1

2

SERUM ÖRNEKLERİNDE HDV VİREMİ BELİRLEMEDE ANTİ-HDV ENZİM İMMUNOASSAY GÖSTERGESİ Dr. Özlem Aydemir Doç. Dr. Mehmet Özdemir 3

HDV infeksiyonu fulminan hepatit, kronik kc hastalığı, siroz ve hepatoselüler kansere yol açan önemli bir sağlık sorunudur. HDV, tek sarmallı, negatif polariteli bir RNA virüsüdür. Bu virüs HBV nin bir satellit virüsüdür, bulaşma ve enfeksiyon için HBV nin yüzey antijeni gereklidir. HBV ve HDVnin birlikte enfeksiyonu koenfeksiyon ile sonuçlanırken HDV infeksiyonu kronik HBV ile enfekte bir hastada süperenfeksiyona sebep olur. 4

HBV süperenfeksiyonu sıklıkla kronik hepatit Dye yol açarken koenfekte hastaların az bir kısmı kronikleşir. Tahmini olarak dünyadaki HBSAg taşıyıcılarının yaklaşık %5 i HBV ile enfektedir. Bununla birlikte HDV nin dünya genelindeki dağılımı coğrafik farklılıklar göstermektedir. Türkiye dahil akdeniz ülkelerinde endemiktir. AntiHDV seroprevalansı 1980den bu yana önemli bir düşüş gösterirken 2000 li yıllarda yapılan çalışmalar asemptomatik taşıyıcılarda %2.9, kronik HBV için %11, KC sirozlu hastalarda %24 gibi oranlar bildirmişlerdir. 5

HDV infeksiyonunun tanısı antiHDV abları ve/veya HDV RNA gibi viral bileşenler ile tespit edilebilir. Serum HDV ag saptanması, hastalığın evresine göre viral antijen miktarındaki değişmelerden dolayı yüksek tanı duyarlılığı sağlamamaktadır. Ticari HDVAg testleri arasında geniş duyarlılık değişkenliği vardır. EIA ile total anti HDV Ab saptanması genellikle HBV hastalarda HDV infeksiyonunu saptamada ilk taramada tercih edilen yöntemdir. 6

AMAÇ: Total anti-delta antikorlarının enzim immunoassay test sonuçlarının viremiyi tahmin etmek için kullanılabilir olup olmadığını belirlemek 7

MATERYAL-METOT: Serum örnekleri 2 farklı tıp merkezi tarafından izlenen hastalardan toplandı Anti-HDV antikorları ticari anti-delta total antikoru EIA kiti ile test edildi Anti-delta virüsü antikor pozitif 67 hastadan elde edilen 76 serum örneğinde anti-delta antikorunun EIA ölçüm indeks saptanmıştır HBsAg ve anti-HBc total antikor tüm hastalarda pozitif iken anti-HCV ve anti-HIV antikorları negatifti. 8

HDV RNA'nın varlığı ters transkriptaz ile polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) araştırıldı. RT-PCR sonucu ile EIA indeksi arasındaki ilişki ROC analizi ile değerlendirildi. 9

10

SONUÇ: Toplam 76 anti-HDV-pozitif numunenin 56 (% 74) tanesinde PCR ile HDV RNA pozitif olduğu bulunmuştur. EIA indeks ölçümü in altında olan numuneler PCR da negatif iken indeks ölçümü in üstünde olanlar PCR da pozitifti. ROC analizine göre EIA göstergesi HDV viremi tahmin etmek için eşik değer olarak seçildi. 56 HDV RNA-pozitif olan örneklerin 52 tanesinde EIA indeksi üzerinde bulundu 20 HDV RNA negatif örneklerin 4 tanesinde EIA indeksi≥ iken kalan 16 örnekte (% 80) indeks değerleri bu eşiğin altında idi. 11

RNA varlığı altın standart olarak kabul edildiğinde, viremi belirlemede seçilen EİA indeksinin (100.10), duyarlılık, özgüllük pozitif ve negatif prediktif değerleri sırasıyla% 93,% 80,% 93 ve% 76 idi. ROC analizi PCR-pozitif örnek EIA endeks değerinin PCR-negatif numuneden % 93 olasılıkla daha yüksek bir sonuç olacağını gösterdi 12

13

TARTIŞMA: Aktif HDV enfeksiyonu tanısı için en güvenilir gösterge HDV RNA dır ve, EIA indeks değeri viral RNA varlığı ile yakından ilişkilidir EIA ile total anti-HDV antikor tayini HDV enfeksiyonu tanısı için yaygın kullanılmaktadır. Birçok ticari anti-HDV testleri vardır. Bunlar oldukça standardize edilmiş, maliyeti uygun, uygulaması kolaydır ve çok sayıda örneği otomatize bir halde ölçebilir. Anti HDV pozitif giderilmiş enfeksiyonu kronik HDV olan bir hastada devam eden replikasyondan ayırd etmede önemlidir. 14

HDV RNA seropozitif kişilerde viral replikasyonu göstermenin en iyi aracıdır ve karaciğer hasar patogenezinde önemli bir role sahiptir. HDV RNA, anti HDV pozitif hastaların %22-80 inde pozitif bulunmuştur. Özel tasarlanmış labaratuvar, eğitimli personele ihtiyaç duyulması, HDV RNA tespiti için önemli problemlerdir. 15

Sonuçlar, HDV RNA pozitifliği ile anti HDV EIA indeks ölçümü ile yakın ilişkili olduğunu gösterdi. Aktif HDV enfeksiyonu tanısı için en güvenilir gösterge HDV RNA dır ve EIA indeks değeri viral RNA varlığı ile yakından ilişkilidir Sonuç olarak, total anti-HDV antikor arama, HDV enfeksiyonu tanısı için ilk tarama yöntemi olarak kullanılır Kronik karaciğer hasarı viremi ile bağlantılı olduğu için, ikinci bir adım olarak, bir anti-HDV-pozitif hastada HDV RNA varlığının tespit edilmesi gerekmektedir 16

Bu çalışma PCR ile saptanan HDV RNA ile total anti HDV EIA indeksi arasında yüksek korelasyon olduğunu göstermiştir. Bu indeks, tanısal mikrobiyoloji laboratuvarında vireminin bir belirleyicisi olarak kullanılabilir. 17