TEK İŞİTEN KULAKTA KRONİK OTİTİS MEDİA CERRAHİSİ M.Tayyar KALCIOĞLU, Zekeriya ÇETİNKAYA, Yüksel TOPLU İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB Anabilim Dalı, MALATYA
Giriş Kolesteatoma eşlik etse de etmese de tek işiten kulakta cerrahiye karar vermek zordur ve tedavisi tartışmalıdır. Tek işiten kulakta cerrahiden kaçınmak gerektiğini savunanların yanısıra* Günümüzde otolojik cerrahi teknik ve enstrumanlarının geliştiğini, dikkatli cerrahi uygulanılarak timpanoplasti veya timpanomastoidektomi yapılabileceğini savunanlar da vardır** *Schuknecht HF, Gacek RR. Surgery on only-hearing ears. Trans Am Acad Ophthalmol Otolaryngol. 1973 Jul-Aug; 77(4):ORL 257-66 *Gacek RR. Surgery on "only-hearing" ears with chronic suppurative middle ear disease. Ann Otol Rhinol Laryngol. 1973 May-Jun;82(3):290-6 *Glasscock ME, Johnson GD, Poe DS. Surgical management of cholesteatoma in an only hearing ear. Otolaryngol Head Neck Surg. 1990 Mar;102(3):246-50. *Battaglia A.S., Sabri A.N., Jackson C.G. Management of Chronic Otitis Media in the Only Hearing Ear. The Laryngoscope 2002 Apr;112(4):681-5 **Yamamoto E, Tasaka Y, Mizukami C, Ogata T, Okumura T, Tanabe M. Tympanoplasty on the only hearing ear with chronic otitis media. Adv Otorhinolaryngol. 1997;51:35-40. **Katsura H, Tsuji K, Muto T, Terada T, Saeki N, Sakagami M. Tympanoplasty on only hearing ears. Nihon Jibiinkoka Gakkai Kaiho. 2004 Jan;107(1):12-7
Tezimiz İşitmeyi arttırmak yaşam kalitesini arttırmaktır. Tek işiten kulakta tecrubeli bir cerrah tarafından uygulanacak olan timpanoplasti, mastoidektomi, ossiküloplasti ameliyatları ile işitmeyi direkt olarak arttırarak yaşam kalitesine katkı sağlanabileceği gibi İşitme cihazından yarar görme olasılığı da arttırılabilir. Bunun için hasta ve yakınlarıyla detaylıca konusulup onam alınarak tek işiten kulakta cerrahi yapılabilir
Çalışma Hedefi Tek işiten kulakta gerçekleştirilen cerrahi uygulamaların sonuçlarının hastanın yaşam kalitesi üzerine etkisinin retrospektif olarak değerlendirilmesi.
Materyal ve Metod Klinik araştırmalar etik kurulunun 2011/69 sayılı etik onayı Aynı cerrah tarafından Eylül 2000-Mart 2012 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde gerçekleştirilen 934 kronik otit cerrahisinden cerrahi uygulanmayan kulakta odyolojik testlerle 100 dB den fazla işitme kaybı olup tek işiten kulağa cerrahi uygulanan 21 hasta
İşiten kulağında iletim yada mikst tip işitme kaybı olup perforasyon ve/veya kolesteatomanın eşlik ettiği ve timpanoplasti veya timpanomastoidektomi ameliyatlarının uygulandığı Postoperatif en az 1 yıllık takip süresi olan hastalar çalışmaya dahil edilip değerlendirildi
Başarısızlık oranı ve 250, 500, 1000, 2000, ve 4000 Hz frekansta preoperatif ve postoperatif hava ve kemik yolu işitme sonuçları karşılaştırıldı İstatistiksel değerlendirme Wilcoxon Signed Ranks Test kullanılarak yapıldı
Bulgular Tek işiten kulakta cerrahi işlem yapılan 21 olgudan çalışma kriterlerine uyan 14 tanesi değerlendirmeye alındı. 11/14 -----> tip 1 timpanoplasti, 1/14 -----> kemik çimentosu ile inkudostapedial köprü oluşturulması, 2/14 -----> inkus interpozisyonu operasyonları yapıldı. İki olguda timpanoskleroz mevcuttu. Bir olguda kolesteatoma nedeniyle intakt kanal mastoidektomi yapıldı.
Bulgular On olguda kıkırdak ada grefti, 4 olguda temporal adele fasyası kullanıldı. Kolesteatomalı olguda nüks saptanmadı. Bir olguda perforasyon nedeniyle revizyon miringoplasti gerçekleştirildi.
Bulgular
Bulgular Preoperatif ve postoperatif kava-kemik açıklıkları sırasıyla 30 dB ve 16 dB olarak bulundu. Aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,001).
Tartışma Kolesteatomalı veya kolesteatomasız, tek işiten kulağında kronik otitis mediası olan cerrahi risklidir Karşıt görüşler olmasına rağmen tıbbi bir kontrendikasyon yoksa ve medikal tedavi yarar sağlamıyorsa deneyimli cerrahlar tarafından dikkatli bir operasyon planlanması önerilebilir*. *Yamamoto E, Tasaka Y, Mizukami C, Ogata T, Okumura T, Tanabe M. Tympanoplasty on the only hearing ear with chronic otitis media. Adv Otorhinolaryngol. 1997;51:35-40. *Katsura H, Tsuji K, Muto T, Terada T, Saeki N, Sakagami M. Tympanoplasty on only hearing ears. Nihon Jibiinkoka Gakkai Kaiho. 2004 Jan;107(1):12-7
Bu olgularda dikkatli bir muayene ve BT görüntülerinin dikkatli analizi gerekir Cerrahi sırasında kemikçik zincire manüplasyondan mümkün olduğunca kaçınmak uygundur Kemikçik zincirdeki problemler uygun yaklaşımlarla giderilebilir. Bone cement kullanılan olgumuzda HKA preoperatif 37 dB den postoperatif 10 dB e düşürülmüştür. Cerrahın tercihine göre kıkırdak veya fasya grefti kullanılabilir.
Kolesteatoma eşlik ediyorsa sınırlı kolesteatomalı olgularda kapalı kavite, yaygın kolesteatomalı olgularda ise açık kavite mastoidektomi tercih edilebilir Sınırlı kolesteatomalı bir olgumuzda kapalı kavite mastoidektomi uygulandı. HKA preoperatif 48 dB iken 39 aylık takip süresinde postoperatif değerlendirme 26 dB olarak saptandı. Rezidü veya rekürrens kolesteatoma saptanmadı.
Sonuç olarak Tek işiten kulakta cerrahi tartışmalıdır ve cerrahı yasal sorunlarla karşı karşıya bırakabilir Kulak cerrahlarının büyük çoğunluğu, işitme sorunlarıyla karşılaşabilineceği gerekçesiyle bu cerrahiden kaçınılması gerektiğini savunmaktadırlar
Teknolojik gelişmeler olası olumsuzluklarda koklear implant gibi cerrahilere imkan tanımıştır Bu durumda hastanın yaşam kalitesini arttırmak, timpanoplasti ve/veya ossiküloplasti sonrası daha iyi duyabilmesini sağlamak veya zar tamiri yaparak işitme cihazından yararlanımı arttırmak mümkündür
Hasta iyi değerlendirilip gerekirse koklear implanta kadar gidebilecek postoperatif sonuçlar hasta ve yakınlarıyla iyice tartışılıp onay alındıktan sonra tek işiten kulaklarda tecrubeli cerrah tarafından dikkatli cerrahi yapılabilir