıt yok PBV yanıt yok Mekonyum, mukus tıkacı, koanal atrezi, konjenital diyafragma hernisi, pulmoner hipoplazi, pnömotoraks Santral siyanoz Konjenital kalp hastalığı Persitan bradikardi Kalp bloğu Persistan apne Hipoksik iskemik ensefalopati Konjenital beyin anomalisi Konjenital nöromuskuler bozukluk

Resusitasyon sonlandırma 10 dakika etkin ventilasyon sonrası 10 dakika boyunca kalp atımı yoksa

Resusitasyona başlamama <23 hafta veya <400 gr Yaşamla bağdaşmayan kromozomal anomali; trizomi 13 veya 18 Anensefali

Hipoksik-iskemik ensefalopati

Tanım Plasental veya pulmoner gaz değişiminde azalma veya kesilme sonucu ortaya çıkan kardiyopulmoner depresyon Hipoksi, hiperkarbi, metabolik asidoz Beyin ve diğer organlarda azalmış doku perfüzyonu HİPOKSİK-İSKEMİK ENSEFALOPATİ

SIKLIK Term bebeklerde 0.5-1/1000 0.3/1000 belirgin nörolojik sekel

Hemen doğum eylemi öncesinde veya sırasında belirgin hipoksik olay Kordon kan gazında derin asidoz Apgar skorunun 5 dk dan uzun süre 0-3 arasında olması Nöbet, koma, hipotoni gibi nörolojik bulguların varlığı Multisistem organ disfonksiyonu

Patogenez Plasental gaz değişiminin bozulması Aşırı veya uzamış uterus kontraksiyonları Ablasyo plasenta Uterus ruptürü Umbilikal kan akımının kesilmesi Omuz distozisi Kord prolapsusuna bağlı kord basısı Maternal plasental perfüzyon bozulması Maternal hipotansiyon/hipertansiyon Fetüste problem Doğumda kardiyopulmoner uyum yetersizliği

Kompansatuar mekanizmalar Dalma refleksi Vital organlara (beyin, kalp, adrenaller) kan akımının yeniden düzenlenmesi Sempatik deşarj Katekolaminler, kortizol, ADH Laktat, piruvat ve ketonların alternatif enerji kaynağı olarak kullanımı

Nöronal ölüm Nekroza bağlı primer nöronal ölüm Enerji yetmezliği Apopitoza bağlı sekonder nöronal ölüm Reperfüzyon ve oksijenasyon

Klinik bulgular Nörolojik bulgular Solunum ve KVS GİS Renal Metabolik Hiperalert, irritabl, letarjik, koma Nöbetler Solunum ve KVS Hipoksemi Respiratuar /metabolik asidoz Hipotansiyon Aritmi GİS Beslenme intoleransı NEK Renal ATN Oligüri/poliüri Metabolik Hipo/hiperglisemi Hipokalsemi Hipomagnezemi Laktik asidoz Hiponatremi – uygunsuz ADH Hematolojik Trombositopeni Tromboz Kanama

Görüntüleme yöntemleri EEG Kraniyal USG MRG

T1-weighted MR image (550/20; section thickness, 4 mm) at level of basal ganglia shows abnormally high signal intensity in basal ganglia (long arrow), thalamus (short arrow), and posterior limb of internal capsule (arrowhead) in infant born at a gestational... T1-weighted MR image (550/20; section thickness, 4 mm) at level of basal ganglia shows abnormally high signal intensity in basal ganglia (long arrow), thalamus (short arrow), and posterior limb of internal capsule (arrowhead) in infant born at a gestational age of 37 weeks 5 days with severe perinatal asphyxia due to intertwined umbilical cord. Imaging was performed 6 days after birth at a postconceptional age of 38 weeks 4 days. Liauw L et al. Radiology 2008;247:204-212 ©2008 by Radiological Society of North America

Tedavi Destek tedavisi Solunum ve dolaşımın sağlanması Hipotansiyon/myokardiyal disfonksiyon için inotrop tedavi Kan şekeri, kalsiyum ve magnezyum normal sınırda tutulmalı Metabolik asidoz tedavisi Sıvı kısıtlaması, idrar çıkımı yakından izlenmeli Nöbetler kontrol altında tutulmalı Doğumdan sonraki ilk 6 saat içinde 72 saat sürecek hipotermi (33-34 C) tedavisi

Sonuç 2 haftalık iken beslenme ve nörolojik muayene normal – iyi prognoz Hafif HİE – sıklıkla normal Orta HİE – serabral palsi dahil motor ve nörokognitif anormallik riski artmış (%15-20) Ağır HİE – ölüm oranı %75, sağ kalanlarda nörolojik sekel %80