uyuşturucu (madde bağımlılığı)
Konu başlıkları Uyuşturucu ve çeşitleri Etkileri Günümüzde uyuşturucu Risk faktörleri Erken belirtiler Aileye düşen görevler ve önlemler Dinimizin bakışı
uyuşturucu nedir Hayatın sürdürülmesi için gerekli olmadıkları halde, keyif verici özellikleri nedeni ile kullanılan ve kullananlarda bedensel ve ruhsal zararlara yol açan maddelere uyuşturucu maddeler diyoruz.
DSÖ- 8 ana grup Opyat tipi: morfin, kodein, eroin, metadon Alkol tipi: Kokain tipi: Esrar tipi: marihuana, haşhaş Uyarıcı tipı: ilaçlar Hallüsinojen tipi: Solunan çözücü tipi: genel anestezikler, endüstriyel tüketim malzemeleri Tütün tipi:
uyuşturucunun etkileri Fiziki Sosyal ve maddi
Fiziki etkileri Beyin ve Merkezi Sinir sistemi Sindirim Sistemi Solunum Sistemi Kan organları Duyu organları
Sosyal ve maddi etkileri Uyum gücünü zayıflatır. Yalnızlığa ve bunalıma iter. Sorumsuz, hayvani bir hayata mahkum eder. Yaşayan bir ölü haline getirir.
sosyal ve maddi etkileri Aile ve doğacak çocuklarına İş hayatına Aile ve ülke ekonomisine Ferdi ve toplumsal ahlaka (namus, iffet, şeref, haysiyet v.s.)
İbret alınmalı
Bugünün küçükleri
Uyuşturucu maddelerin suça etkisi alkol %52 alkol + uyuşturucu % 63.5 birden çok uyuşturucu %36 esrar %32 eroin %27 hap %19
İlk suç işleme yaşı 9-15 %8 16-20 %25 21-25 %21 26-30 %18 31-35 %13 9-15 %8 16-20 %25 21-25 %21 26-30 %18 31-35 %13 35 ve üstü %14
liselerde uyuşturucu esrarı deniyor %53 ara sıra kullanıyor %22 esrarı sürekli kullanıyor %8.5 eroini denemiş %10 eroini sürekli kullanıyor %4 Kokain deniyor %8.8 Kokain sürekli kullanıyor %4
İlk kullanım nedeni arkadaş gurubuyla %83 merak %28
Arkadaş zehiri
Çocuklarımızı koruyalım
Kullanma oranı İzmir Diyarbakır İstanbul Konya Bursa Ankara Adana
Uyuşturucu ve gençlik Başlangıç en sık 18-25 yaş Geçiş maddeleri sigara(65 kat esrar) esrar(104 kat kokain) Ergenlik dönemi(AMATEM)
Risk faktörleri Aile Sosyal Kişilik Rol modelleri Genetik faktörler Beklenti
Aile risk faktörleri Desteğin az olması Madde kullanımı Alkol kullanımına toleranslı yaklaşım Ebeveynin tutarsız tutumları Aktivitelerine ilgisizlik Başarının ödüllendirilmeyişi, suçluluk duygusu uyandırmak Çevrenin gerçekçi olmayan beklentileri (çok başarı beklenmesi ve mevcut başarının takdir edilmeyişi)
Sosyal risk faktörleri Yaşam stresleri (göç, işsizlik vs) Madde kullanan arkadaş grupları içinde olmak Düşük okul başarısı Düşük sosyoekonomik düzey Okul döneminde çalışma Cinsel ya da fiziksel taciz yaşama
Kişilikle ilgili faktörler Girişkenliğin az olması Kendine güvenin az olması Kendini kontrol etme yeteneğinin az olması Başetme mekanizmalarının kötü olması Dışarıdan kolay etkilenme Agresif kişilik yapısı Heyecanlı, dürtüsel, asi, kötümser kişilik yapıları Sosyal değerlere yabancılık Davranış bozuklukları
Erken belirtiler Aileden uzaklaşma Okul başarısızlığı Aşırı sinirlilik Yalan söylemesi, evden eşya kayıpları Yeni arkadaşlar edinme Yorgunluk belirtileri, kilo kaybı
ÖNLEME YOLLARI Aileye düşen görevler Medyaya düşen görevler Devlete düşen görevler
Aileye düşen görevler Örnek insan olma (alkol,sigara) Ana-babalarının birbirlerine olan tutum ve davranışları Sorumluluk, bağımsızlık, özgüven duygusunu verebilmek Sınırsız hoşgörü Kesin olarak belirlenmeyen sınır ve sorumluluklar
16 yaşından küçükse Daha fazla zaman ayırmalı Aile içi yaşantıda değişiklik yapılmalı Onun sorumluluk ve yükümlülüklerini üstlenmek yerine, ona durumdan kendisinin sorumlu olduğunu anlatmalısınız İzinlerde ( örneğin; serbest zaman sürelerinde) belirli kısıtlamalar olmalı Sevgi ve yakınlığınızı devam ettirmelisiniz Olumlu davranışlarını destekleyip ona cesaret vermeye çalışmalısınız
16 yaşından büyükse ve Söylenenlere hiç kulak asmıyorsa, Sizi sadece ihtiyaç halinde kullanmakla yetiniyorsa, Hiçbir yardımı kabul etmiyor ve yapılan tavsiyeleri hiç dikkate almıyorsa, maddi ve manevi sorumluluğu gencin kendisine bırakmalı sabırlı olmalı, sorumluluklar yavaş yavaş verilmelidir sitem etmeden diyaloğa devam edilmelidir. Boş vakitlerini değerlendirmeye, spora, sanatsal çalışmalara yönlendirmeliyiz.
