İleri Muhasebe ve Denetim Düzenleme Programı Modül 19: IFAC Etik Kuralları ve AB’nin Etik ve Bağımsızlık Yükümlülükleri 2. AB’de Etik Kuralları ve Bağımsızlık   Dr. Harald Ring, Etik Kuralları Çalışma Grubu Başkanı Avrupa Muhasebeciler Federasyonu (FEE)

Yapı (1) Giriş AB’nin İçinde ve Dışında Bağımsızlık İlkelerinin Geliştirilmesi Kavramsal Yaklaşım – Kural Esaslı Yaklaşım Kavramsal Yaklaşım İşleyiş Tehditler Korunma Tedbirleri Avantajlar

Yapı (2) AB Tavsiyesindeki / IFAC Etik Kurallarındaki Bağımsızlık ile İlgili Temel Hususlar Denetim Dışı Hizmetler ile İlgili Sınırlamalar 1. AB / IFAC 2. Sarbanes-Oxley Kanunu / Vergi Hizmetleri ile İlgili PCAOB Kuralı AB Tavsiyesinin Avrupa’daki Uygulamasının Mevcut Durumu 1. Temel Bulgular 2. FEE İncelemesinin Sonuçlarının Özeti Görünüm

I. Giriş (1) Yeni Yasal Denetim Direktifi’nin (8. AB Direktifi) Yasal Denetçilerin Etik ve Bağımsızlık Kuralları ile İlgili Temel Yükümlülükleri Yasal Denetçiler, en yüksek etik standartlarına bağlı kalır. Bu standartlar aşağıdakileri kapsar: Kamu çıkarı fonksiyonu Bütünlük ve nesnellik Mesleki yeterlilik ve gerekli özen (Madde 8)

I. Giriş (2) Yasal denetçiler, gizlilik ve mesleki sır ile ilgili katı kurallara tabidir (Madde 9) Yasal denetçiler, yasal denetimleri gerçekleştirirken bağımsız olmalıdır (Madde 10)

II. AB İçinde ve Dışında Bağımsızlık İlkelerinin Geliştirilmesi (1) FEE Durum Belgesi “Denetimin Bağımsızlığı ve Nesnelliği” (1995) FEE’nin “AB’de Yasal Denetçilerin Rolü, Konumu ve Yükümlülükleri” ile ilgili Çalışması (Ocak 1996) FEE’nin Denetim Bağımsızlığı ve Nesnelliği ile İlgili Temel İlkeleri – Başlangıç Tavsiyeleri (Temmuz 1998)

II. AB İçinde ve Dışında Bağımsızlık İlkelerinin Geliştirilmesi (2) AB Komisyonu’nun “AB’deki Yasal Denetçilerin Bağımsızlığı ile ilgili Tavsiyeleri: Temel İlkeler” (16/5/2002) Gerçeklere dayalı, ancak üye devletler için yasal bağlayıcılığı yok FEE’nin “Çerçeve Yaklaşımının Uygulanması ile ilgili Düşünceler” Çalışması (Ekim 2004) Yeni Yasal Denetim ile ilgili 8. Direktif (30/9/2005) Üye Devletlerin Ulusal Kanunlar kapsamında uygulama yükümlülüğü FEE’nin AB Bağımsızlık Tavsiyesinin Uygulanması ile ilgili Çalışması (Şubat 2006)

II. AB İçinde ve Dışında Bağımsızlık İlkelerinin Geliştirilmesi (3) 2. AB Dışında Muhasebe Meslek Mensupları için IFAC Etik Kuralları (Kasım 2001) IFAC üye kuruluşları için zorunlu Şu anda inceleme altında Sarbanes-Oxley Kanunu (30 Temmuz 2002) ABD’de kote edilen şirketler ve denetçileri tarafından uygulanacak kurallar

II. AB İçinde ve Dışında Bağımsızlık İlkelerinin Geliştirilmesi (4) PCAOB Kuralı 017 “Bağımsızlık, Vergi Hizmetleri ve İhtiyat Ücretleri ile ilgili Etik ve Bağımsızlık Kuralları (26 Temmuz 2005) ABD’de kote edilen şirketler ve denetçileri tarafından uygulanacak kurallar

III. Kavramsal Yaklaşım – Kural Esaslı Yaklaşım 8. AB Direktifi / AB Tavsiyesi / IFAC Etik Kuralları Kavramsal/çerçeve/ilke esaslı/tehditler-korunma tedbirleri yaklaşımına dayalı Bazı ulusal denetim düzenleme sistemleri / Sarbanes-Oxley Kanunu Kural Esaslı Yaklaşım = yemek kitabı yaklaşımı

IV. Kavramsal Yaklaşım (1) 1. İşleyiş 2. Tehditler Kendi Çıkarları Kendi kendini İnceleme Savunma Aşinalık Sindirme 3. Korunma Tedbirleri Mesleki, yasal veya düzenleyici Çalışma ortamı içerisinde

IV. Kavramsal Yaklaşım (2) 4. Avantajlar Uygulamada ortaya çıkan durumlarda en sınırsız değişikliklere olanak tanır Modern iş ortamındaki hızlı değişikliklere ayak uydurabilir Uyumu engelleyecek yasal araçların kullanımını önler Denetçilerin aktif olarak düşünmesini ve bağımsızlığı korumak için gerekli düzenlemelerin etkililiğini göstermeye hazır olmalarını gerektirir

V. AB Tavsiyesindeki / IFAC Etik Kurallarındaki Temel Bağımsızlık Hususları Mali Çıkar İş ilişkileri Denetim müşterisi ile istihdam Denetim müşterisinde yönetsel veya denetleyici rol Denetim firması ile istihdamın oluşturulması Aile ve diğer kişisel İlişkiler Denetim dışı hizmetler Denetim ücretleri ve denetim dışı hizmet ücretleri Dava Uzun süreli kıdemli kişisel faaliyet

VI. Denetim Dışı Faaliyetler ile İlgili Sınırlamalar 1. AB Tavsiyesi / IFAC Etik Kuralları Genel İlkeler Özel risklerin dikkate alınması gerektiği özel durumlar, örneğin: Muhasebe kayıtlarının ve mali tabloların hazırlanması (Ek 1) Değerleme Hizmetleri (Ek 2) 2. Sarbanes-Oxley Kanunu Bölüm 201/202 / Vergi Hizmetleri ile İlgili PCAOB Kuralı

VII. Avrupa’da AB Tavsiyesinin Mevcut Uygulama Durumu 1. Temel Bulgular 2. FEE İncelemesinin Sonuçlarının Özeti (Ek 3)

VIII. Görünüm Yasal Denetim Direktifi’nin ulusal kanunlara aktarılması FEE tarafından gerçekleştirilecek çalışmalar