Ek-Fiil Ek -Fiil Nedir?
Ek-Fiil(Ek-Eylem) Mastar olarak bir anlamı olmayan, isim ve isim soylu sözcüklere gelerek onları cümlede yüklem olarak kullandıran ve çekimlenmiş fiillere gelerek bileşik çekimli fiiller oluşturan "imek" fiiline ek fiil denir.
Ek fiilin iki görevi vardır: İsim soylu sözcükleri yüklem yapmak. Ek fiilin ikinci görevi birleşik zamanlı fiillerin oluşmasını sağlamaktır
Ek Fiilin Görevleri 1. İsim soylu sözcükleri yüklem yapmak. Ek fiil, isim soylu sözcükleri yüklem yaparken dört kip ekinden yararlanır. Bu kip ekleri şunlardır: a. Görülen geçmiş zaman: -di b. Duyulan geçmiş zaman: -miş c. Geniş zaman: -r d. Dilek şart kipi: -sa, -se 2. Ek fiilin ikinci görevi birleşik zamanlı fiillerin oluşmasını sağlamaktır a. Hikâye birleşik zaman : Fiilin basit çekiminden sonra ek fiilin "idi" şekli getirilerek yapılır. b. Rivayet birleşik zaman : Fiilin basit çekiminden sonra ek fiilin "imiş" şekli getirilerek yapılır. . Şart bileşik çekim : Fiilin basit çekiminden sonra ek fiilin "ise" şekli getirilerek yapılır.
Ek fiilin Olumsuzu Ek fiille çekimlenmiş sözcüklerin olumsuzu "değil" sözcüğü ile yapılır. Çalışkandım Çalışkanmış Çalışkansa Çalışkanım çalışkan değildim. çalışkan değilmiş. çalışkan değilse. çalışkan değilim. Yandaki örneklerde ek fiilin olumsuz çekimi görülmektedir. Diğer fiillerin "-ma, -me" ile, ek fiilin "değil" ile olumsuz yapılması, ek fiilin bulunmasını oldukça kolaylaştırır. "Kısa sürede eve vardı." "Sınıfta on kişi vardı." cümlelerinde altı çizili sözcüklerden hangisinin ek fiil aldığını bulmak için cümleleri olumsuz yaparız. Birinci cümlenin yüklemi, "Kısa sürede eve varmadı." şeklinde olumsuz yapılabilir. İkinci cümlenin yüklemi, "Sınıfta on kişi varmadı." şeklinde söylenemeyeceğine göre, ikinci cümle ek fiil almıştır.
Ek fiilin Soru Şekli Bu fiilin soru şekli de diğer fiillerde olduğu gibi "mi" ile yapılır. "mi" sözü isimle ek fiil arasına girerek kullanılır. Çalışkanım Çalışkanmış Çalışkandım ® ® ® çalışkan mıyım? çalışkan mıymış? çalışkan mıydım