gençlerimizin dikkat edecekleri noktalar Gençler sevgiyi ve mutluluğu kendi yuvalarında aramalıdırlar. Arkadaş gurubu. Boş zamanları değerlendirme. Bu yaşlarda kişilik icabı, gelecek için her an problem oluşturabilecek hareketlere girilebilir. Gençler bu hususu daima göz önünde tutmalı büyüklerin uyarılarını dikkate almalıdırlar.
Uyuşturucu Kültürü İçki uyuşturucu, kumar, şans oyunları, sapıklıklar, fuhuş evden kaçma gibi faaliyetlerin tümünü besleyen, ortaya çıkaran ortama denir. Bu kültürün filizlendiği birahane, pub, diskotek, kahvehane, kumarhane, meyhane ve benzeri yerlerden uzak durmalıdır. Bira ve "alkolsüz" denilen bira, alkolizm ve uyuşturucu batağının başlangıç basamağıdır.
Dikkatli ol
Medya'ya düşen görevler En güçlü ve yaygın eğitim kurumu olduğu halde bu çizgide hiç bir görev üstlenmeyen, hatta büyük bölümü ile, her türlü zararlı alışkanlıklara ve bunların salgın haline gelmesinde en büyük etken kabul edilen uyuşturucu kültürü çizgisinde büyük bir sorumsuzluk sergileyen medya, mutlaka disipline edilmeli. Bu güçlü kurum bütün birimleri ile yararlı bir çizgiye getirilmelidir
Kuşkulanan aile ne yapmalı ? paniğe kapılmamalı samimi olarak konuşmalı uzman bir psikiyatriste götürmeye onu ikna etmeli uzmanın tavsiye ve telkinlerine uymalıdır. (Bazı hastanelerde bulunan bu konu ile ilgili bölümlere de başvurulabilir.)
Uyuşturucuya Alıştırma Yöntemleri Arkadaş tuzağı Okul önlerindeki satıcılar
Arkadaşına dikkat et
Madde Kullanımının Nedenleri Bilgisizlik: tehlikeden habersiz ve bu sebeple konuyu hafife almak. Özenti: özenti sergilemede en önemli payın medyaya ait olduğu rahatlıkla söylenebilir. Bira-bahane: diskotek ve diğer eğlenme yerleri. Bunlar beyaz ölüm değirmeninin çarkları ve tuzaklarıdır. Giren büyük ihtimalle öğütülür. Gurup baskıları: kötü arkadaş. Merak: denerim, bırakırım düşüncesi. Moda: çevreye uyma havası.
Arkadaş çok önemli Arkadaş çevresinde kabul görmek İlk temas, satıcı vasıtası ile değil bilakis arkadaş çevresiyle.
Sigarayla başladı
Hadis-i şerif Bal ve arpadan yapılan içkilerle ilgili fetva isteyen sahabeye Resulullah(ASM): ‘’Ben her sarhoşluk veren şeyi yasaklıyorum’’ buyurdular. (Kütüb-i Sitte 7/232)
Hadis-i şerif Sarhoşluk veren her şey haramdır.Çoğu sarhoşluk veren şeyin azı da haramdır.Bir testisi sarhoşluk veren şeyin bir yudumu(veya bir avuç dolusu kadarı)da haramdır. E. Davud eşribe H.3681,3687
Hadis-i şerif Hz. Enes(ra) anlatıyor:Resulullah(asm) hamr ile ilgili on kişiye lanet etti:meyvenin suyunu sıkana,sıktırana,içene,sakilik yapana,taşıyana,taşıtana,satana,satın alana,bağışlayana ve bunun parasını yiyene.
Hadis-i şerif Sarhoş eden şeyin azı da, çoğu da haramdır. (Kütüb-i Sitte 7/269
Hadis-i şerif Buğdaydan içki yapılır, arpadan içki yapılır, hurmadan içki yapılır,baldan içki yapılır. Fakat ben sarhoşluk veren bütün şeyleri size yasak ediyorum. Tirmizi eşribe H.1872
Kur’an-ı kerim’de Ey iman edenler! İçki,kumar,ibadet ve tazim için dikilen putlar, fal okları,hepsi de şeytan işi pis şeylerdir,bunlardan sakınınız ki kurtulasınız, Muhakkak ki içki ve kumarda şeytan aranıza düşmanlık ve kin düşürmek sizi Allah’ı zikretmek ve namaz kılmaktan alıkoymak ister. Artık siz bunlardan hala vazgeçmez misiniz. Maide 90
Neslimizi koruyalım