GIDALARIN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİSİ Prof. Dr. Sibel KARAKAYA Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Beslenme Bilim Dalı 27.05.2007
Hipokrat Yaklaşımı “Sağlıklı olmak insanın yapısını (genetik ) ve çeşitli gıdaların gücünü bilmeyi gerektirir. Ancak yalnızca yemek yemeği kontrol etmek yeterli değildir. Aynı zamanda sağlığı olumlu etkilediği bilinen egzersiz de uygulanmalıdır. Gıda alımında veya egzersizde herhangi bir yetersizlik olursa hastalık kaçınılmazdır.”
YAŞAM TARZI SAĞLIĞIMIZI VE YAŞAM SÜRESİNİ ETKİLER SAĞLIMIZI VE YAŞAM SÜRESİNİ ETKİLER % 10 % 20 % 51 % 19 Sağlık bakımı Çevre Yaşam tarzı Genetik YAŞAM TARZI SAĞLIĞIMIZI VE YAŞAM SÜRESİNİ ETKİLER
Demir Eksikliği Anemisi Kalp Hastalıkları Kanser Diyabet Siroz Yüksek Kan Basıncı Demir Eksikliği Anemisi Osteoporoz Obezite
KALP HASTALIKLARI Hayvansal yağ ve kolesterol bakımından zengin gıdaların tüketimi Bazı vitaminlerin az miktarda tüketilmesi Meyve sebze tüketiminin yeterli olmaması Balık tüketiminin yeterli olmaması
Az miktarda meyve ve sebze tüketimi Lifli gıdaların yeterli miktarda tüketilmemesi Fazla vücut yağı Alkol tüketimi KANSER
KALP HASTALIKLARI VE KANSERE KARŞI EN GÜÇLÜ SAVUNMA SİLAHIMIZ TÜKETME VEYA AZALT TÜKET 5 + porsiyon 3 + porsiyon Düzenli tüketim
DİYABET Vücut yağ kütlesinin fazla olması Meyve ve sebze tüketiminin az olması Doymuş yağ bakımından zengin beslenme
DİYABETLE NASIL BAŞA ÇIKARIZ ? Kilo verin Zeytinyağı tüketin Düzenli egzersiz yapın Kompleks karbonhidratları tüketin Anne sütü ile besleyin Sigara içmeyin
SİROZ Aşırı alkol tüketimi Kötü beslenme
YÜKSEK KAN BASINCI Fazla miktarda tuz tüketimi (sodyum) Fazla miktarda alkol tüketimi Yetersiz meyve sebze tüketimi Vücut yağ kütlesinin fazla olması
BESLENME MODELİ ? Porsiyon Sebzeler 4-5 Meyveler 4-5 Tahıllar ve kurubaklagiller 7-8 Düşük yağlı süt ve süt ürünleri 2-3 Yağsız kırmızı et, balık ve kümes hayvanları 2 veya daha az Kuru yemişler ve çerezler 1
DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ Demir mineralinin yetersiz alımı
OSTEOPOROZ Yetersiz kalsiyum Yetersiz D vitamini
Kemik yoğunluğunda azalma omurilikte hasara yol açar.
OBEZİTE Aşırı enerji alımı
Yetişkinlerde kilo alımı genellikle 25-34 yaşları arasında gerçekleşmektedir. Düzenli egzersiz yaşa bağlı olarak gelişen şişmanlığın önlenmesine yardımcı olur. Porsiyon miktarlarını azaltmak etkili olur. Günde 2 – 4 porsiyon süt ve/veya süt ürünleri tüketimi kilo alımını önlemeye yardımcı olur.
SON SÖZ Yeterlilik Denge Kararında tüketim Çeşitlilik ENERJİ KONTROLÜ
TEŞEKKÜR EDERİM